Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шаргаце́ць, ‑гачу, ‑гаціш, ‑гаціць; незак.
Шапацець, шамацець, шумець. Часам і ўдзень чутно было, як у садках і прысадах шаргацелі, ападаючы, сухія лісты.Кулакоўскі.Я доўга не спаў, слухаў, як шаргацела па сцяне голле бярозы, як жаласна гуў у коміне вецер і брынчалі шыбы, і думаў аб сваім гаспадару.Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жухаце́ць ’гарэць, свяціць’ (клец., любан., Жыв. сл.). Значэнне ’гарэць’ прадстаўлена ў шэрагу слоў на жу‑: жураць, жуляць, жураць (гл.). ‑х‑ тлумачыцца, відаць, экспрэсіўным пашырэннем кораня; ‑ац‑ адлюстроўвае суфікс ‑ot‑ са знач. ’аддзеяслоўная якасць’, ’гарэнне, свячэнне’; ‑ě‑ti > ець. Не выключана і прамое далучэнне суфікса ‑ацець (параўн. грукацець, тупацець, шапацець, бразгацець, ляскацець з гукавымі значэннямі). Гл. зіхацець.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пашало́хіваць ’шалясцець’ (Нас.), пашаляхцець ’патрэсці’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Да шалахцець ’мітусіцца, сноўдаць’ (паст., там жа), шалясцець ’шастаць, шамацець, шапацець’, шаласту‑ ны, шалястунэ, шэлестуны ’шамкі’ (Сл. ПЗБ) — (гл.). Усе — гукапераймальныя ўтварэнні, як укр.шелестіти, рус.шелестеть, шелестить, польск.szelest, szeleścić, чэш.šelestiti, славац.šelestiť і да т. п., а таксама ўкр.шерестіти, рус.шорох. Гэта інтэнсівы з суфіксам ‑st‑ ад гукапераймання, якое перадае ’шамаценне, шастанне’ (Міклашыч, 337; Махэк₂, 604; Фасмер, 4, 423).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
whisper2[ˈwɪspə]v.
1. шапта́ць; шапта́цца; гавары́ць шэ́птам;
He whispered a word in my ear. Ён шапнуў нейкае слова мне на вуха.
2.lit. шамаце́ць, шапаце́ць, шалясце́ць (пра вецер, дрэвы і да т.п.);
The wind was whispering in the leaves. Лісце шапацела на ветры.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
шархаце́ць, ‑хачу, ‑хаціш, ‑хаціць; незак.
Разм. Утвараць шорхат, шум, шапацець пад уздзеяннем чаго‑н. Гумавыя колы шархацяць па жвіры.Шарахоўскі.Рэня змоўкла, і ў гэтай няёмкай цішы чуваць было, як шархаціць пад яе далонькай шурпатая кара, па якой яна раз-пораз праводзіла рукой.Лецка.Ля возера гусціўся чарот. Карычневыя яго мяцёлкі ціха пагойдваліся на ветры, а вузкія лісцікі шархацелі адзін аб адзін, і здавалася, быццам чарот некаму скардзіцца.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
rustle
[ˈrʌsəl]1.
n.
шо́лах, шэ́лест -у m., шо́рах -у m.; ша́станьне n.; шапаце́ньне, шалясьце́ньне, шамаце́ньне n.
2.
v.i.
1) шо́ргаць; шалясьце́ць, шапаце́ць, шамаце́ць
2) informal кра́сьці скаці́ну
3) informal (up) камбінава́ць, зьбіра́ць
to rustle up some cash — скамбінава́ць капе́йку
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
шушу́кацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Шаптацца з кім‑н. (звычайна па сакрэту). З некаторага часу Мар’янка заўважыла, што яе свёкар і Амяльян аб чымсьці шушукаюцца, стараючыся схавацца ад яе.Колас.Хлопцы — у большасці гэта былі падлеткі, школьнікі, .. — шушукаліся між сабой, дурэлі, штурхалі адзін другога пад бакі.Кудравец.// Па сакрэту пляткарыць аб кім‑, чым‑н. — Ты ж .. сяброўка [Волькі], шушукаліся разам.. [Надзя:] — Я нічога не ведаю.М. Ткачоў.
2.перан. Утвараць ціхі шум (у 1 знач.); шамацець, шапацець. Над намі шушукаюцца высокія гордыя хвоі.Бядуля.Балотца было затоплена вадою, толькі ўзбоч, ля кустоў, рыжэлі сям-там купіны і шушукаўся чарот.Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
whisper
[ˈhwɪspər]1.
v.
1) шапта́ць
2) гавары́ць пад сакрэ́там, шапта́цца
it is whispered that his health is failing — Хо́дзяць чу́ткі, што ў яго́ здаро́ўе падупада́е
3) шапаце́ць; шамаце́ць
The wind whispered in the trees — Ве́цер шапаце́ў у дрэ́вах
2.
n.
1) шэпт -у m., шапта́ньне n.
to speak in a whisper — гавары́ць шэ́птам
2) шапаце́ньне n., шо́рах -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
шапта́цца, шапчуся, шэпчашся, шэпчацца; незак.
Гаварыць паміж сабой ціха, шэптам. Зося кінулася ў гушчу моладзі і пачала таптацца з нейкім незнаёмым Рыгору хлопцам.Гартны.І гэта было ўжо ў далёкім, здаецца, мінулым, калі мы ляжалі з.. [Жарнаком] побач пад зялёнымі жорсткімі коўдрамі і доўга шапталіся пра родныя вёскі, лугі...Брыль.// Ціхенька, па сакрэту займацца абгаворамі, плёткамі. А потым шапталіся [людзі] ў яго за спінаю пра заўчасную смерць яго бацькі — правізара Альшэўскага, пра катоўню ў Навагрудскай турме, пра Зосю.Бажко.[Усевалад:] — Цяпер .. [Галіна] падумае, што я помшчуся: знарок перавёў да сябе, каб .. [Барыса] прынізіць. За тое, што тайком шэпчацца з дырэктарам і не мае смеласці сказаць мне праўды ў вочы.Скрыган.//перан. Слаба, ледзь чутно шумець, шапацець, журчаць і пад. Ціха шэпчуцца чароты, І калышацца аер.Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)