Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
трафарэ́тм
1. (мадэль, шаблон) Schablóne f -, -n;
2.перан Schablóne f, Schéma n -s, -s і -ta;
па трафарэ́це schablónenmäßig, schemátisch
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
mould1[məʊld]n.BrE
1. фо́рма, фо́рмачка; шабло́н
2. хара́ктар
♦
break the mould паруша́ць трады́цыю, адступа́ць ад шабло́ну;
be cast in the same mould быць адно́лькавым (з кім-н.), ≅ з аднаго́ це́ста
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ма́лка1 ’невялікая колькасць’ (Інстр. III), ’малютка’ (Нас., Шат.), ’малая дзяўчына’ (мазыр., Мат. Гом.), ’нізкарослая дзяўчына’ (драг., КЭС), ’малая булачка з рэшткаў цеста ў дзяжы’ (паўд.-усх., КЭС). Рус.ма́лка ’меншы брат ці сястра’, ’эй, малец!’, пск., цвяр. ’маларослая дзяўчына’; серб.-харв.малка ’імя курыцы’, балг.ма̀лката ’эй, дзяўчынка!’ Відаць, з прасл.malъka. Да малы́ (гл.).
Ма́лка2 ’навугольнік рухомы, які можна ставіць пад любым вуглом’ (Інстр. II), рус.алан.ма́лка ’мерка ў сталяроў’. Запазычана з рус. мовы, у якую прыйшло з галан. mal ’вымяральны інструмент’ (Фасмер, 2, 563). Параўн. таксама швед.mall ’шаблон, контур’, ’лякала’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Schéma
n -s, -s i -ta
1) схе́ма
2) перан.пагардл.шабло́н, трафарэ́т
álles geht nach ~ F — усё ідзе́ [ро́біцца] па стары́х звы́чаях [па-старо́му]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
стэрэаты́п
(ад гр. stereos — прасторавы + typos = адбітак)
1) палігр. металічная пласціна, на якой дакладна перадаецца друкарскі набор і якая служыць для друкавання шматтыражных выданняў;
2) перан. нязменны ўзор, шаблон (напр. дзейнічаць па стэрэатыпу).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
трафарэ́т, ‑а і ‑у, М ‑раце, м.
1.‑а. Пласцінка з металу, кардону, фанеры і пад. з прарэзанымі літарамі, малюнкамі, прызначанымі для нанясення падпісаў на плакаты, малюнкаў на сцены і пад. Трафарэт для плакатаў.// Малюнак, літары і пад., зробленыя з дапамогай такога прыстасавання. Пагоны з жоўтымі трафарэтамі вучылішча акуратна сядзелі на .. плячах [Васіля].Алешка.
2.‑у; перан. Раз і назаўсёды прыняты ўзор каго‑, чаго‑н., якога слепа прытрымліваюцца; шаблон. І тут уладальнік шаноўнай лысіны не то што разгубіўся, а праваліў сябе, бо не змог выйсці з прызвычаенага трафарэту сваіх выступленняў.Лынькоў.
[Ад іт. traforetto — прадзіраўленае.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штамп, ‑а, м.
1. Спецыяльная форма для серыйнай вытворчасці розных прадметаў шляхам штампоўкі.
2. Від пячаці, звычайна прамавугольнай формы з назвай або адрасам якой‑н. установы, арганізацыі, прадпрыемства і пад. Бібліятэчны штамп. □ Я здзіўлены: Канверт штэмпеляваны, Але не штампам пошты гарадской.Прануза.// Адбітак, атрыманы ад такой пячаці. На канверце быў ваенкамацкі штамп.Кулакоўскі.Вось.. [капітану] Максім Вішнёў і паказаў сіні канверт з трыкутныж штампам вайсковай часці.Грамовіч.
3.перан. Агульнаўжывальны, збіты ўзор; шаблон. Мову бясколерную, розныя канцылярскія звароты і штампы прынеслі ў мастацкую літаратуру людзі абыякавыя і сумныя.Шкраба.Маладыя, не кранутыя штампам, натхнёныя акцёры пакарылі сэрцы гледачоў.«Полымя».
[Ням. Stampe ад іт. stampa — пячаць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
станда́рт, ‑у, М ‑рце, м.
1. Прынятыя за аснову ўзор, мадэль, эталон, якім павінна адпавядаць што‑н. сваім намерам, формай, якасцю і пад. Дзяржаўны стандарт.// Ідэальны, узорны экземпляр. Бялявая галава была пастрыжана «пад бокс» і прылізана на прабор, вочы — светла-блакітныя, па стандарту арыйскай расы.Брыль.// Аднастайная, тыпавая форма арганізацыі, ажыццяўлення чаго‑н. Выпрацаваны стандарт выпрабавання металу.
2. Нарматыўна-тэхнічны дакумент, якім вызначаюцца адзінкі велічынь, тэрміны і іх азначэнні, патрабаванні да прадукцыі, вытворчых працэсаў і г. д. Стандарты на харчовыя прадукты.
3.перан. Тое, што не мае ў сабе нічога арыгінальнага, своеасаблівага; шаблон, трафарэт. Узнік сцэнічны стандарт «жалезабетоннага камісара», у якім вельмі мала было агульначалавечага.«Маладосць».
•••
Залаты стандарт — форма арганізацыі капіталістычнага грашовага абароту, пры якой існаваў размен банкнотаў на залатыя манеты, залатыя зліткі ці на замежную валюту.
[Англ. standard.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)