activist

[ˈæktɪvɪst]

n.

1) актыві́ст -а m.

2) прыхі́льнік тэо́рыі актыві́зму

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

тэарэты́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да тэорыі. Тэарэтычнае абагульненне. Тэарэтычныя пытанні. □ Пытанне аб дзяржаве набывае ў цяперашні час асаблівую важнасць і ў тэарэтычных і ў практычна-палітычных адносінах. Ленін. // Які разглядае, асвятляе пытанні тэорыі, які займаецца пытаннямі тэорыі. Тэарэтычнае мовазнаўства. Тэарэтычная фізіка. // Які выражае схільнасць, здольнасць займацца тэорыяй. Тэарэтычны розум.

2. Звязаны з тэорыяй, які засноўваецца па тэорыі. Тэарэтычнае абгрунтаванне. □ Каб быць навуковай, лексікаграфія павінна апірацца на грунтоўную тэарэтычную аснову. Суднік. Тэарэтычныя асновы знешняй палітыкі Савецкай дзяржавы, яе прынцыпы і мэты распрацаваў У. І. Ленін. «Звязда». // Атрыманы шляхам абстрактна-лагічных аперацый або матэматычных разлікаў. Тэарэтычныя разлікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гармо́нія, -і, ж.

1. Зладжанасць, узаемная адпаведнасць у спалучэнні чаго-н.

Г. гукаў.

Г. святла і ценю.

Г. інтарэсаў.

2. Раздзел тэорыі музыкі, вучэнне аб правільнай пабудове сугучнасцей у кампазіцыі (спец.).

|| прым. гармані́чны, -ая, -ае (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кантрапу́нкт, -а, М -кце, м. (спец.).

У музыцы: мастацтва спалучэння некалькіх самастойных мелодый, галасоў, якія гучаць адначасова, у адно гарманічнае цэлае (шматгалоссе), а таксама раздзел тэорыі музыкі, прысвечаны вывучэнню такіх спалучэнняў.

|| прым. кантрапу́нктны, -ая, -ае і кантрапу́нктавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

біягене́з, ‑у, м.

Тэорыі, якія адмаўляюць паяўленне жыцця на Зямлі ў выніку ўзнікнення жывых істот з нежывой матэрыі.

[Ад грэч. bíos — жыццё і génesis — паходжанне, узнікненне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інструменто́ўка, -і, ДМо́ўцы, ж. (спец.).

1. Выклад музычнага твора для выканання аркестрам, камерным ансамблем, а таксама хорам.

2. Аддзел тэорыі музыкі, які вывучае прынцыпы такога выкладу і спалучэнне музычных інструментаў у аркестры.

3. перан. Гукавая арганізацыя мастацкай мовы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мазаі́чнасць ж., в разн. знач. мозаи́чность;

м. садаві́ны — мозаи́чность плодо́в;

м. тэо́рыі — мозаи́чность тео́рии

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сочета́ние спалучэ́нне, -ння ср.;

сочета́ние тео́рии с пра́ктикой спалучэ́нне тэо́рыі з пра́ктыкай;

сочета́ние слов спалучэ́нне слоў;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

неакантыя́нства, ‑а, н.

Ідэалістычная філасофская плынь канца 19 і пачатку 20 стст., якая спрабуе асэнсаваць праблемы філасофіі на падставе абноўленай інтэрпрэтацыі І. Канта. Неакантыянства паклала пачатак рэакцыйнай тэорыі «мастацтва для мастацтва» з шматлікімі і рознабаковымі праявамі яе ў гісторыі і тэорыі навукі аб літаратуры, мастацтвазнаўстве і творчай практыцы працаўнікоў мастацтва. «Беларусь».

[Ад грэч. neos — новы і кантыянства.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

on paper

а) на папе́ры (запіса́на, але́ ня вы́канана)

б) у тэо́рыі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)