мы, нас, нам, нас, на́мі, аб нас, адз. я; займ. асаб. 1 ас. мн.
1. Ужыв. для абазначэння дзвюх і болей асоб, уключаючы і таго, хто гаворыць.
Мы адпачываем.
Мы пераможам.
2. з прыназ. «з» і з Т іншых займ. і наз. Ужыв. для абазначэння таго, хто гаворыць і аднаго каго-н. іншага.
Мы з братам.
Мы з табой.
◊
Між (паміж) намі (кажучы) — аб чым-н. такім, чаго не варта гаварыць іншым.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
I1 [aɪ] pron. я;
you and I мы з табо́й/ва́мі;
He and I were at school together. Я з ім разам вучыўся ў школе./Мы з ім разам вучыліся ў школе.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
до́бра, прысл.
1. Так, як павінна быць, як адпавядае нормам.
Жылі д.
Д. папрацаваў.
2. Ладна-такі, парадкам, зусім.
Ужо д. сцямнела.
3. безас., у знач. вык. Пра спрыяльную абстаноўку, прыемнае акружэнне.
Д. ў лесе.
4. у знач. часц. Выражае згоду, мае знач.: так, няхай будзе так, згодзен. —
Прыходзь сёння на сход. — Д., прыйду.
Д., я магу згадзіцца з табой.
5. у знач. часц. Ужыв. як пагроза ў знач. глядзі, пачакай жа (разм.).
Д. ж!
Я табе гэта прыпомню!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паку́тнік, ‑а, м.
Чалавек, які перанёс, пераносіць пакуты. — Што з табой было? — спытаў Мікола, калі Косця апрытомнеў. Пакутнік расказаў, як яго катавалі. Новікаў. Пакутнікі.., асуджаныя на смерць, сем год праседзелі ў амерыканскіх астрогах пад штодзённым страхам смерці. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
несуце́шны, ‑ая, ‑ае.
Такі, якога цяжка або немагчыма суцешыць. Усе плачуць. Асабліва несуцешны [гаспадар]. Лужанін. // Моцны па сіле праяўлення; які не паддаецца суцяшэнню. Несуцешнае гора. □ Досыць, Нёман мой шырокі. Плакала з табой. Больш у мора не пакоціш Несуцешных слёз. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
pomówienie
pomówieni|e
: mam z tobą do ~a — мне трэба з табой паразмаўляць (пагаварыць)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
валаво́дзіцца, ‑воджуся, ‑водзішся, ‑водзіцца; незак.
Разм. Аддаваць залішне многа часу і ўвагі каму‑, чаму‑н.; няньчыцца. [Мілоўскі:] — Давайце зараз размяркуем, хто [хлеб] будзе здаваць, каб на сходзе доўга не валаводзіцца з гэтым. Галавач. [Бухгалтар:] — Распісвайся, і няма калі мне з табой валаводзіцца. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
схітры́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
Пайсці на хітрасць, зманіць. [Рыбак:] — Слухай. Ты паслухай мяне. Калі мы .. [паліцаяў] не падман[ё]м, не схітрым, яны нас закатуюць. Быкаў. — Што з табой? Ты нечым усхваляваны? — запытала ў мяне мама .. — Галава крыху баліць, — паспрабаваў схітрыць я. Бяганская.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няго́днік, ‑а, м.
Чалавек ганебных, несумленных паводзін; нізкі чалавек. Муж аказаўся нягоднікам. Лёля пакідае яго. Хадкевіч. — Я пагарджаю табой. Ты — баязлівец, вось хто, — даляцеў з зямлянкі жаночы голас. — Цябе судзіць трэба, расстраляць, нягодніка. Дзенісевіч. // Ужываецца як лаянкавае слова. [Палкоўнік:] — Устаць перада мной, нягоднік! Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
незалюбі́ць, ‑люблю, ‑любіш, ‑любіць; зак., каго-чаго і без дап.
Выказаць незадаволенасць. [Віктар:] — Я з табой тады падніму чарку, калі ты загадаеш шафёру адагнаць машыну ў гараж,.. — і клункі распакуеш і кніжкі складзеш у шафу. — Можа, скажаш і заяву падаць? — незалюбіў Павел. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)