wspólny

wspóln|y

агульны; супольны;

~a uprawa roli — супольная апрацоўка зямлі;

~e użytkowanie — супольнае карыстанне;

wspólny interes — агульная справа;

~y mianownik мат. агульны дзельнік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

гара́нт Garánt m -en, -en; Bürge m -en, -en; Gewährsmann m -(e)s, -männer i –leute;

супо́льны гара́нт Mítgarant m; Mítbürge m; камерц., фін. гара́нт пазы́кі Garánt [Bürge] für Ánleihe;

гара́нт па вэ́ксалі Garánt [Bürge] für Wéchsel;

гара́нт пазыко́вых абавяза́цельстваў Garánt [Bürge] für Schúldverpflichtungen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

cooperative

[koʊˈɑ:pərətɪv]

1.

adj.

1) які́ супрацо́ўнічае або́ садзе́йнічае

2) ахво́чы супрацо́ўнічаць, паслухмя́ны

3) каапэраты́ўны, супо́льны

2.

n.

1) каапэраты́ў -ву m.

2)

а) жыльлёвы каапэраты́ў

б) паме́шканьне ў такі́м каапэраты́ве

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

◎ По́спал ’разам, побач, сумесна, супольна’ (глус., Янк. Мат.: Байк. і Некр.), ’запар’ (мус., Янк. Мат.; калінк., З нар. сл.), поснасць ’тс’, ’папалам’ (Гарэц., Др.-Падб., Нас.; віл., Сл. ПЗБ; стол., Сл, Брэс.), посполь, посполь ’запар, падрад’ (ТС; дзятл., Сцяшк. Сл.), ’скрозь’ (ТС), ст.-бел. посполу ’разам, супольна, сумесна’ і ’побач’ (Сл. Скар.), укр. пасіі іл / поспіль ’тс’. польск. pospał, pospałem, pospolnie ’разам, агулам’, ст.-польск. pospołu ’тс’ (з XIV ст.), н.-луж. pospał, pospołu, ъ‑луж. pospołu ’тс’. чэш. pospolu ’тс’. Вытворнае ад *polь ’палова’ > *уь/эо/ъ ’палова ад цэлага, род, пол (мужчынскі, жаночы)’, параўн. славен. spoi ’тс’. У першасным значэнні — ’злучэнне дзвюх палавінак разам, спалучэнне, размяшчэнне іх побач’, параўн. супольны ’агульны’. Адвербіялізаваны субстантыў. Булыка (Запазыч., 255) лічыць ст.-бел. посполу запазычаннем з польск. pospołu, сумнеўна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

collective

[kəˈlektɪv]

1.

adj.

1) супо́льны; агу́льны, збо́рны

the collective wisdom of Congress — супо́льная му́драсьць Кангрэ́су

collective number — збо́рны лічэ́бнік

2) калекты́ўны

collective farming — калекты́ўная гаспада́рка

2.

n.

1) збо́рны назо́ўнік

2) су́ма f., збор -у m.

3) калекты́ўнае прадпрые́мства, калга́с -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

о́бщий

1. в разн. знач. агу́льны;

о́бщее собра́ние агу́льны сход;

о́бщий ито́г а) бухг. агу́льны падраху́нак; б) перен. агу́льны вы́нік;

о́бщие вопро́сы агу́льныя пыта́нні;

о́бщий наибо́льший дели́тель мат. агу́льны найбо́льшы дзе́льнік;

о́бщее наиме́ньшее кра́тное мат. агу́льнае найме́ншае кра́тнае;

2. (совместный) агу́льны, супо́льны;

в о́бщем уво́гуле, нао́гул;

в о́бщей сло́жности уво́гуле.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

joint

[dʒɔɪnt]

1.

n.

1) ме́сца злучэ́ньня

2) суста́ў -ву m., сучляне́ньне n.

3) Bot. кале́нца на сьцябле́

4) informal кася́к -а́ m (цыга́рка з марыхуа́най)

5) informal ме́сца да сустрэ́чаў, забяга́лаўка

2.

v.t.

1) спалуча́ць, сучляня́ць (суста́вам)

2) падганя́ць; прыла́джваць (дэта́лі)

3.

adj.

супо́льны, злу́чаны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

fellow

[ˈfeloʊ]

1.

n.

1) чалаве́к -а, хло́пец хлапца́ m.

old fellow — дру́жа, стары́ (у зваро́це)

poor fellow — бяда́к; нябо́га, небара́ка

2) ся́бра -ы m., тава́рыш -а m., супо́льнік -а m.

a fellow in misery — тава́рыш у няшча́сьці

3) ся́бра навуко́вага тава́рыства або́ кале́джу

2.

adj.

супо́льны, падо́бны

fellow citizens — суграмадзя́не

fellow workers — супрацо́ўнікі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

common

[ˈkɑ:mən]

1.

adj.

1) супо́льны

common interest — супо́льныя зацікаўле́ньні

2) агу́льны, агу́льнапрыня́ты

by common consent — за агу́льнай зго́дай

common knowledge — агу́льнае ве́дама

3) грама́дзкі, публі́чны

common land — грама́дзкая пасе́ка

4) звыча́йны, про́сты, паспалі́ты

common man — звыча́йны, про́сты чалаве́к

5) про́сты, грубы́

common speech — про́стая, груба́я мо́ва

6)

агу́льны

common gender — агу́льны род

common noun — агу́льны назо́ўнік

2.

n.

1) супо́льнае n.

2) звы́чайнае n.

to have nothing in common — ня мець нічо́га супо́льнага

3) агу́льнаграма́дзкая зямля́

4) про́стыя лю́дзі

5) агу́льная стало́ўка (для студэ́нтаў)

the Commons = the House of Commons — ні́жняя пала́та брыта́нскага й канады́йскага парлямэ́нту

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Ся́бар ’друг, прыяцель, таварыш’ (ТСБМ, Байк. і Некр., Сл. ПЗБ, ЛА, 3), ’швагер’ (шчуч., Сл. ПЗБ), ’кампаньён, супольнік’ (паст., Сл. ПЗБ), ’халасцяк (стары)’ (Мат. Гом.), сябр, себр ’родзіч, брат; сябар’ (Нас.), ся́бер (siaber) ’супольнік у кожнай справе’ (Пятк. 2, Сержп., ЛА, 3): на вяселлі маладым даруюць паўкаровы… паўкалоды пчол або што другое, каб быць сябрамі (Сержп. Прымхі), ’пакупнік і прадавец адзін для другога’ (чырв., З нар. сл.), ’таварыш у мове злодзеяў’ (Арх. Федар.), сябёр ’чалавек, які што-небудзь купіў у другога ці прадаў другому’ (Бір. Дзярж.), ’здаравенны тоўсты чалавек, брысюга; ненадзейны таварыш’ (Бяльк., Юрч.), ся́бра ’ўдзельнік, пайшчык, супольнік, калега’ (Ласт.), ’прыяцель, кампаньён’ (Касп., Варл.), сябрава́ць ’дружыць’ (Касп.), ’працаваць супольна’ (Ласт.), ’узаемна дапамагаць у плытніцкай справе’ (віл., Сл. ПЗБ), сябрава́цца ’прымазвацца, набівацца ў супольнікі’ (Пятк. 2), ’супольна дзяржаць пчол’, сябро́ўскія (сябе́рныя) пчолы ’супольныя пчолы, якімі карыстаюцца два гаспадары’ (віл., Сл. ПЗБ, Сцяшк.), сябэ́рскія пчолы ’тс’ (ашм., Сл. ПЗБ), сябэ́рка ’суполка на пчол’ (паст., Сл. ПЗБ), ст.-бел. себры ’назва людзей у ВКЛ, якія сумесна карысталіся ворнай зямлёй, прамысловымі ўгоддзямі і інш.’ (Ст.-бел. лексікон), се́бреный ’агульны, супольны’ (там жа). Укр. ся́бер ’удзельнік зямельнага ўладання’, ’кампаньён у гандлёвым прадпрыемстве’, ’сапернік’, ’швагер’, дыял. палес. сябро́ ’няўклюдны, нялоўкі чалавек’, рус. сябёр ’сусед, сябар, пайшчык; член суполкі з правам голаса’, паўн.-рус. сябра́, ся́бра ’суполка, арцель, агульная справа’, стараж.-рус. сѧбръ ’сусед, член адной грамады’, серб.-харв. се̏бар ’земляроб’, ст.-серб. себьр ’селянін, член грамады свабодных земляробаў’, себрь ’палавіншчык, удзельнік, кампаньён’, славен. srebər ’селянін’; сюды ж каш. sibřec są ’падлізвацца, падлабуньвацца’, польск. аргат. siewrać ’размаўляць на зладзейскім жаргоне’. Адзінай этымалогіі, таксама як і адзінай славянскай праформы, няма. Прасл. *sębrъ узнаўляецца на аснове запазычанняў са славянскіх моў: алб.-таск. sëmbër ’здольнік, саўладальнік скаціны’, новагрэч. σεμπρος ’здольнік’, венг. cimbora ’сябар, прыяцель’, арум. simbru ’земляроб, які мае аднаго вала і ўступае ў суполку з іншым уладальнікам вала’, рум. sîmbră ’грамада, абшчына’; узнікла, па адной версіі, з *sem‑ro (з устаўным ‑b‑) і звязана з *sěmьja (Трубачоў, История терм., 166; Каліма, AfslPh, 17, 343). Па іншай версіі, прасл. *seberъ роднаснае гоц. sibja ’роднасць’, ст.-в.-ням. sippa ’тс’, ст.-інд. sabhā́ ’сукупнасць, збор’ (Мее, 14; 342; Атрэмбскі, WSl, 16, 188). Падрабязней агляд ранейшых версій гл. Фасмер, 3, 824 з літ-рай. Гл. таксама Ляпуноў, Сб. ОРЯС, 101, 3, 257–263; Папоўска–Таборска, ZNGd, Slavistyka, 6, 219–226; Гаспарыні, RiS, 8, 3–28 (звязвае семантыку слова з экзагаміяй); SEK, 4, 270 і наст. Няясныя адносіны да літ. sė̃bras ’палавіншчык, таварыш’, лат. sę̄brs ’сусед’ (запазычанні з бел. сябр ці спрадвечныя балцкія формы без насавога?). Гл. яшчэ ЕСУМ, 5, 495. Борысь (Etymologie, 207) значэнне ’прыяцель’ лічыць беларускай семантычнай інавацыяй.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)