Трантлі́вы ’смярдзючы’ (паст., Сл. ПЗБ). Няясна; магчыма, на базе адаптацыі польск.trącić ’смярдзець’ (гл. труціць) або літ.tranė́ti ’старэць’, trenė́ti ’буцвець’, адносна апошніх гл. Смачынскі, 686.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Псець ’старэць (аб сабаку, а пагардліва і аб чалавеку)’ (Нас., Шат.). Паланізм. Параўн. польск.psieć ’рабіцца штораз горшым, як сабака’, ад pies (Банькоўскі, 2, 957), гл. сапсе́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
áltern
1.
viстарэ́ць, рабі́цца стары́м
2.
vt зрабі́ць стары́м
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ба́бчыцца ’зморшчвацца; скручвацца ў вузлы; старэць; поркацца, марудзіць’ (Нас., Бяльк., Гарэц., Юрч.). Рус.ба́бчиться ’перапутвацца, збівацца (аб сцяблах)’. Параўн. чэш.babčeti зморшчвацца (пра яблыкі)’. Утварэнне ад ба́бка. Гэта — дакладная паралель утварэнням ад ба́ба: ба́бець, ба́біцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ста́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; незак.
Станавіцца старым або больш старым; старэць. [Паўліна Сямёнаўна:] — Век я свой зжываю, а вось адчуваю так, нібы яно зноў пачынаецца, маё жыццё, другім чалавекам я раблюся. Старыцца няма калі.Дуброўскі.
•••
Старыцца ў дзеўках — вельмі доўга не быць замужам. І панскія сыны да яе не сваталіся, бо Арлоўскі быў усё-такі не пан, і Адэля старылася ў дзеўках.Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
date2[deɪt]v.
1. датава́ць
2.старэ́ць, выхо́дзіць з ужы́тку
3. сустрака́цца, прыхо́дзіць на спатка́нне
date back[ˌdeɪtˈbæk]phr. v.(to) браць пача́так ад, адно́сіцца да (быць звязаным з пэўным перыядам)
date from[ˌdeɪtˈfrɒm]phr. v.=date back
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
разрасці́ся, ‑расцецца; пр. разросся, ‑раслася, ‑лося; зак.
1. У выніку росту стаць большым, гусцейшым, захапіць больш месца. Цяпер ліпы разрасліся так густа, што здалёку здаваліся адным суцэльным гаем.Якімовіч.[Макрына:] — А надвячоркам пасадзім капусту. Пара садзіць — разраслася расада, пачынае старэць.Баранавых.
2. Стаць большым па велічыні, па колькасці. Увесь пасёлак разросся, абзеляніўся і нагадвае далекаваты прыгарад.Кулакоўскі.За апошнія гады горад разросся, і былая ўскраіна ўпрыгожылася вялізнымі шматпавярховымі дамамі.Пальчэўскі.// Стаць мацнейшым па праяўленню. Гучаў недзе і голас сумнення, але Мікалай не даваў яму разрасціся.Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
verkálken
1.
vt ператвара́ць у ва́пну
2.
vi(s)
1) ператвара́цца ў ва́пну
2) мед. абва́пніцца
3) разм. ста́рыцца, старэ́ць; закасне́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
alt
a
1) стары́, пажылы́
2) стары́, ране́йшы, былы́
wie ~ sind Sie? — ко́лькі Вам гадо́ў?
ich bin 30 Jáhre ~ — мне 30 гадо́ў
älter wérden — старэ́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Пераста́рак ’састарэлы’, ’старая дзеўка’, ’хлопец, які доўга ходзіць у халасцяках’, пераста́рка ’старая дзеўка’, перэста́рыцца ’не выйсці замуж у пару’ (Шат., Нар. Гом., ТС, ТСБМ), укр.пере́ста́рок, пере́ста́рка, рус.переста́рок, переста́рка ’стары халасцяк, старая дзеўка’, ’жывёла, якая з-за старасці не можа даваць прыплод’. Усходнеславянскае. Утворана ад дзеяслова пераста́рыцца, што ўзыходзіць да прасл.*per‑stariti (sę), параўн. яшчэ ст.-слав.прѣстарѣти ’састарыцца’, серб.-харв.прѐстарети, в.-луж.přestarić, н.-луж.pśestarkaś, польск.przestarzeć (się), славац.prestarnúť ’тс’. У зах. і паўд.-слав. мовах лексеме перастарак адпавядаюць спалучэнні з прыметнікамі ці дзеепрыметнікамі (przestarzały, pśestarjety, přestárlý, prestarnutý, prestár, пре̏стар). Гл. старэць.