разлуча́цца несов.

1. разлуча́ться;

2. (о контакте) разъединя́ться;

3. разделя́ться;

чарада́а́лася на дзве ча́сткіста́до разделя́лось на́ две ча́сти;

4. перен., разг. расстава́ться; см. разлучы́цца 4;

5. страд. разлуча́ть; разъединя́ть; разделя́ть; см. разлучы́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разлучы́цца сов.

1. разлучи́ться;

2. (о контакте) разъедини́ться;

3. раздели́ться;

чарада́ы́лася на дзве ча́сткіста́до раздели́лось на две ча́сти;

4. перен., разг. расста́ться;

р. з ду́мкай аб шча́сці — расста́ться с мы́слью о сча́стье

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пагна́ць сов.

1. в разн. знач. погна́ть;

п. ста́так — погна́ть ста́до;

п. зве́ра — погна́ть зве́ря;

п. са слу́жбы — погна́ть со слу́жбы;

2. прост. (отправить куда-л. насильно) угна́ть;

пало́нных ~на́лі ў тыл — пле́нных угна́ли в тыл

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Bonus dux bonum reddit comitem

Пры добрым правадніку ‒ добры спадарожнік.

При хорошем проводнике ‒ хороший спутник.

бел. Які поп, такі і прыход. Які пастух, такое і стада.

рус. Каков барин, таков и крестьянин. Каков пастырь, таковы и овцы. Каков пастух, таково и стадо. Каков хозяин, таков и слуга. Каков поп, таков и приход.

фр. Tel curé telle paroisse (Каков кюре/поп, таков и приход).

англ. Like priest, like people (Каков поп, таков и приход).

нем. Wie das Haupt, so die Glieder (Какова голова, таковы и конечности). Der Deckel ist würdig des Deckels (Крышка достойна крышки). Wie der Kopf, so der Hut (Какова голова, такова и шляпа). Wie das Fleisch, so die Suppe (Каково мясо, таков и суп).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

перагна́ць сов.

1. в разн. знач. перегна́ть; (опередить — ещё) обогна́ть;

легкава́я машы́на ~на́ла грузаву́ю — легкова́я маши́на перегнала́ (обогнала́) грузову́ю;

п. — ста́так у друго́е ме́сца перегна́ть ста́до в друго́е ме́сто;

п. на́фту — перегна́ть нефть;

2. (переправить по воде) перепла́вить;

п. лес — перепла́вить лес

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Свірэ́па1, свірэ́пка ‘пустазелле, палявая шматгадовая расліна сямейства крыжакветных з жоўтымі кветкамі, часцей за ўсё Barbarea vulgaris R. Br.’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Сцяшк., ЛА, 1; Пятк. 1, ПСл, Растарг., Кіс.), свярэ́па ‘тс’ (Сл. ПЗБ), свырі́па ‘тс’ (Клім.), свіро́па ‘тс’ (ТС; ПСл; мазыр., Жыв. сл.), ‘рэдзька палявая, Raphanus raphanistrum L.’ (Кіс., Касп., Дэмб. 1), ‘гарчыца палявая, Brassica napus arvensis L.’ (Бейл.), свырі́па ‘варыва з лебяды’ (кобр., Нар. лекс.), свіры́па ‘старасцень, Senecio erucifolius L.’ (Меер Крыч.), свірэ́піца ‘пустазелле’ (Гарэц., Сл. ПЗБ). Рус. свире́па, свире́пка ‘абагульняючая назва цэлай групы крыжакветных раслін’, укр. свирі́па, польск. świerzop, świerzopa ‘тс’, чэш. svěřep, ‑a ‘пустазелле рода Branus i Fectuca і пад.’, серб.-харв. sverepek ‘расліны рода Fectuca, Aegilops’. Прасл. *svěrepъ/‑a ‘пустазелле’, субстантываваная форма прым. *sverěpъ ‘люты’, ‘дзікі, палявы’ (Мяркулава, Очерки, 75–78; Новое в рус. этим., 229); гл. свірэпы.

Свірэ́па2, ст.-бел. свирепа, сверепа ‘кабыла’ (Ст.-бел. лексікон), сюды ж свирепий ‘конскі’, свирепье стадо ‘табун’ (там жа). З ст.-польск. świerzepa ‘кабыла’ (Булыка, Лекс. запазыч., 143), што звязваюць з наступным словам (Фасмер, 3, 580). Зрэшты, запазычанне магло быць і ў адваротным кірунку, параўн. свірэп ‘неаб’езджаная кабыла’ са «Слоўніка менш зразумелых беларускіх слоў» В. Каратынскага (гл. Мальдзіс, І ажываюць спадчыны старонкі, Мн., 1994, 71). Паводле Мацкевіч і Грынавяцкене (ЖНС, 212), слова з першасным значэннем ‘маладая неаб’езджаная жаробка’ супрацьпастаўлялася кабыле і клячы як аб’езджаным і рабочым жывёлінам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дагна́ць сов.

1. прям., перен. догна́ть, нагна́ть; (преследуя — ещё) насти́чь, насти́гнуть;

д. падаро́жнікаў у даро́зе — догна́ть (нагна́ть) пу́тников в доро́ге;

д. у рабо́це — догна́ть в рабо́те;

д. ста́так да па́шы — догна́ть ста́до до па́стбища;

2. (приладить) пригна́ть;

3. (вколотить до предела) доколоти́ть;

4. (окончить перегонку каких-л. жидкостей) ко́нчить гнать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́гнать сов.

1. в разн. знач. вы́гнаць, мног. павыганя́ць;

вы́гнать и́з дому вы́гнаць з до́му;

вы́гнать ста́до в по́ле вы́гнаць ста́так у по́ле;

вы́гнать боле́знь вы́гнаць хваро́бу;

вы́гнать дёготь вы́гнаць дзёгаць; (выработать) вы́гнать две ты́сячи гекта́ров прост. вы́гнаць дзве ты́сячы гекта́раў;

2. безл. (вырасти) вы́гнаць;

за год ель вы́гнало на полме́тра за год е́лку вы́гнала на паўме́тра.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

завярну́ць сов.

1. (изменить направление) заверну́ть, сверну́ть, поверну́ть;

2. (в обратную сторону) поверну́ть; (машину) разверну́ть;

з. наза́д — поверну́ть наза́д;

з. танк — разверну́ть танк;

3. (стадо) заверну́ть;

4. завали́ть;

з. каме́ннем — завали́ть камня́ми;

5. разг. заверну́ть;

з. да сваяко́ў — заверну́ть к ро́дственникам;

6. поверну́ть;

з. галаву́ нале́ва — поверну́ть го́лову нале́во;

з. агло́блі — поверну́ть огло́бли

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пераня́ць (каго, што) сов.

1. переня́ть, останови́ть;

п. ста́так — переня́ть (останови́ть) ста́до;

п. ваду́ плаці́най — переня́ть во́ду плоти́ной;

2. (из рук в руки) переня́ть, перехвати́ть;

3. переня́ть, перехвати́ть;

п. ганца́ — переня́ть (перехвати́ть) гонца́;

4. переня́ть, после́довать (нему);

п. во́пыт — переня́ть о́пыт;

п. яго́ пры́клад — после́довать его́ приме́ру;

5. усво́ить;

п. мело́дыю — усво́ить мело́дию;

п. но́выя звы́чаі — усво́ить но́вые обы́чаи

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)