Тарнавы́ ’плытагон, які кіруе плытом з дапамогай жэрдкі-руля’ (Скарбы), ’чалавек, які кіруе плытом пры дапамозе доўгага вясла — апачыны’ (гродз., Нар. сл.), тарно́вы ’плытагон, які пры дапамозе завостранага кала затрымлівае плыт’ (маст., Жыв. сл.). Відаць, тое ж, што і стырнавы́ ’галоўны плытнік, што кіруе плытом’ (ТСБМ), ад стыр, стырно́ ’рулявое вясло’ (гл.); параўн. таксама тарнаваць 2, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АПЯРЭ́ННЕ самалёта, аэрадынамічныя паверхні, прызначаныя для забеспячэння ўстойлівасці і кіроўнасці самалёта. Бывае вертыкальнае (нерухомы кіль з рухомым рулём напрамку) і гарызантальнае (нерухомы ці рухомы стабілізатар з рухомым рулём вышыні або рухомы стабілізатар без руля). Асн. тыпы апярэння: аднакілевае з ніжнім размяшчэннем гарыз. апярэння (звычайнае), Т- і V-падобнае, двухкілевае. Звычайна апярэнне размяшчаюць на хваставой частцы фюзеляжа. Ёсць таксама самалёты толькі з верт. апярэннем на канцах крыла, з гарыз. на пярэдняй частцы фюзеляжа і інш.

т. 1, с. 442

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

rura

ж.

1. труба;

rura wydechowa (wylotowa) — выхлапная труба;

2. (у стрэльбы, гарматы) руля

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

упхну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Разм. З намаганнем пранікнуць, прабірацца куды‑н.; уціснуцца. Але вось паказаўся з-за рога аўтобус, усе разам кінуліся да яго, некаторы час ціскаліся ў дзвярах і нарэшце ўпхнуліся ўсярэдзіну. Курто. // перан. Умяшацца ў што‑н., улезці. — Вечна ты ўпхнешся! — накінуўся [Сяргей] на Гарыка і Руля. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аксіёметр

(ад гр. aksios = які ўтрымлівае раўнавагу + -метр)

1) інструмент для вымярэння адхілення восі прыбора ад пачатковай плоскасці;

2) прыбор для вызначэння вугла адхілення руля ад дыяметральнай плоскасці судна.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

мро́іцца, мроіцца; незак., каму і без дап.

1. Уяўляцца ў думках; здавацца. І мроіцца ў напаленым прасторы Усмешка з-пад пракураных вусоў. Лось. [Любе] мроіўся шчэбет і здавалася, што спявае ўвесь лес. Няхай. Аўгусту Эрнэставічу мроіцца, што вось-вось з-пад ядлоўцавага куста высунецца руля вінтоўкі. Навуменка.

2. З’яўляцца ў снах, сніцца. Прыемна і мякка цікае гадзіннік, і ў салодкай дрымоце мрояцца розныя сны. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

руль м Stéuer n -s, -, Stéuerrad n -es, -räder, Stéuerruder n -s, - (стырно), -; Lénker m -s, -, Lénkstange f -, -n (у веласіпеда);

быць [стая́ць] каля́ руля́ am Stéuer stehen*, das Stéuer führen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

muzzle

[ˈmʌzəl]

1.

n.

1) мо́рда f. (жывёліны)

2) намо́рднік -а m.

3) ду́ла n. (у стрэ́льбе) ру́ля f.

2.

v.t.

1) надзе́ць намо́рднік

2) прыму́сіць маўча́ць, забарані́ць во́льна выка́звацца

•

- put a muzzle on

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

абара́нак, ‑нка, м.

1. Булачны выраб з заварнога цеста, закручанага кольцам. І любяць дзеда Юрку ўнукі, Яны цалуюць яму рукі, А дзед у плечы іх цалуе І абаранкам патрактуе. Колас.

2. Рулявое кола ў аўтамабілі, трактары і пад. Пазяхае шафёр і моцна-моцна сціскае абаранак руля, каб не прыдрамаць, не прапусціць павароткі. Лынькоў.

3. у знач. прысл. абара́нкам. У форме, у выглядзе кольца. Скруціцца абаранкам.

•••

Дзірка ад абаранка гл. дзірка.

Зарабіў на абаранкі гл. зарабіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ad duo festinans neutrum bene peregeris

Робячы дзве справы спехам, ніводнай добра не зробіш.

Делая два дела наспех, ни одного хорошо не сделаешь.

бел. На дзвюх калясках адзін не паедзеш. За адным разам на два абеды не паспееш.

рус. Двух зайцев гонять, ни одного не поймать. Кто держится за два руля, того вода унесёт.

фр. On ne peut pas être à la fois au four et au moulin (Нельзя быть сразу y печи и на мельнице).

англ. Too many irons in the fire (Слишком много утюгов на огне греет).

нем. Wer alles tun will, tut nichts recht (Кто хочет сделать всё, ничего не делает хорошо).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)