insoluble

[ɪnˈsɑ:ljəbəl]

adj.

1) нераствара́льны, нераспушча́льны

2) невыраша́льны

3) які́ немагчы́ма вы́рашыць (прабле́ма)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

глаба́льны, ‑ая, ‑ае.

Усеагульны, усеабдымны (у межах зямнога шара). Арганізаваць службу надвор’я ў глабальным маштабе. □ [Праблема чыстай вады] не рэгіянальная беларуская праблема і нават не саюзная — яна даўно ўжо пабыла глабальны характар. «Полымя».

•••

Глабальная ракета гл. ракета.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пыта́нне ’запытанне, дапытванне’: безъ пытання прызнався (Нас.). Ад пытаць, пытацца (гл.), у сучасным абстрактным значэнні ’задача, праблема’ (ТСБМ), відаць, еўрапеізм, утвораны на роднай глебе, параўн. Векслер, Hist., 149.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

problem

[ˈprɑ:bləm]

n.

1) прабле́ма f., цяжко́е пыта́ньне, склада́ная сытуа́цыя

2) Math. зада́ча f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

intractable [ɪnˈtræktəbl] adj. fml

1. непако́рны, незгаво́рлівы; упа́рты (пра чалавека)

2. неадо́льны, неперамо́жны;

an intractable problem неадо́льная прабле́ма

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

knotty [ˈnɒti] adj.

1. каржакава́ты, сучкава́ты (пра дрэва)

2. ця́жкі, цяжкі́; заблы́таны;

a knotty problem заблы́таная спра́ва/прабле́ма

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

puzzle​1 [ˈpʌzl] n.

1. пазл, зага́дка, галавало́мка;

a crossword puzzle крыжава́нка, красво́рд

2. ця́жкае пыта́нне, прабле́ма; зада́ча

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

стрыжнёвы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да стрыжня (у 1 знач.), з вялікім стрыжнем (пра драўніну). Стрыжнёвы корань канюшыны.

2. Які мае адносіны да стрыжня (у 2, 3 знач.). // Са стрыжнем. Стрыжнёвы трансфарматар.

3. перан. Асноўны, галоўны. Стрыжнёвая праблема канферэнцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АЛГАРЫ́ТМАЎ ТЭО́РЫЯ,

раздзел матэматыкі, які вывучае агульныя ўласцівасці алгарытмаў; тэарэт. аснова кібернетыкі, вылічальнай матэматыкі.

У інтуітыўным паняцці алгарытмы выкарыстоўваліся ў матэматыцы на працягу яе існавання. Дакладнае паняцце алгарытму сфарміравалася ў пач. 20 ст. і ўпершыню з’явілася ў працах матэматыкаў франц. Э.Барэля (1912) і ням. Г.Вейля (1921). Сістэматычная распрацоўка алгарытмаў тэорыі пачалася ў 1936, калі амер. матэматык А.Чэрч удакладніў паняцце алгарытмічна вылічальнай функцыі і прывёў прыклад невыліч. функцыі, англ. А.Цьюрынг і амер. Э.Пост удакладнілі паняцце алгарытму ў тэрмінах ідэалізаваных выліч. машын (машыны Цьюрынга—Поста); сав. матэматык А.М.Калмагораў прапанаваў выкарыстанне алгарытмаў тэорыі для абгрунтавання інфармацыі тэорыі (1965).

Адзін з гал. Кірункаў алгарытмаў тэорыі — вывучэнне невырашальнасці (вырашальнасці) алгарытмічных праблем, напр., у самой алгарытмаў тэорыі — праблема спынення універсальнай машыны Цьюрынга; у матэм. логіцы — праблема распазнавання тоесна праўдзівых формул злічэння прэдыкатаў 1-й ступені; у алгебры — праблема тоеснасці для паўгруп; у тапалогіі — праблема гомеамарфізму; у тэорыі лікаў — 10-я праблема Д.Гільберта. Даследаванні прывялі да ўзнікнення паняцця ступені невырашальнасці, вывучэння адпаведных матэм. структур і паказалі, што алгарытмічныя праблемы невырашальнасці маюць найб. ступень.

Літ.:

Мальцев А.И. Алгоритмы и рекурсивные функции. 2 изд. М., 1986;

Ершов Ю.Л. Проблемы разрешимости и конструктивные модели. М., 1980.

Р.Т.Вальвачоў.

т. 1, с. 233

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Problém

n -s, -s прабле́ма, пыта́нне

ein ~ áufrollen — ста́віць прабле́му, падыма́ць [ста́віць] пыта́нне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)