мегалі́т, ‑а, М ‑ліце, м.

Старажытнае збудаванне з вялізных камянёў (помнік, грабніца і пад.).

[Ад грэч. mégas — вялікі і lithos — камень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паляя́, ‑і, ж.

Помнік старажытнарускай пісьменнасці, у якім падаюцца падзеі, апісаныя ў Старым завеце.

[Грэч. palaiá (diathēkē) — Стары завет.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́мятник в разн. знач. по́мнік, -ка м.;

па́мятник Яку́бу Ко́ласу в Ми́нске по́мнік Яку́бу Ко́ласу ў Мі́нску;

археологи́ческие па́мятники археалагі́чныя по́мнікі;

па́мятники пи́сьменности по́мнікі пісьме́нства.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Dénkmal

n -s, -mäler по́мнік

ein bléibendes ~ (an A) — ве́чны по́мнік (чаго-н.)

ein ~ sétzen — паста́віць по́мнік

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

абелі́ск (помнік) Obelísk m -en, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

грані́тны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да граніту. Гранітныя горы. // Зроблены з граніту. Гранітная трыбуна. Гранітны помнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

gravestone

[ˈgreɪvstoʊn]

n.

по́мнік -а m.; намагі́льны ка́мень

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

мануме́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Архітэктурнае або скульптурнае збудаванне ў гонар якой‑н. выдатнай падзеі, асобы; помнік. Аўтобус прыпыніўся на Круглай плошчы насупроць манумента-помніка героям Айчыннай вайны. Паслядовіч. // Велічны помнік над магілай.

2. перан. Што‑н. велічнае, створанае чалавекам, якое застаецца як памяць аб ім. А яго [Леніна] найлепшы твор, Найлепшы манумент — СССР. Бядуля.

[Лац. monumentum ад moneo — напамінаю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ру́капіс, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Арыгінал або копія тэксту, напісанага ад рукі ці аддрукаванага на пішучай машынцы.

Рукапісы пісьменніка.

Аддаць р. у набор.

2. Помнік пісьменнасці, які адносіцца пераважна да часу ўзнікнення кнігадрукавання.

Вывучэнне старажытных рукапісаў.

|| прым. рукапі́сны, -ая, -ае.

Р. тэкст.

Р. аддзел бібліятэкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

rękopiśmienny

рукапісны;

zabytek rękopiśmienny — рукапісны помнік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)