Перапона ’тое, што стрымлівае доступ куды-небудзь’ (ТСБМ), ’папярочная планка ў аконнай раме’ (свісл., Шатал.), перапона, пэрэпо́н ’дыяфрагма’ (ваўк., івац., ЛА, 1; ТСБМ), перапона ’тс’ (шчуч., ваўк., Сл. ПЗБ); перапоны ’планкі на капылах саней’ (Сцяшк. Сл.), перапо́нка ’перапона ў вуллі — умацаванне вашчыны ў стаяку’ (лельч., Мат. Гом.); укр.пэ̂рэ̂по́на ’тс’ (Анох.); рус.перепо́на ’плеўка ў целе жывёлы, абалонка ў расліны’, ’пераплёт у раме’, польск.przepona ’перашкода’, ’дыяфрагма’, ’перагародка’, чэш.přepona, славац.prepona ’гіпатэнуза’, славен.prepóna ’перагародка’, серб.-харв.пре̏пона ’перашкода’, ’паха’, прѐпонка ’дыяфрагма’, макед.препон ’перашкода’, ’перагародка’. Да прасл.*per‑ > пера- і pętі > пяць (гл.) з асновай *pon‑ (іншыя ступені: *pьn‑ і *pin‑). Сюды ж перапонка, якое з рус.перепонка < перепона ’скура, абалонка’ (Шанскі-Баброва, 230).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
bębenek
м.
1. барабанчык, бубен;
2.тэх. барабан;
3. пяльцы;
4.анат. барабанная перапонка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
лята́льныIмед. лета́льный;
л. кане́ц — лета́льный исхо́д;
~ная до́за — лета́льная до́за
лята́льныII лета́тельный;
л. апара́т — лета́тельный аппара́т;
~ная — перапо́нказоол. лета́тельная перепо́нка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
drum
[drʌm]1.
n.
1) бу́бен -на m., бараба́н -а m.
2) жале́зная бо́чка
3) Anat. бараба́нная перапо́нка ў ву́ху
2.
v.i.
бараба́ніць
3.
v.t.
убіва́ць у галаву́, удаўбля́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Пле́ўка, плёўка, пле́вачка, плі́ўка, плы́вка, плёвачка ’скурка’; ’накіп на паверхні нерухомай вадкасці, ’бросня’, ’дыяфрагма, перапонка, тонкі пласт чаго-небудзь’ (ТСБМ, Нас., Вешт., Сцяшк. Сл., Мік., Дразд., Шат., Сл. ПЗБ, ТС, Скарбы; рэч., Мат. Гом.; сміл., Стан.), ’паверхня (замест скуры) унутраных органаў’ (Варл.), ’плява ў мясе’ (Растарг.), ’дыяфрагма’ (брэсц., гродз., віц., ЛА, 1), ’вяршок малака пры яго варцы’ (ЛА, 4), пле́вы ’перапонкі на лапах гусей, качак’ (шчуч., беласт., Сл. ПЗБ). Укр.плі́вка ’мяздра’, ’плёнка’, ’плеўка на малацэ’, славац.plievka ’прыкветак’, plievočka ’лускавінка’. Гл. плява́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АЛЯ́ПКА,
вадзяны верабей (Cinclus cinclus), птушка сямейства аляпкавых атр. вераб’інападобных. Пашырана ў Еўразіі і паўд.-зах. Афрыцы. На Беларусі вельмі рэдкі аселы від, занесены ў Чырвоную кнігу.
Даўж. да 20 см, маса да 70 г. Моцнага складу, з кароткімі закругленымі крыламі і хвастом, доўгімі нагамі. Апярэнне зверху буравата-шэрае, знізу белае. На ноздрах скурыстая перапонка. Гнёзды паблізу рэк з хуткім цячэннем, трымаецца паасобку і парамі. Зімой трапляецца каля палонак. Корміцца воднымі беспазваночнымі і маляўкамі рыб. Можа прабегчы пад вадой да 20 м. Выводзіць 2 патомствы за год.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Балонкі ’перапонкі на нагах вадаплаўных птушак’ (Інстр. II). Гэта слова адносіцца да прасл.bólna, bolnь, якое мела шмат значэнняў: ’перапонка, плеўка, верхні слой, мяккая кара, скурка і да т. п.’ (рус.болона́, бо́лонь, укр.боло́на, польск.błona, чэш.blána, славен.blána і г. д.). Слав. слова лічыцца ідэнтычным па паходжанню з прасл.bolna і г. д. ’паляна, луг’ (гл. бало́на2) і з’яўляецца роднасным з літ.bálnas ’белы’, грэч.φολίς луска’. Бернекер, 69; Фасмер, 1, 189; Траўтман, 25; Слаўскі, 1, 37. Параўн. блонка. Гл. яшчэ абалонка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бараба́нны
1. Trómmel-;
бараба́нны бой Trómmelschlag m -(e)s, -schläge;
бараба́нны дро́бат Trómmelwirbel m -s;
бараба́нная па́лачка Trómmelschlägel m -s -, Trómmelstock m -(e)s, -stöcke;
2.анат:
бараба́нная перапо́нка Trómmelfell n -s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Бало́нь ’абалонь, верхнія слаі драўніны’ (Бяльк.), боло́на (Нас.), болона́ ’абза, верхні слой дрэва’ (Мядзв.), болонь ’не смалістая частка сасны’ (палес.). Рус.болона́ ’нарасць на дрэве’, бо́лонь ’верхні слой, мяккая кара дрэва’. У іншых слав. мовах формы з іншай семантыкай. Параўн. бало́на1, бало́на2, бало́нкі ’перапонкі’ (там і формы). Да прасл.bolna, bolnь, якое мае шмат значэнняў — ’перапонка, плеўка, верхні слой, мяккая кара, скурка і г. д.’ і, мабыць, ідэнтычнае з *bolna ’паляна, луг’. Адпавядае літ.bálnas ’белы’, грэч.φολίς ’луска’. Гл. Бернекер, 69; Фасмер, 1, 189; Траўтман, 25; Слаўскі, 1, 37; Шанскі, 1, Б, 157. Гл. абалонь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
błona
ж.
1.анат.перапонка, плява, абалонка;
błona śluzowa — слізістая абалонка;
2. плёнка;
błona celofanowa — цэлафанавая плёнка;
błona fotograficzna — фатаграфічная стужка;
błona filmowa — кінастужка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)