Маёнтак, маёнтык, мае́нток, маёнток ’зямельныя ўладанні памешчыка’, ’панскі двор, сядзіба’ (ТСБМ, Шушк., Лекс. і грам., Нас., Шат., Касп., Бяльк., ТС), яшчэ ст.-бел.маетокъ ’тс’ (1648 г.). Аднак пазней была ўспрынята польская форма majątek (Булыка, Запазыч., 195; Пальцаў, Лекс. і грам., 38).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
паўпа́нак, ‑нка, м.
Разм.іран. Той, хто лічыць сябе панам, паводзіць сябе як пан, не маючы на тое падстаў; панскі памагаты. Камандаваў слугамі не пан, а паўпанкі — аконам, цівун, стараста, гайдукі.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праманта́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што.
Разм. Неразумна, дарма патраціць; прагуляць. Праз дзень Хвашча пахавалі, а да Параскі пасля гэтага заляцаўся панскі аконам Кандрат Сідаравіч.., пакуль не прамантачыў усяго Хвашчоўскага скарбу.Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
genteel
[dʒenˈti:l]
adj.
1) які́ нале́жыць да вышэ́йшага грама́дзтва; сьве́цкі, шляхо́цкі, informalпа́нскі
2) ве́тлівы, до́бра вы́хаваны; мо́дны; элега́нтны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
БЯРЭ́ЖКІ,
вёска ў Беларусі, у Зэльвенскім с/с Зэльвенскага р-на Гродзенскай вобл. За 2 км ад г.п. Зэльва, 200 км ад Гродна, 4 км ад чыг. ст. Зэльва. 157 ж., 86 двароў (1995). Б-ка. Брацкая магіла сав. воінаў і ахвяр фашызму.
Упамінаюцца ў дакументах 1478 як паселішча (дварэц) Копачаў для прыслугі, якая даглядала панскі статак. У 16—17 ст. тут сфарміравалася вёска і ўмацаваны панскі двор кн. Палубенскіх. З 1795 у складзе Рас. імперыі. У 1905 вёска Старавескай вол. Слонімскага пав. Гродзенскай губ., 464 ж. З 1921 у Польшчы, у Ваўкавыскім пав. Беластоцкага ваяв. З 1939 у БССР, з 1940 у Зэльвенскім р-не. У 1962—66 у Ваўкавыскім р-не.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
патанне́ць, ‑ее; зак.
Стаць больш танным, нанізіцца ў цане. Прадукты патаннелі. □ Да новай хаты нам яшчэ вельмі далёка, — пакуль патаннее лес, усюды панскі, — а цяпер, у цеснаце, культуры, як бацька кажа, не завядзеш.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
fürstlich
1.
a
1) кня́жацкі, кня́жы
2) раско́шны, бага́ты, па́нскі
2.
adv па-кня́жацкі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ По́ваз ’воз’ (Федар. 6). Ст.-бел.повозь ’павозка’ (1645), ’павіннасць па перавозцы грузаў’ (1495). Укр.повіз ’павозка; экіпаж’, ст.-укр.повозь ’павіннасць дастаўляць даніну ў двор феадала’, чэш., славац.ρονοζ ’павозка’, польск.powóz ’тс’, ’павіннасць дастаўляць падводы ў панскі ці каралеўскі двор’. Ад */ю- і *voziti > вазіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
маёнтак, ‑тка, м.
Зямельныя ўладанні памешчыка. У роднай вёсцы дзеда на месцы панскага маёнтка да вайны быў арганізаваны калгас.Рылько.//Панскі двор, сядзіба. Маёнтак захаваўся цалкам, і дом, і паркі, і сады, і ўся будоўля.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)