каменда́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Начальнік войск крэпасці або ўмацаванага раёна.

2. Вайсковы начальнік, які наглядае за дысцыплінай, парадкам і правільным нясеннем службы ў гарнізоне.

К. горада.

К. лагера.

3. Асоба, адказная за які-н. грамадскі будынак.

К. інтэрната.

|| прым. каменда́нцкі, -ая, -ае.

○

Каменданцкая гадзіна — забарона без спецыяльнага дазволу з’яўляцца на вуліцы населенага пункта ў пэўны час пры аб’яўленні ваеннага або асаднага становішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

начды́ў, ‑а, м.

Уст. Начальнік, камандзір дывізіі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зе́мскі, -ая, -ае.

1. гл. земства.

2. Агульнадзяржаўны (гіст.).

Земскае апалчэнне.

○

Земскі начальнік — у царскай Расіі — чыноўнік з судова-адміністрацыйнай і паліцэйскай уладай, кіраўнік сялянскага насельніцтва пэўнага раёна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

галоўнакама́ндуючы, -ага, мн. -ыя, -ых, м.

Асоба, якая ўзначальвае ўзброеныя сілы дзяржавы або асобныя віды ці частку ўзброеных сіл.

○

Вярхоўны Галоўнакамандуючы — начальнік усіх узброеных сіл дзяржавы ў час вайны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

сатра́п, -а, мн. -ы, -аў м.

1. Намеснік правіцеля ў старажытнай Персіі і Індыі, які меў неабмежаваную ўладу.

2. перан. Самадур, дэспат, жорсткі начальнік, тыран.

|| прым. сатра́пскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

zwierzchnik

м. начальнік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

zawiadowca

м. загадчык; начальнік;

zawiadowca stacji чыг. начальнік станцыі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

commandant [ˈkɒməndænt] n.

1. каменда́нт (крэпасці, горада)

2. нача́льнік вае́ннай навуча́льнай устано́вы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

цэнтурыён, ‑а, м.

Гіст. Начальнік цэнтурыі (у 1 знач.).

[Лац. centurio, centurionis.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Каманды́тар ’начальнік нейкага згуртавання людзей’ (КЭС, лаг.). Параўн. ст.-бел. комендаторъ ’начальнік рыцарскага ордэна’, якое з польск. komendator (Булыка, Запаз. 163); ‑ы‑ з’явілася ў выніку распадабнення галоснай ‑а‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)