расскака́цца, ‑скачуся, ‑скачашся, ‑скачацца; зак.

Разм.

1. Захапіўшыся скокамі, пачаць многа скакаць.

2. Скачучы, набраць большую скорасць (пра каня).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

zwerbować

зак. завербаваць; навербаваць, набраць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

◎ Набра́нка 1 ’вымова, прачуханка’ (Нас., Байк. і Некр.). Відаць, ад рус. набранить ’насварыцца’.

◎ Набра́нка 2 (ныбрянка) ’сукенка з куплёнага (набранага) тавару’ (Бяльк.). Ад набраць ’купіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

крамні́на, ‑ы, ж.

Разм. Матэрыя фабрычнага вырабу. [Кастусь] пачаў угаворваць [Волечку] не шкадаваць тых грошай за каня і набраць крамніны на плацце. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

начэ́рпаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Чэрпаючы, набраць у якой‑н. колькасці. Жанчына начэрпала вады і павяла пакупнікоў у хату. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Набра́дзены «набранный слишком много» (Нас.). Відаць, ад набраць, параўн. напіцены ’наліты’, азванчэнне ц, магчыма, звязана з экспрэсіўнасцю слова або пад уплывам іншых слоў (накрадзены, наедзены і пад.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рэкрутава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., каго.

1. Кніжн. уст. Узяць (браць) у рэкруты.

2. Кніжн. Набраць (набіраць) людзей для чаго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Набудава́ць ’набраць, накласці поўную пасудзіну’ (ушацк., Нар. лекс.), набудава́цца ’наесціся’ (полац., Нар. лекс.). Хутчэй за ўсё ад бутава́ць ’напіхваць’ з ад’ідэацыяй да будава́ць ці ў выніку азванчэння т у інтэрвакальным становішчы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бал, ба́ла, мн. ба́лы, -аў, м.

1. Адзінка вымярэння сілы або ступені якой-н. прыроднай з’явы.

Вецер у пяць балаў.

2. Лічбавая ацэнка поспехаў у навучальнай установе, дасягненняў у спорце.

Набраць дваццаць балаў.

|| прым. ба́льны, -ая, -ае і ба́лавы, -ая, -ае.

Сістэма балавай (бальнай) ацэнкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наску́бці, -кубу́, -кубе́ш, -кубе́; -кубём, -кубяце́, -кубу́ць; -ку́б; -ку́бла; -кубі́; -ку́бены; зак.

1. чаго. Скубучы, набраць або сабраць у нейкай колькасці.

Н. сена.

Н. пер’я на падушку.

2. Нацягаць, натузаць (разм.).

Н. за валасы.

|| незак. наскуба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і наску́бваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)