samorząd, ~u
м. самакіраванне; муніцыпалітэт;
samorząd miejski — гарадское самакіраванне;
samorząd lokalny — мясцовае самакіраванне
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
◎ Нежыве́ць ’траціць прытомнасць’: Як былі прыступы, яна нежывела (Сл. ПЗБ). Відаць, мясцовае новаўтварэнне на базе спалучэння як нежывы ’непрытомны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тра́шкі мн. л. ‘конікі, Tettigonia viridissima’ (ігн., Сл. ПЗБ). Відаць, мясцовае ўтварэнне, параўн. літ. tarškė́ti ‘трашчаць’, ‘стракатаць’, tarškesỹs ‘строкат’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
альм
(ням. Alm)
вапнавы азёрны туф з арганічным рэчывам, які пашыраны ў антрапагенавых адкладах Беларусі; выкарыстоўваецца яе мясцовае ўгнаенне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
торфавівіяні́т
(ад торф + вівіяніт)
горная парода, якая складаецца з торфу і вівіяніту, выкарыстоўваецца як мясцовае арганічнае і фасфатнае ўгнаенне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
◎ Но́сніца ’насоўка’ (Сл. ЦРБ). Мясцовае ўтварэнне ад нос, параўн. аднбснік ’тс’ (Сл. ЦРБ, Сад носа; параўн. ад галавы (парашкі) і пад.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рункаві́ско ’ручка ў рыдлёўцы’ (Сл. рэг. лекс.). Мясцовае ўтварэнне на базе польск. ręka ’рука’ і суфікса ‑іск‑о, магчыма, да польск. rękojeść ’рукаятка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Труслі́вы ‘баязлівы, палахлівы’ (ТС, Бяльк.), сюды ж трусля́к ‘баязлівец’ (Мат. Маг.). Да трус 1, узнікла, відаць, пад рускім уплывам, параўн. мясцовае трухлі́вы ‘тс’ (Нас., Гарэц.), гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нару́жак ’вонкі’ (Ян.). У сувязі з ізаляваным характарам у народнай мове хутчэй за ўсё мясцовае ^тварэнне на базе рус. пару́жу, пару́жи ’звонку’ па тыпу падворак, павопак і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пастару́нак ’мясцовае аддзяленне паліцыі ў Заходняй Беларусі’ (ТСБМ, Сцяшк. Сл.): ’пост’ (Сл. ПЗБ). З польск. posterunek ’тс’ (Мацкевіч, там жа, 3, 434), якое з ням. Postierung ’лінія пастоў, вартавая ахова’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)