◎ Нічко́м ’моўчкі’: Я «я ныю, сяджу нічком (люб., Сл. ПЗБ). Ад нішкам ’тс’ пад уплывам нічком, нічкам ’тварам уніз’, або ў выніку разпадабнення ‑шк‑ > ‑чк‑, параўн. таксама ўкр. нишком ’уніз тварам’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
не́йкі, -ая, -ае, займ. неазнач.
1. Невядома які, незнаёмы.
Н. прыезджы цябе чакае.
2. Пры параўнанні якіх-н. якасцей, адзнак.
Ён сапраўды н. дзівак.
3. Тое, што і які-небудзь (разм.).
Нейкая пастанова павінна быць прынята.
4. Які не заслугоўвае ні ўвагі, ні павагі.
Н. блазнюк бярэцца ўсіх павучаць.
5. Не вызначаны дакладна (пра час, тэрмін, колькасць чаго-н.).
Н. час сябры ішлі моўчкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
не́ма прысл
1. (роспачна крычаць і г. д.) géllend; héulend, brüllend;
2. (моўчкі) schwéigend; schwéigsam, láutlos, still, stumm
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
схудзе́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і схуднелы. [Карп] пачаў моўчкі пільна ўглядацца ў .. схудзелы, брудны твар [Таццяны]. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карчу́к, ‑а, м.
Абл. Невялікі корч. Мацей падняўся з карчука і моўчкі пайшоў у бок дарогі. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
silence1 [ˈsaɪləns] n.
1. цішыня́;
in dead silence у мёртвай цішы́;
keep/break silence захо́ўваць/паруша́ць цішыню́
2. маўча́нне;
in silence мо́ўчкі;
Silence gives consent. Маўчанне – знак згоды.
♦
silence is golden маўча́нне – зо́лата
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
варо́тніца, ‑ы, ж.
Тое, што і падваротніца. Сабака моўчкі вылез з-пад варотніцы і, віляючы хвастом, пачаў лашчыцца. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вілю́жына, ‑ы, ж.
Абл. Звіліна. [Камандуючы] доўга моўчкі абследаваў вачамі лініі дарог, вілюжыны рэк і рачулак, блакітныя, плямы балот. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памо́л, ‑у, м.
1. Раздрабненне, ператварэнне зерня ў муку. Увесь час, пакуль цягнуўся памол, завознікі і млынар не абмовіліся і словам. Моўчкі цягалі мяхі, моўчкі засыпалі, моўчкі пускалі ваду. Караткевіч. / Аб раздрабненні солі, камення і інш. У шаравых млынах 18 гадзін цягнецца памол матэрыялаў, якія ідуць на выраб фарфору. «Беларусь». // Спосаб, якасць раздрабнення зерня. Мука простага памалу. Мука мяккага памолу.
2. Змолатае збожжа; мліва. [Вясной] бацька ішоў да якога-небудзь багатага суседа і прасіў пазычыць пуд мукі.. [У млынара Хаіма] заўсёды было ў запасе рознага памолу. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
снести́II сов. зне́сці, перане́сці; (стерпеть) сцярпе́ць;
снести́ оби́ду зне́сці (сцярпе́ць) кры́ўду;
мо́лча снести́ оскорбле́ние мо́ўчкі зне́сці (сцярпе́ць) знява́гу.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)