Каро́ўка ’грыб: малачай, млечнік, ваўнянка’ (Жыв. сл.). Іншая назва таго ж грыба ўказвае на матывацыю назвы. Увогуле грыбы сямейства Russulaceae (сыраежкавыя) выдзяляюць млечны сок і таму называюцца кароўкамі, малачаямі, млечнікамі (гл. Лек. раст., 44–45).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
О́пій, о́піум (ТСБМ) ’высушаны млечны сок з няспелых галовак маку’ (ТСБМ). Запазычана з рус.опиум, якое з ням.Opium (XVI ст.) (Фасмер, 3, 144). Згодна з КЭСРЯ, 310, рус.опиум з лац.opium (XIX ст.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
птушы́ны Vógel-, Geflügel-;
птушы́ны двор Geflügelhof m -(e)s, -höfe;
Птушы́ная Даро́гаастр.гл.Млечны Шлях;
◊
з вышыні́ птушы́нага палёту aus der Vógelperspektive
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
МалочнаяДарога ’Млечны Шлях’ (Техника молодежи, 3, 1984), укр.Молочний Шлях, рус.Млечный Путь, цвяр.Молочная Дорога ’тс’, польск.Droga mleczna, Droga mleczowa, чэш.mléčná dráhka, славац.mliečna cesta, славен.mlę́čna cesta, серб.-харв.mlìječni put, макед.Млечен пат, балг.Млечен път, — усе з’яўляюцца адпаведнікамі лац.via lactea (Купішэўскі, Słownictwo, 102–103).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
о́піум, о́пій
(лац. opium, ад гр. opion = макавы сок)
1) наркотык, высушаны млечны сок з галовак няспелага маку; выкарыстоўваецца для атрымання розных лекавых сродкаў;
2) перан. тое, што атупляе розум, свядомасць.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
о́піум
(лац. opium, ад гр. opion = макавы сок)
1) высушаны млечны сок з няспелых галовак маку, які ўжываецца як наркатычны і болесуцішальны сродак;
2) перан. тое, што атупляе розум, свядомасць, перашкаджае правільнаму ўспрыманню рэчаіснасці.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ГЕВЕ́Я
(Hevea),
род раслін сям. малачайных. Больш за 10 відаў. Пашыраны ў лясах трапічнай Амерыкі. Гевею бразільскую (Н. brasiliensis), якая расце ў басейне р. Амазонка (а таксама 2 інш. віды), культывуюць у вільготных тропіках як асн. крыніцу каўчуку натуральнага.
Дрэва выш. 30—40 м. Лісце трайчастаскладанае. Кветкі дробныя, аднаполыя, сабраныя ў мяцёлчатыя суквецці. Плод каробачкападобны. Насенне авальнае, буйное (да 3 см), з шчыльнай карычневай абалонкай. Млечны сок мае ў сабе каўчук, для атрымання якога дрэва падсочваюць з 10—12-гадовага ўзросту. З аднаго дрэва атрымліваюць да 7,5 кт каўчуку за год.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
КЫ́НЕВА Пенка Асенава
(н. 15.9.1942, с. Дзімча Велікатырнаўскай акр., Балгарыя),
балгарская перакладчыца. Скончыла Кіеўскі ун-т (1965). На балг. мову пераклала творы І.Мележа «Подых навальніцы» (1974), В.Быкава «Яго батальён» (1977) і «Пайсці і не вярнуцца» (1980), К.Чорнага «Млечны шлях», У.Караткевіча «Лісце каштанаў» (абодва 1978), «Чорны замак Альшанскі» (1983), апавяданне «Залаты бог» для яго аднатомніка «Паром на бурнай рацэ» (1982), І.Навуменкі «Развітанне ў Кавальцах», Б.Сачанкі «Аксана» (абодва 1978), В.Казько «Высакосны год» і «Цвіце на Палессі груша» (1980), апавяданні Я.Брыля і А.Марціновіча для анталогіі «Пад пошум дубоў» (1981), М.Стральцова, Чорнага і інш., кн. А.Адамовіча, Брыля і У.Калесніка «Я — з вогненнай вёскі...» (1980).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЯЛЯ́НКА,
ваўнянка белая (Lactarius pubescens), шапкавы пласціністы грыб з роду млечнік сям. сыраежкавых. Пашыраны ў Еўропе, Азіі і Паўн. Амерыцы. На Беларусі трапляецца ўсюды. Расце групамі пераважна ў маладых, часта забалочаных бярозавых і мяшаных лясах. Пладовыя целы з’яўляюцца ў жніўні—верасні.
Шапка да 6 см у дыяметры, тонкаапушаная, з загнутым уніз валакністым краем, белая, сухая або злёгку слізкая, з цягам часу становіцца шырокалейкападобная, сухая, белая або крэмаватая. Пласцінкі спачатку белыя, пасля крэмава-ружовыя. Ножка да 4 смвыш., белая або з ружавата-крэмавым адценнем, гладкая, пустая. Мякаць белая, пад скуркай ружаватая, са слабым пахам герані, мае горкі млечны сок. Ядомы грыб. Ужываецца толькі солены (пасля вымачкі і адварвання). Вонкавым выглядам нагадвае сапраўдную ваўнянку.