мле́чны, -ая, -ае.
3 выгляду падобны на малако.
М. туман.
○
Млечны Шлях — мноства зорак, якое светлавой паласой перасякае небасхіл.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мле́чны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
мле́чны |
мле́чная |
мле́чнае |
мле́чныя |
| Р. |
мле́чнага |
мле́чнай
мле́чнае |
мле́чнага |
мле́чных |
| Д. |
мле́чнаму |
мле́чнай |
мле́чнаму |
мле́чным |
| В. |
мле́чны (неадуш.)
мле́чнага (адуш.) |
мле́чную |
мле́чнае |
мле́чныя (неадуш.)
мле́чных (адуш.) |
| Т. |
мле́чным |
мле́чнай
мле́чнаю |
мле́чным |
мле́чнымі |
| М. |
мле́чным |
мле́чнай |
мле́чным |
мле́чных |
Крыніцы:
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
мле́чны, ‑ая, ‑ае.
Падобны на малако; малочны (у 7 знач.). Мы плылі па азёрах у млечным тумане цёплай ночы і абое маўчалі. Ваданосаў.
•••
Млечны сок гл. сок.
Млечны Шлях гл. шлях.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Млечны 1 ’падобны на малако (пра туман)’ (ТСБМ), ’удойны, малочны’ (Шат.; шальч., Сл. ПЗБ), навагр. ’прыгатаваны на малацэ’ (Сл. ПЗБ). З польск. mleczny ’тс’ (гл. Варш. сл., 2, 1005). Гэтак жа Арашонкава, Бел.-польск. ізал., 10.
Мле́чны 2 ’рыба, якая мае семевую вадкасць’ (валож., Сл. ПЗБ). Да млеч (гл.).
Мле́чны 3 шлях ’млечная паласа з зорак на начным небе’ (ТСБМ). Калька з рус. Млечный путь, якое, як і польск. droga mleczna, ням. Milchstrasse ’тс’, з лац. via lactea, ст.-грэч. κύκλοσ γαλαξίασ < γάλα ’малако’ (Фасмер, 2, 632).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
о́пій, -ю, м.
Высушаны млечны сок з няспелых галовак маку, які ўжыв. як наркатычны і болесуцішальны сродак.
|| прым. о́пійны, -ая, -ае.
О. мак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Мле́чный Путь астр. Мле́чны Шлях.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мле́чный
1. уст. мало́чны;
2. бот. мле́чны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
о́пій, ‑ю, м.
Высушаны млечны сок з няспелых галовак маку, які з’яўляецца моцным наркотыкам (выкарыстоўваецца для атрымання розных лячэбных сродкаў).
[Лац. opium, з грэч. ópion — макавы сок.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Млеч ’малако ў рыб’ (Сержп., Грам.), млечны ’які мае семевую вадкасць’ (валож., Сл. ПЗБ). З польск. mlecz, mleczko ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чума́цкі, ‑ая, ‑ае.
Уст. Які мае адносіны да чумака. У вянку лясным высока стаў .. [Кабзар] над магілай, над вякамі страшнай крыўды, над чумацкай доляй. Вялюгін. Млечны Шлях — чумацкі шлях, сцвярджаў нам не раз Грэчка. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)