Пама́чка ’мачанне’ (Сл. ПЗБ, Нар. сл.), памачу́шка ’верашчака’ (Сл. ПЗБ). Дэрыват ад памачыць < мачыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мачы́жына ’нізкае (часам багністае) вільготнае месца’ (паўн.-усх., КЭС). Да мача́жына (гл.). Гук ‑ы‑ пад уплывам дзеяслова мачы́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мачыморда ’горкі п’яніца’ (Бес.). З польск. moczymorda, семантычна тоеснага з іншымі: moczygęba, moczypysk, moczywąs, першая частка якіх з moczyćмачыць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мочыва ’мочка льну’ (Касп.), рус. пск., цвяр. мочиво ’лён, каноплі, палатно, якія вымочваюцца ў вадзе’. Віц.-пск. ізалекса. Да мачы́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

nässen

1.

vt мачы́ць, увільгатня́ць, араша́ць

2.

vi

1) сачы́цца (пра рану)

2) мачы́цца (у пасцелі)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Мачаўнік ’цыкорыя звычайная, Cichorium inthybus L.’ (Бел. Зельн.; брэсц., Кіс.). Да мачыць > (вы)‑ма́чваць ’рабіць настой з зялёнага лісця’. Магчыма таксама, што гэта семантычны перанос з мячэўнік (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Ме́рхалаць, ме́рхолоць ’гразь, дрыгва’ (ТС). Палескае. Балтызм. Утворана ад балт. асновы merk‑ (параўн. літ. mer̃kti, лат. mḗrktмачыць’, лат. mḗrks ’невялікая сажалка (азярцо) на лузе’) пры дапамозе суфіксаў ‑ол(а)‑ і ‑оць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пума́к ’намоклае бервяно ў рэчцы; бервяно, якім прыціскалі намочаны лён, каб не ўсплываў’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Ад памок ’тс’, што да мокнуць, мачыць; да фанетыкі параўн. дыял. пумі‑ дбр і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мачля́к ’палена, намоклае ў рэчцы’ (бар., Сл. ПЗБ). Паводле Грынавяцкене (там жа, 3, 15), запазычана з літ. maklė̃kas ’тс’. Аднак пры наяўнасці ‑ч‑ у корані можна гаварыць аб кантамінацыі макля́к (гл.) і мачы́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Квашані́на ’халадзец, студзень’ (ТСБМ, ТС, Шатал., Шн., Вешт., КЭС, лаг., Жыв. сл., Касп., Сцяшк., Мядзв., Малч., Бір., Др.-Падб., Янк. II, Жд. 3, Грыг.), ’свініна’ (Нар. словатв.). Гл. квасіць, параўн. серб.-харв. ква̏ситимачыць, увільгатняць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)