мадэ́ль

(фр. modèle, ад лац. modulus = мера, узор)

1) узор якога-н. вырабу, узорны экзэмпляр для серыйнай вытворчасці (напр. новыя мадэлі абутку);

2) схема, макет чаго-н., звычайна ў зменшаным выглядзе (напр. м. ракеты);

3) тып, марка канструкцыі (напр. новая м. аўтамабіля «Масквіч»);

4) тое, што служыць матэрыялам для мастацкага адлюстравання; натура.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ля́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.

1. Дзіцячая цацка ў выглядзе фігуркі чалавека. Гуляць у лялькі. □ Дзеці бегалі, крычалі, складалі з кубікаў розныя хітрыя і няхітрыя пабудовы, вазілі ў аўтамабілях лялек. Якімовіч. Як маленькую сяброўку, Ляльку любіць Каця: То расчэша ёй галоўку, То памые плацце. А. Александровіч. // Макет фігуры чалавека ці жывёлы для тэатральных прадстаўленняў, ігрышч і пад. Тэатр лялек.

2. Разм. Пра каго‑, што‑н. вельмі прыгожае, прывабнае па свайму знешняму выгляду. Шалёўка .. ўсюды, пафарбаваныя дзверы, вокны, аканіцы — лялька, а не хата стаіць... Васілевіч. Праз тыдзень Кабінет прасторны Лялькай стаў. Корбан.

•••

Як лялька — прыгожы, зграбны, прывабны. [Сабастыяніха:] — Дзяўчына, як лялька, адно паглядзець на яе. Чорны. Дамок быў трэці ад ракі з правага боку, абшаляваны і пафарбаваны. Як лялька дамок. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

model

[ˈmɑ:dəl]

1.

n.

1) мадэ́ль f.

а) маке́тm.

a model of a ship — мадэ́ль карабля́

б) узо́р -у m., мадэ́ль для ста́туі

2) схэ́ма f

3) нату́ршчык -а m., нату́ршчыца f.

4) жыва́я мадэ́ль (у кра́ме во́праткі)

2.

v.

1) ляпі́ць (з глі́ны)

2) рабі́ць мадэ́лі, маке́ты

3) (after, on)

а) ствара́ць паво́дле ўзо́ру (пры́кладу)

б) браць за пры́клад каго́-н.

to model oneself on somebody — браць каго́-н. за пры́клад

4) быць нату́ршчыцай або́ нату́ршчыкам

5) быць жыво́й мадэ́льлю (у кра́ме)

3.

adj.

узо́рны; пры́кладны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)