транссуда́т

(ад транс- + лац. sudare = сачыцца)

бедная на бялок (у адрозненне ад эксудату) вадкасць, якая прасочваецца з сасудаў у тканкі і поласці цела ў выніку парушэння крыва- і лімфазвароту; утварэнне транссудату адбываецца без запаленчай змены тканак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Во́кліп (прысл.) ’вярхом, без сядла’ (Нас.). Запазычанне з польск. oklep, na oklep ’тс’, якое ў сваю чаргу да klepać ’удараць, хлопаць’ (Брукнер, 233). У семантычных адносінах параўн. рус. дыял. о́хлябь, о́хлюпя, охлю́пкой, укр. охляп ’вярхом, без сядла’, якія належаць да хлюпать, хлябать ’стукаць, хлопаць’ і сведчаць супраць версіі Карскага (Белорусы, 130) аб сувязі з літ. klypstù, klỹpti ’у час хадзьбы згінаць ногі крыва’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

усміха́цца lächeln vi;

усміха́цца каму-н. j-m zlächeln; j-n nlächeln;

усміха́цца чаму-н. belächeln vt; schmnzeln vi (дабрадушна);

кры́ва ўсміха́цца saer lächeln;

з’е́дліва ўсміха́цца fixen vi

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

zez

м. касавокасць;

mieć ~a — касіць; мець касавокасць;

robić ~a — касавурыць

patrzeć ~em — скоса (крыва) пазіраць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

*Неаболіць, необбліць ’зайздросціць, крыва глядзець’ (ТС), нэобблыты ’не спрыяць, не жадаць дабра’ (пін., Нар. лекс.; камян., З нар. сл.), ныобблыты ’тс’ (кобр., Нар. лекс.), ныобвб‑ лытэ ’рабіць наадварот, не спрыяць, насміхацца’ (драг., Нар. словатв.), в.-луж. njebolić ’плявузгаць, сплетнічаць’ (гл. Шустар-Шэўц, 13, 1008). Ад аболіць (гл.), зыходная форма захавалася ў обволытэ ’спрыяць, хацець, жадаць (каб так было ў таго, каго обволятьУ (драг., Нар. словатв.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скелз ‘адхон, скос’ (Нас., Гарэц., Байк. і Некр.). Метатэза е і л у склез (гл.) або вычляненне назоўніка з прыслоўя польск. skiełzemкрыва, у бок’, якое ад ст.-польск. skiełznąć się ‘выслізнуцца, саслізнуцца’, параўн. Карскі, Белорусы, 149; Цвяткоў, Запіскі, 2, 1, 71. Сюды ж ске́лзы ‘цуглі’ (Ласт.), ске́лзаць ‘зацугляць’ (Сцяшк. Сл.), вытворныя ад ке́лзаць (гл.), для якіх Карскі (Белорусы, 145) дапускаў вывядзенне з польск. kieł ‘кол’, што вельмі сумніўна. Польск. kiełzać ‘слізгацца’ роднаснае коўзацца, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

crisscross

[ˈkrɪskrɔs]

1.

adj.

1) які́ перакрыжо́ўваецца

2) перакрыжава́ны о́пыт)

2.

adv.

1) крыж-на́крыж, упо́перак

2) кры́ва, ко́са, няпра́вільна

3.

v.t.

перакрыжо́ўваць, аплята́ць не́шта крыж-на́крыж

4.

n.

дзіця́чая гульня́ ў кры́жыкі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Saepe facit pietas hoc, [quod] nequit ipsa potestas

Часта каханне робіць тое, [чаго] не можа зрабіць улада.

Часто любовь делает то, [чего] не может сделать власть/сила.

бел. Для сябра свайго сэрца ўкалупнуў бы. Дзе міла ‒ сем вёрст не крыва.

рус. Любовь годы побеждает. Любовь и смерть преград не знают. Любовь сильнее страха смерти. Для милого дружка и серёжку из ушка.

фр. Amour et mort rien n’est plus fort (Нет ничего сильнее, чем любовь и смерть).

англ. Love makes all hearts gentle (Любовь смягчает все сердца). Honey catches more flies than vinegar (Мёд ловит больше мух, чем уксус).

нем. Liebe überwindet alles (Любовь преодолевает всё).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

awry

[əˈraɪ]

1.

adv.

1) кры́ва, набо́к

His tie is awry — Яго́ны га́льштук зье́хаў набо́к

2) Figur. няпра́вільна, наадваро́т, бла́га

Our plans have gone awry — На́шыя пля́ны пераблы́таліся

2.

adj.

1) крывы́, перакры́ўлены

a face awry with pain — твар, перакры́ўлены ад бо́лю

2) няпра́вільны, пераблы́таны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Намі́тусь ’у розныя бакі (галовамі, камлямі і інш.)’ (смарг., Сцяшк. Сл., ТС), ’галовамі ў супрацьлеглыя бакі, «валетам» (легчы)’ (глыб., Сл. ПЗБ), намітуз ’тс’ (брасл., Сл. ПЗБ), намытусь ’адзін да аднаго спіной (ляжаць)’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), на‑мітусь ’наадварот’ (Мядзв.), намітусь ’спосаб вязання: вочка направа, вочка налева’ (Жд. 1), намітуські́ ’адна насупраць другой’ (лаг., Сл. ПЗБ). Можна параўнаць з балг. на́митокрыва, коса, у розныя бакі’, што звязваюць са ст.-слав. митѣ ’папераменна’; серб.-харв. mitȉti ’прайсці побач’, лат. mitêt ’змяняць’ і інш. (Фасмер, 2, 628; Куркіна, Этимология–1980, 629; Скок, 3, 291), параўн. таксама ўміт́уські: За ім леціць стрэла умітуські ’хвалепадобна’ (Сержп., Прымхі). Усё да мі́тусь ’у розныя бакі’ (гл.), мітусі́цца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)