ко́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад касіць.
2. у знач. прым. Скошаны. Кошаны луг. Кошаная трава.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папакасі́ць, ‑кашу, ‑косіш, ‑косіць; зак., што, чаго і без дап.
Разм. Касіць доўга, неаднаразова; скасіць многа чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Падсу́глу ’падрад’ (касіць усё падсу́глу) (Kacn.J. Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
уручну́ю, прысл.
Ручным спосабам, без выкарыстання машын. Шыць уручную. □ [Перчанка:] — Усё давялося рабіць уручную: араць, сеяць, касіць, жаць, малаціць. Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прывы́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
1. Засвоеная на працягу часу схільнасць, манера паводзін, дзеянняў, якая стала звычайнай, пастаяннай.
Дрэнная п.
Увайшло ў прывычку займацца гімнастыкай.
Узяць у прывычку.
2. Навык, уменне, набытае вопытам.
Без прывычкі касіць цяжка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нацямку́, прысл.
Разм. Досвіткам, на світанні; прыцемкам. Касіць зачыналі рана, нацямку. Сачанка. Дапытвалі [арыштаваных] аж да вечара. Ужо нацямку ўсіх пагналі ў Глыбокае. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халадо́к, -дку́, м.
1. Цяністае месца, цянёк.
Сядзець у халадку.
2. Свежае халаднаватае паветра.
Павеяла халадком.
3. Час сутак, калі ўжо спала або яшчэ не наступіла спёка.
Халадком добра касіць.
4. перан. Стрыманасць, раўнадушнасць у адносінах да каго-, чаго-н.
У голасе яго адчуваўся х.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Касаві́ла ’кассё’ (Касп.). Нерэгулярна да касіць, каса (гл.). Параўн. матавіла і інш. Скл. суфікс ‑ov‑idlo.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сенажа́ць, ‑і, ж.
1. Травастой; месца, дзе расце трава на сена; луг. Касіць сенажаці. □ Жанкі жалі сярпамі жыта, а мужчыны дакошвалі купістую сенажаць. Чорны. Пахнуць сенажаці звялаю травою. Астрэйка. Па абодва бакі дарогі ляжала скошаная сенажаць. Чарнышэвіч. // Месца касьбы. [Алег] разам з.. [хлопчыкамі] ездзіў на сенажаць, наглядаў, як працавалі трактарныя сенакасілкі, ганяў на начлег калгасных коней, хадзіў на рыбалку. Гамолка.
2. Пара, калі пачынаюць касіць. Рыхтаваліся да сенажаці. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патрэ́бна, безас. у знач. вык.
Неабходна, трэба. — Каб толькі так [надвор’е] пастаяла які тыдзень — то ўжо і касіць патрэбна. Гартны. Патрэбна дараваць Таму, хто памыліўся, А ворага — бязлітасна караць. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)