унести́ сов.
1. (взять с собой) пане́сці; (вынести) вы́несці, мног. павыно́сіць; (отнести) адне́сці, мног. паадно́сіць; (снести вниз) зне́сці, адне́сці, мног. паадно́сіць; (снести вниз) зне́сці, мног. пазно́сіць; (занести) зане́сці, мног. пазано́сіць;
2. (похитить) разг. укра́сці, зне́сці;
3. перен. (отнять, поглотить) адабра́ць, узя́ць;
забо́ты унесли́ мно́го здоро́вья кло́паты адабра́лі мно́га здаро́ўя;
4. прям., перен. (переместить, увлечь) пане́сці, зне́сці, зане́сці;
ло́дку унесло́ ве́тром ло́дку пане́сла (зне́сла) ве́трам;
воображе́ние унесло́ его́ далеко́ перен. фанта́зія зане́сла яго́ далёка;
◊
е́ле унести́ но́ги ледзь вы́несці но́гі, ледзь уцячы́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неданасі́ць, ‑нашу, ‑носіш, ‑носіць; зак., каго-што.
1. Знесці што‑н. няпоўнасцю з аднаго месца ў другое. Неданасіць сена ў стог.
2. Не зусім, няпоўнасцю знасіць (адзенне, абутак і пад.). Неданасіць сукенку.
3. Нарадзіць раней нармальнага тэрміну. Неданасіць дзіця.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зно́шванне 1, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. зношваць 1 — знасіць 1 і стан паводле знач. дзеясл. зношвацца — знасіцца. Зношванне адзення. Зношванне дэталей машын.
зно́шванне 2, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. зношваць 2 — знесці 1 (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назно́сіць, ‑ношу, ‑носіш, ‑носіць; зак., каго-чаго.
Знесці ў адно месца вялікую колькасць каго‑, чаго‑н. Людзі самі назносілі ў хаты навасельцаў усякага частавання і спраўлялі гэты дзень, як свята. Краўчанка. Парабкі ад сваіх небагатых набыткаў назносілі маладым гару падарункаў. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
знос 1, ‑у, м.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. зносіць — знесці (у 1–5 знач.).
знос 2, ‑у, м.
Псаванне ў працэсе дзейнасці, выкарыстання і пад. Знос аўтапакрышак. □ — Нельга дапускаць, каб абсталяванне працавала на знос. Шыцік.
•••
Зносу няма чаму гл. няма.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
испи́ть сов.
1. вы́піць; папі́ць, вы́піць (крыху́);
2. перен. (вынести, вытерпеть) зне́сці;
◊
испи́ть ча́шу го́ря, го́рькую ча́шу зазна́ць го́ра.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
здзьму́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак. і аднакр., што.
Дзьмухнуўшы, скінуць, знесці што‑н., ачысціць ад чаго‑н. Стары бераж[лів]а падняў з зямлі кавалак хлеба, асцярожна здзьмухнуў з яго пылінкі, пясок. Лынькоў. [Лукаш] нахіліўся да агню, узяў вугольчык, здзьмухнуў з яго попел і палажыў у люльку. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазмята́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Змесці з якой‑н. паверхні ўсё, многае. Пазмятаць пыл з мэблі. // (1 і 2 ас. не ўжыв.). Знесці сваім рухам усё, многае. Падгуляла завіруха — Пазмятала ў гурбы пух. Панчанка.
2. Метучы, сабраць у адно месца ўсё, многае. Пазмятаць лісце ў кучу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сердава́ць, сярдую, сярдуеш, сярдуе; незак.
Адчуваць раздражненне, гнеў на каго‑, што‑н.; быць у стане раздражнення, гневу. [Турсевіч:] — Ты, Андрэйка, не гневайся і не сярдуй на мяне. Колас. І сердаваў Мікола, знесці не мог гэткае несправядлівасці. Нікановіч. Маці тады хмурылася, і Малы Васілька ніяк не мог зразумець, чаму яна сярдуе на бацьку. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зве́яць, звею, звееш, звее; зак., што.
1. Ачысціць абмалочанае зерне веяннем. Звеяць ячмень. □ — От пайду жыта звею, ды ў млын трэба, а то хлеб са стала ўцякае. Чарнышэвіч.
2. звычайна безас. Скінуць адкуль‑н., знесці куды‑н. Ветрам звеяла касынку з плячэй.
•••
Як ветрам звеяла каго — раптоўна знік адкуль‑н., не стала дзе‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)