1. Які мае адносіны да полюса (у 1 знач.). Палярныя краіны. Палярныя льды.// Уласцівы для полюса. Палярны клімат. Палярная пурга.// Звязаны з даследаваннем полюса або раёнаў, якія прылятаюць да полюса. Палярная станцыя. Палярны лётчык.// Састаўная частка некаторых батанічных або заалагічных назваў. Палярны мядзведзь. Палярная сава. Палярная вярба.
2.Спец. Звязаны з наяўнасцю дадатных або адмоўных зарадаў. Палярныя групы атамаў.
3.перан. Цалкам супрацьлеглы. Палярныя погляды.
•••
Палярнае ззяннегл.ззянне.
Палярная ночгл. ноч.
Палярны дзеньгл. дзень.
Палярны круггл. круг.
[Ад лац. polaris — палярны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
światłość
ж.
1. святло; ззянне;
2.перан. асвечанасць, прагрэсіўнасць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Ся́йва ’ззянне’: паўночнае сяйва (Спадчына, 1995, 6, 256). Назоўнік ад *сяць ’ззяць’, параўн. укр.ся́ть ’тс’; гл. ззяць2; сюды ж сʼа́јнуты, сʼайнути ’бліснуць, успыхнуць, прагарэць’ (аб дровах)’ (Клім.; кобр., Горбач, Зах.-пол. гов.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сцынтыля́цыя
(лац. scintillatio = ззянне)
кароткачасовая ўспышка святла, якая ўзнікае ў некаторых рэчывах, што называюцца сцынтылятарамі, пад уздзеяннем іанізуючых часціц і выпрамяненняў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ірдзе́ннеірдзе́нне, ‑я, н.
Чырвань, чырвонае ззянне, гарэнне. Паўстала з ірдзеннем суніц Радзімы зямля.Калачынскі.Я любаваўся прыгажосцю надсвіцязянскай восені — дарогай у залатым тунелі ліп і клёнаў, ірдзеннем рабінавых гронак на фоне свежай, зноў засеянай зямлі.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жамчу́жны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да жэмчугу, жамчужыны. Жамчужны промысел. Жамчужнае зерне.// Зроблены з жэмчугу; з жэмчугам, з жамчужынамі. Жамчужны пояс. Жамчужныя маністы.//перан. Падобны на жэмчуг, жамчужыну сваім выглядам, бляскам, белізною. Жамчужнае ззянне. Жамчужныя зубы.
•••
Жамчужны патгл. пат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
споло́химн., обл.
1.(северное сияние) паўно́чнае ззя́нне;
2.(вспышка молнии, зарница) бліскаві́ца, -цы ж.; зарні́ца, -цы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Мярэжыцца, мерэжыцца ’здавацца ў сне’ (ТС). Рус.мережить ’мігцець’, чэш.mřežit se ’мігцець перад вачыма’. Да прасл.merg‑, роднаснай да літ.mirgė́ti ’мігцець, міргаюць’, лат.mirgt ’зіхцець, бліскаць’, marga ’бляск, ззянне’, літ.márgas ’стракаты’ (Фасмер, 2, 601–602; Махэк₂, 382).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Héiligenschein
m -(e)s, -e вяне́ц, арэо́л, ззя́нне (на іконе)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
polarny
polarn|y
палярны;
zorza ~a — паўночнае ззянне;
gwiazda ~a — Палярная зорка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)