Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
zdradziecki
zdradzieck|i
вераломны, каварны, здрадніцкі;
~а napaść — вераломнае нападзенне
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Наю́дзіць ’падгаварыць’ (Сл. ПЗБ), параўн. рус. каўк. наю́дить ’данясці, напляткарыць’. Ад ю́дзіць ’спакушаць, падбухторваць; зводзіць’, ю́да ’прадажнік, здраднік’, параўн. наюда́шыць ’здрадніцкі ўзвесці паклёп’, юда́шыць ’хітрыць, ілгаць; ашукваць, здраджваць’ да юда́ш ’няшчыры чалавек’ (Нас.). У сувязі з гэтым параўнанне з літ.sujùdinu ’падгаварыць’, на якое звяртаюць увагу складальнікі слоўніка, мае неабавязковы характар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
stab2[stæb]v.
1. кало́ць, ра́ніць (кінжалам, нажом і да т.п.)
2. (at) ты́каць, то́ркаць
♦
stab smb. in the back усадзі́ць нож у спі́ну; нане́сці здра́дніцкі ўда́р
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
пацалу́нак, ‑нка, м.
Дакрананне вуснамі да каго‑, чаго‑н. як праяўленне любві, ласкі і пад. Гэта здарэнне, гэты агнявы пацалунак панны Ядвісі напоўніў .. [Лабановіча] шчасцем.Колас.[Міхась] зноў прытуліў .. [Тамару] да сябе, і іх вусны, гарачыя і сухія, зліліся ў доўгім пацалунку.Сіўцоў.Пасля першых пацалункаў і прывітальных слоў, сын.. сказаў: — А ты памаладзела, мама.Шамякін.
•••
Пацалунак Юды — здрадніцкі ўчынак пад маскай добразычлівасці, дружбы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жо́ўты, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае афарбоўку аднаго з сямі асноўных колераў спектра — сярэдняга паміж аранжавым і зялёным; колеру яечнага жаўтка, золата. Жоўтае лісце. □ Бягуць ручаі па разорах размытых, Выгладжваюць жоўты пясок.Колас.Жоўтыя мурашкі ўспаўзаюць на рукі.Чорны.
1. Знесці, ссунуць з месца што‑н. [Сёмка:] — Зрабі ты найлепшую грэблю, а выльецца вясною вада і сапрэ яе.Колас.
2.перан. Прагнаць з пасады, службы. [Вальдамар:] — Ну, ад жонкі адаб’ешся... Але цяпер не сапрэш Купчына з брыгадзірства.Мыслівец.
3. Украсці. Круціўся хітрым лісам ён [Мікіхвер], Хапаў — І гэта факт! Сапрэ. — і тут жа спісана — І, калі ласка, акт!«Вожык».
спе́рці2, сапрэ; безас.зак.
Разм.(звычайнаўпр. сперла). Сціснуць, здушыць. У Андрэя сперла ў грудзях, здрадніцкі горкі камяк падпёр пад горла.Асіпенка.Ад хвалявання і крыўды ў Змітрака нешта сперла ў горле.Ваданосаў.Лёнька загрузаў па пахі ў снезе, але бег і бег, пакуль у грудзях не сперла дых.Капыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)