Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
áufhäufen
vt
1) зграба́ць, зва́льваць (у кучу); нагрува́шчваць
2) збіра́ць, нако́пліваць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ташчы́ць ’несці, цягнуць’ (Нас.), ’капаць (бульбу)’ (Сцяшк. Сл.), ташчы́ты ’выбіраць бульбу рукамі’ (Сл. Брэс.), ’разграбаць рукамі выараны рад бульбы, капаць бульбу’ (кобр., Нар. лекс.; Ск. нар. мовы). Укр.тащи́ти ’цягнуць, валачы’, дыял. ’зграбаць сена’, рус.тащи́ть ’тс’, польск.taszczyć ’тс’ (з усх.-слав., гл. Борысь, 628). Гл. таскаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ску́чиватьнесов.
1.(собирать в кучу)зграба́ць (скіда́ць, скі́дваць, зго́ртваць, ссо́ўваць) у ку́чу (у ку́чы);
2.(помещать на небольшом пространстве, в тесноте) ску́чваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Валкава́ць1 ’качаць бялізну’ (Шатал., Шн., Інстр. I). Да валкі ’качалкі для бялізны’ (гл.).
*Валкава́ць2, валковати ’есці на поўны рот’ (КЭС). Клімчук (Бел.-рус. ізал., 51) параўноўвае з рус.валкий ’ласы, сквапны, зайздросны’ (СРНГ, 28). Літ.válgyti ’есці’, valgùs ’пражэрлівы, той, хто многа есць’ дазваляе меркаваць, што *валкаваць, *валкі з’яўляюцца балтызмамі.
Валкава́ць3 ’зграбаць сена ў валкі’ (БРС, КСТ, КЭС). Укр.валкувати ’тс’. Да вал4.
1. Плывучы, наблізіцца да каго‑, чаго‑н. Падплысці да берага. Падплысці да вострава. □ Падплыла рыба, павісла нерухома, паводзячы плаўнікамі, як сом вусамі.Шыцік.
2. Заплысці пад што‑н. Падплысці пад мост.
3.Разм. Аказацца на вадзе або на якой‑н. іншай вадкасці; падмокнуць. А бывала і так, што высахне сена, толькі б яго зграбаць, а дождж як ліне, дык падплыве ўсё.Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
4. друкава́ць сенсацы́йную навіну́ (раней за іншых)
♦
scoop the poolinfml заграба́стаць уве́сь прыбы́так
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Гра́біць ’грабіць’ (БРС). Параўн. рус.гра́бить, укр.гра́бити, польск.grabić, балг.гра́бя, ст.-слав.грабити і г. д. Прасл.*grabiti ’хапаць, грабіць, браць; зграбаць і да т. п.’ Да і.-е.*ghrōbh‑; параўн. ст.-інд.grāháyati ’прымусіць схапіць’. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 7, 97; Фасмер, 1, 449–450; Траўтман, 95–96; Бернекер, 1, 344; Слаўскі, 1, 333–334. Ад гэтага прасл. дзеяслова ўтворана *grabja, *grabji ’граблі, грэбень’ (’тое, чым зграбаюць’): бел.гра́блі, рус.гра́бли, укр.граблі́, польск.grabie, чэш.hrábě і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Русло́ ’вясло’ (Сл. рэг. лекс.). Магчыма, з таго ж праславянскага *ruslo, што і ўкр.русло́ ’рэчышча’, руск. ру́сло ’тс’. Прасл.*rus‑ з і.-е.*reu‑s‑ (*rou‑s‑), дзе корань *reu‑ (*rou‑) мае значэнне ’разрываць, рыць’. Параўн. літ.raũsti ’рыць’, лат.*raust ’рыць, зграбаць’. Такім чынам, *ruslo магло значыць ’тое, чым разрываюць, рыюць’, ’струмень, які вырыў рэчышча’. Калі рус.ру́сло ’рэчышча’ з рух, рушыць (гл.), то слова можна патлумачыць як назву прылады руху, параўн. Фасмер, 3, 521; Чарных, 2, 128.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Спахо́вы ‘адхоны, адлогі’ (ПСл, Сл. ПЗБ, ЛА, 2), ‘пахілы’ (беласт., Лапіч, Term. geogr.), спахо́ваты ‘тс’ (ЛА, 2), спахо́вісты ‘тс’ (Сл. ПЗБ). Параўн. укр.спахо́вий, спахова́тий, спахова́стий ‘пахілы, спадзісты’, польск.дыял.spachowy, spachowaty ‘тс’. Няясна. Магчыма, да спаха́ць ‘выпрацаваць да канца’, спаха́ны ‘спрацаваны, сцёрты’ (ТС), што да пахаць (гл.) — тады ‘згладжаны’, параўн. спахо́мы ‘пакаты’ (Сцяшк. Сл.) — дзеепрыметнік ад спахаць? Сюды ж, відаць, і спахало́вы ‘псіхічна хворы’ (там жа). Параўн. польск.pachać ‘мясці, зграбаць’ (Варш. сл.). Параўн. ЕСУМ, 5, 382 (мяркуюць пра кантамінацыю тыпу спуск з пахілы).