катакла́з

(гр. kataklasis = пераламленне, рассейванне)

дэфармацыя і раздрабленне мінералаў унутры горнай пароды, выкліканыя тэктанічнымі рухамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фасцыя́цыя

(ад лац. fascia = павязка)

выродлівая дэфармацыя парасткаў раслін, пры якой яны становяцца пляскатымі, шаблепадобнымі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

механастры́кцыя

[ад механ(ічны) + лац. strictio = сцісканне]

дэфармацыя цел, выкліканая механічнымі напружаннямі, якія змяняюць магнітны стан цел.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Неўмаве́рны ’які не верыць, не спагадае’ (навагр., З нар. сл.), неўмоверны ’неспагадлівы’ (ТС). Утворана на базе фразеалагізма не имаць веры ’не верыць, не даваць веры’ (ТС), непасрэдным утварэннем ад якога з’яўляецца літаратурнае неймаверны ’неверагодны’; фармальная дэфармацыя (и > ў) у выніку дээтымалагізацыі. Гл. імаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

скажэ́нне н. Entstllung f -, -en; Verzrrung f -, -en (скрыўленне, тэх. дэфармацыя); Verstümmelung f -, -en (напр. тэксту); Vernstaltung f -, -en (калечанне, гаджанне, псаванне); Verfrmung f -, -en (дэфармацыя); Verfälschung f -, -en (наўмысна);

скажэ́нне сэ́нсу Snnentstellung f -;

без скажэ́ння радыё verzrrungsfrei;

скажэ́нне адлюстрава́ння Bldverzerrung f;

вы́правіць скажэ́нне радыё entzrren

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

гляцыядыслака́цыя

(ад лац. glacies = лёд + дыслакацыя)

дэфармацыя горных парод, якія ўтвараюць ложа ледніка пад уздзеяннем яго вагі і руху.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АРТРО́З

(ад грэч. arthron сустаў + ...оз),

хранічная дыстрафічна-дэгенератыўная хвароба суставаў чалавека. Абумоўлена парушэннем жыўлення эпіфізарных канцоў касцей. Прычыны ўзнікнення артрозу — хваробы абмену рэчываў, інтаксікацыі, інфекцыі, траўмы, трафанеўрозы. Прыкметы: боль, хруст, абмежаваная гнуткасць, дэфармацыя, змены ў сучлененых паверхнях суставаў. Лячэнне медыкаментознае, фізіятэрапеўтычнае, у цяжкіх выпадках хірургічнае.

т. 1, с. 506

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БЯЗЗЛІ́ТКАВАЯ ПРАКА́ТКА,

атрыманне металічных пруткоў, загатовак, лістоў ці стужак з вадкага металу, які заліваецца ў зазор паміж гарыз. валкамі, што круцяцца ў розныя бакі. Пры бяззліткавай пракатцы ў адным працэсе спалучаюцца ліццё, крышталізацыя і дэфармацыя металу. Найбольш пашырана бяззліткавая пракатка сталі (гл. Бесперапыннае ліццё металаў і сплаваў).

т. 3, с. 393

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

астэамаля́цыя

(ад астэа- + гр. malakia = мяккасць)

размякчэнне і дэфармацыя касцей у выніку збяднення арганізма солямі кальцыю, фосфарнай кіслаты і вітамінамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Смурглі́ ‘соплі’ (гродз., Сл. ПЗБ), смэ́рглі ‘тс’ (Сцяшк. Сл.), смэ́ргі ‘тс’ (дзятл., Сл. ПЗБ); сюды ж смэргу́ль ‘смаркаты чалавек’ (Жд. 2), смэ́ргля ‘тс’ (Скарбы), смэ́ргель, смэ́ргля ‘сапляк, недаростак’ (Скарбы), смаргу́ль ‘вельмі скупы чалавек’ (в.-дзв., Шатал.). Выводзяць з літ. smùrgliai ‘тс’ (Сл. ПЗБ, 4, 507), што можна аднесці толькі да часткі форм. Хутчэй экспрэсіўная дэфармацыя дэрыватаў ад сморгаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)