пераблы́таць

1. (парушыць) verwírren vt, in Únordnung bríngen*;

2. (памылкова прыняць каго-н. за іншага) verwéchseln vt;

3. (даты, імёны) durcheinanderbringen* vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пратэрмінава́нне н. Termínüberschreitung f -, Termínversäumnis n -ses, -se, Frístüberschreitung f - (даты); Verfáll m -s (вэксаля);

пратэрмінава́нне плацяжу́ фін., бухг. Záhlungsverzug m -(e)s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

перебра́ть сов.

1. в разн. знач. перабра́ць;

перебра́ть я́годы перабра́ць я́гады;

перебра́ть в па́мяти да́ты перабра́ць у па́мяці да́ты;

перебра́ть стру́ны перабра́ць стру́ны;

перебра́ть абза́ц типогр. перабра́ць абза́ц;

перебра́ть пять очко́в в игре́ перабра́ць пяць ачко́ў у гульні́;

перебра́ть мно́го де́нег перабра́ць шмат гро́шай;

2. (с целью ремонта) перабра́ць; (полы, печь) перакла́сці, пералажы́ць, мног. пераклада́ць, паперакла́дваць; (строение) разг. перасы́паць, мног. паперасыпа́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

свя́та, -а, М свя́це, мн. -ы, свят, н.

1. Урачысты дзень, які адзначаецца традыцыйна ў гонар або ў памяць якой-н. выдатнай падзеі, даты, асобы і інш.

С.

Перамогі.

С.

Нараджэння Хрыста.

С.

Новага года.

2. Выхадны, нерабочы дзень.

3. Урачыстасць з прычыны чаго-н.

Сямейнае с.

Спартыўнае с.

4. перан. Пачуццё радасці, асалоды, задавальнення, выкліканае чым-н. прыемным.

На сэрцы с.

◊

Будзе і на нашай вуліцы свята — спадзяванне на лепшае ў будучым, на здзяйсненне чаго-н.

|| прым. свято́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скрыжа́ль, ‑і, ж.

Кніжн.

1. Дошка, пліта з напісаным на ёй тэкстам (пераважна свяшчэнным, культавым).

2. звычайна мн. (скрыжа́лі, ‑ей); перан.; чаго або якія. Пра тое, што захоўвае, куды занесены памятныя падзеі, даты, імёны і пад. Скрыжалі навукі. Скрыжалі гісторыі. □ І славу тую, што ўпісалі мы ў гістарычныя скрыжалі, наш горад панясе ў вякі. Машара. Таемны вы, зямлі скрыжалі! Чаго ў сябе вы не ўпісалі! Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

да́та ж. Dátum n -s, -ten; Zéitpunkt m -es, -e; Zéitangabe f -, -n;

да́ты жыцця́ Lébensdaten pl;

да́та плацяжу́ фін. Dátum der Záhlung;

вызнача́ць да́ту Dátum bestímmen;

падава́ць да́ту Dátum ángeben;

памяча́ць да́ту Dátum sétzen;

паста́віць да́ту das Dátum sétzen;

на праця́гу … дзён з да́ты атрыма́ння камерц. im Láufe von … Tágen ab dáto des Erhálts;

яка́я сёння да́т? der wíevielte ist héute?, wélches Dátum háben wir héute?

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

хранало́гія

(лац. chronologia, ад гр. chronos = час + logos = вучэнне)

1) дапаможная гістарычная дысцыпліна, што ўстанаўлівае гістарычныя даты, час з’яўлення дакументаў і інш.;

2) пералік падзей у парадку іх паслядоўнасці ў часе;

3) паслядоўнасць з’яўлення чаго-н. у часе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

хранало́гія

(лац. chronologia, ад гр. chronos = час + logos = вучэнне)

1) дапаможная гістарычная дысцыпліна, якая ўстанаўлівае гістарычныя даты, час з’яўлення дакументаў і інш.;

2) пералік падзей у парадку іх паслядоўнасці ў часе;

3) паслядоўнасць з’яўлення чаго-н. у часе (напр. х. выданняў Скарыны).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

блы́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; незак.

1. што. Бязладна пераплятаць (пра ніткі, валасы і пад.).

Б. валасы.

2. Гаварыць, расказваць без лагічнай сувязі; памыляцца.

3. Памылкова прымаць адно за другое.

Б. блізнят.

4. Не цвёрда разбірацца ў чым-н.

Б. словы.

Б. даты.

5. Расстройваць, разладжваць.

Б. планы.

6. Наўмысна ўскладняць, рабіць незразумелым.

Б. сляды (таксама перан.: старацца адвесці падазрэнне).

7. Умешваць каго-н. у якую-н. непрыемную справу.

|| зак. заблы́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1, 5 і 6 знач.), зблы́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1—6 знач.), пераблы́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1—4 і 6 знач.) і ублы́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 7 знач.).

|| наз. блы́танне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хранало́гія, ‑і, ж.

1. Навука, якая вывучае гісторыю летазлічэння. // Дапаможная гістарычная дысцыпліна, што ўстанаўлівае гістарычныя даты, час з’яўлення дакументаў і пад.

2. Пералік падзей у іх часавай паслядоўнасці. Храналогія беларускай гісторыі.

3. Паслядоўнасць паяўлення чаго‑н. у часе. Храналогія падзей. □ Цыкл гэтых твораў будзе ісці не толькі па лініі храналогіі, а адначасна і па лініі ідэ[йн]ых катэгорый (носьбітамі і творцамі якіх ёсць чалавечыя вобразы): бацькаўшчына, уласнасць, закон, сваяцтва і г. д. Чорны. Знаходка ўнікальнага экземпляра «Малой падарожнай кніжыцы» ў капенгагенскай бібліятэцы ўносіць істотную папраўку ў храналогію скарынінскіх выданняў. «Помнікі».

•••

Геалагічная храналогія — устанаўленне перыядаў узнікнення розных пластоў Зямлі.

[Ад грэч. chronos — час і logos — вучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)