1.ДМ‑чцы; Рмн.‑чак; ж. Любімая, любая. Дамянік пранёсся міма. Бег — шуршэлі каласы, Стаў — іх змоўклі галасы, І дарма шукаў вачыма Постаць любачкі-красы [Ганны].Колас.
2.м. і ж.(ужываеццапрызвароце). Мілая (мілы), дарагая (дарагі). — Любачка мая, — казаў .. [Зязюльскі], — гляджу я на Цябе і ўспамінаю твайго бацьку: тваё аблічча напамінае мне нябожчыка!Колас.— Ты, любачка, пра гэта, мусіць, не думаў?Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лы́жкаж. Löffel m -s, -;
ча́йная лы́жка Téelöffel m;
стало́вая лы́жкаÉsslöffel m, Súppenlöffel m;
тры разы́ па стало́вай лы́жцы dréimal je éinen Ésslöffel;
◊
дарага́я лы́жка ў абе́д ́≅ gut gibt, wer bald gibt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
rich
[rɪtʃ]
adj.
1) бага́ты, замо́жны
2) я́касны
rich soil — урадлі́вая гле́ба
3) бага́ты, кашто́ўны
a rich harvest — бага́ты ўраджа́й
rich dress — дарага́я суке́нка
4) здо́бны (пра пе́чыва)
5) густы́, насы́чаны (ко́лер); глыбо́кі (го́лас)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
бра́цкі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да брата (у 2 знач.). Брацкая сям’я народаў. Брацкі саюз. □ Яшчэ мацнейшымі сталі маральна-палітычнае адзінства савецкага грамадства, брацкая дружба ўсіх народаў нашай краіны.Брэжнеў.Дарагая Прыбалтыка, Землі родныя, брацкія! Годы лепшыя бацькавы Там палеглі за працаю.Панчанка.
3. Які адносіцца да брацтва (у 2 знач.). Брацкія школы.
•••
Брацкая магіла — агульная магіла воінаў, змагароў, загінуўшых за якую‑н. адзіную справу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бартаві́на, ‑ы, ж.
Разм.
1. Верхні край бока лодкі, баркі. Падплыўшы да карыта,.. [Даніла] перакульвае яго ў лодку, высморгвае разам з травою тычку, і зазіхацела дарагая капронавая сетка, загрукацелі аб бартавіну важкія грузілы, а следам платва, пузатая і разамлелая, густа аплёўшы сець, пачала паўзці ў лодку.Карамазаў.
2. Адвароты па грудной частцы пінжака, халата і інш. На шырокіх бартавінах халата Фаіны Усцінаўны ляжаў белы каўнерык.Савіцкі.— Валь[с]а для цёткі Акіліны! — крыкнуў увішны шафёр з пучком белых кветак на бартавіне сіняга пінжака.Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Inopi beneficium bis dat, qui dat celeriter (Publilius)
Беднаму ўдвайне робіць дабрадзейства той, хто робіць гэта хутка.
Бедному вдвойне делает благодеяние тот, кто делает это быстро.
бел. Дорага/дарагая лыжка к абеду/у абед.
рус. Кто скоро помог, тот дважды помог. Не впору, не впрок, а кто временем скорее. Дорога милостыня вовремя. Дорога ложка к обеду. Дорого яичко к великодню.
фр. Qui donne tôt, donne deux fois (Кто даёт скоро, тот даёт дважды).
англ. He gives twice who gives in a trice (Дважды даёт дающий вовремя).
нем. Doppelt gibt, wer bald gibt (Вдвойне даёт тот, кто скоро даёт).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Лю́бка1 — ласкавы зварот да жанчыны, дзяўчыны, да любімага чалавека, лю́бачка ’мілачка’ (Нас., Бес., Яруш., Шат., ТСБМ, Нар. Гом.). Укр., рус.лю́бка, польск., луж.lubka, чэш.lǐbka, славен.ljȗbka. Прасл.lʼubъka (Трубачоў, Эт. сл., 15, 183). Да лю́бы (гл.) — ж. род лю́ба (адсюль імя Люба, якое пасля набыло афіцыйную форму Любоў). Сюды ж лю́бачка ’мілая, любімая’, ’дзіцятка’ (ТСБМ, Жд. 1, Шат.), любчы́на ’мілая, дарагая’ (Нар. Гом.) — пад уплывам лексемы дзяўчы́на.
Любка2 ’чараўнік, Platanthera bifolia (L.) L. C. Rich.’ (паўн.-усх., Кіс.). Укр.любки́ ’ятрашнік шлеманосны’, лю́бка ’ятрашнік шыракалісты’, рус.кур.лю́бка ’ятрашнік шлеманосны’. Усх.-слав. Бел. лексема прымыкае да рус. моўнай тэрыторыі. Да лю́бы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
precious[ˈpreʃəs]adj.
1. кашто́ўны;
precious stones кашто́ўныя камяні, самацве́ты;
precious metals высакаро́дныя мета́лы
2. дарагі́, любі́мы;
precious memories дарагі́я ўспамі́ны;
my precious darling мой лю́бы, дарагі́, мі́лы;
This doll is very precious to me because it was my mother’s. Гэтая лялька вельмі дарагая мне, таму што яна належала маёй маці.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
размяня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.
1. Абмяняць каго‑, што‑н. на другое падобнае або на другога падобнага. Размяняць палонных.// У шахматнай гульні — зрабіць размен фігур. Размяняць ферзёў.
2. Абмяняць адны грашовыя купоны або манеты на больш дробныя ў адпаведнай колькасці. [Алесь:] — Толькі паўрубель гэты дзеду ўсё ж аддамо. Размяняем на медзь і аддамо.Караткевіч.Размяняю зарплату на медзякі — І грашыма цябе засыплю!Барадулін.// Пачаць расходаваць, траціць (буйную купюру). [Гарык:] «Дарагая матуля, жыву нішто сабе: учора размяняў апошні чырвонец».Скрыган./ Пра гады. [Трахім:] І так зажыўся на гэтым свеце — хвала богу, восьмы дзесятак размяняў...Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дарагі́
1. téuer, wértvoll; kóstbar;
2.перан. téuer, wert;
дарага́я перамо́га ein víele Ópfer kóstender Sieg , ein schwer [téuer] erkáufter Sieg;