цу́ркнуць
‘утварыць пэўныя гукі (пра птушак і некаторых жывёл)’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
цу́ркне |
цу́ркнуць |
| Прошлы час |
| м. |
цу́ркнуў |
цу́ркнулі |
| ж. |
цу́ркнула |
| н. |
цу́ркнула |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
цу́ркнуўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ча́ўкаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. Утвараць пры жаванні, ядзе характэрныя гукі губамі і языком; есці, прыцмокваючы.
2. Утвараць гукі, характэрныя для хадзьбы па гразі; чвякаць.
Гразь чаўкала пад ботамі.
|| наз. ча́ўканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
брынча́ць, -чу́, -чы́ш, -чы́ць; незак.
Утвараць кароткія бразгатлівыя гукі.
Б. шыбы ў вокнах.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
віската́ць, -качу́, -ко́чаш, -ко́ча; -качы́; незак. (разм.).
Пранізліва крычаць, утвараць высокія пранізлівыя гукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хлю́пат, -у, М -паце, м. (разм.).
Гукі, якія ўтвараюцца пры пераліванні, плёскаце вады.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
курня́ўкаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).
Пра катоў: ствараць гукі, падобныя на «курняў».
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зы́чны, -ая, -ае.
1. Звонкі, прарэзлівы.
З. голас.
2. Пра гукі мовы: які ўтвараецца пры праходжанні моцнага струменю паветра праз перашкоду ў якім-н. месцы моўнага апарату, а таксама пра літары, якія адлюстроўваюць такія гукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
брэх, -у, м.
Гукі, характэрныя для сабак і некаторых іншых звяроў.
Б. лесніковых сабак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)