Разм. Чыгуначны састаў без грузу; пустыя вагоны, ваганеткі, вазы. Важна было толькі дазнацца, што за эшалон: магчыма, паражняк куды пераганяўся, а можа і з грузам, ды нязначным.Кулакоўскі.Насустрач нагружаным фурманкам спяшаліся паражнякі.Стаховіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Раскарані́цца ’абзавесціся сям’ёй’ (Сл. ПЗБ). Відаць, ад карані́цца ’разрастацца, укараняцца’, параўн. ст.-бел.корень, якое акрамя значэння ’корань’, мела таксама значэнне ’племя, род’ (Ст.-бел. лексікон). Важна адзначыць, што роднасная форма літ.*keróti значыць не толькі ’пускаць карані’, але і ’разрастацца ўшыркі’, ’выпускаць новыя галіны (пра наземную частку дрэва, куста)’. Гл. ко́рань.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ды́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Ісці размерна і важна або нязграбна. Наперадзе шпарка бег Віктар, ззаду дыбаў Мірон.Маўр.Буслы дыбаюць па беразе Расянкі.Асіпенка.Паперадзе Пятро Анісімавіч, цётка Лісавета, за імі смешна дыбае босымі.. ножкамі Уладзік.Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
daránliegen
*vi зале́жаць (ад чаго-н.)
es liegt mir viel ~ — гэ́та для мяне́ (ве́льмі) ва́жна
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
мел, ‑у, м.
Мяккі белы вапняк, які ўжываецца для пабелкі, чысткі, пісання і інш.; крэйда. У святочныя дні дзед важна чысціў свае боты, потым яшчэ важней цёр мелам свае медалі і, навесіўшы іх на грудзі, урачыста ішоў на станцыю.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
право́браз, ‑а, м.
1. Тое, што служыць узорам для будучага.
2. Асоба, якая паслужыла аўтару ўзорам для стварэння літаратурнага персанажа; прататып. Пры гэтым важна адзначыць, што правобразамі большасці герояў Дубоўкі з’яўляюцца рэальныя асобы, з якімі паэт сустракаўся на суровай Поўначы.Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
састро́іць, ‑строю, ‑строіш, ‑строіць; зак., што.
Разм. Надаць які‑н. выраз (свайму твару). Адэля састроіла нездаволеную грымасу, каб паказаць, што ёй не падабаецца гэты напамінак.Чарнышэвіч.Стараста правёў рукавом па носе, састроіў сваю звычайную кіслую міну і важна прамовіў.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свяшчэннадзе́йнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Выконваць царкоўны абрад, адпраўляць набажэнства.
2.перан.звычайнаіран. Рабіць што‑н. урачыста і важна. — Вы толькі паглядзіце, — гаварыў Сямён, — з якім выглядам распісваецца ў ганарарнай ведамасці Васіль Агнёў! Хіба ж ён не свяшчэннадзейнічае?Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
франт, ‑а, М ‑нце, м.
Чалавек, які любіць модна прыбірацца; моднік. Малы, насаты франт пад цірольскім капелюшом — Мазалёк, як па ролі належала, важна маўчаў.Брыль.[Артур] стаяў побач з газетным кіёскам, у светла-шэрым касцюме, з папяросай у зубах, франт-франтам.Ваданосаў.
[Польск. frant.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перасме́йвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Падаючы адзін другому якія‑н. знакі, паціху смяяцца, падсмейвацца з каго‑, чаго‑н. Палешукі, галоўным чынам, сталыя людзі, важна селі на лаўках, а дзяўчаты і маладыя хлопцы збіліся каля дзвярэй, пашчыпваючы адны другіх і перасмейваючыся.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)