1. Які творыць, робіць цуды (у 1 знач.). Цудатворны абраз.
2.Кніжн. Які робіць што‑н. незвычайнае, такое, што выклікае здзіўленне. Цудатворны ўплыў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Во́браз ’мастацкае адлюстраванне ідэй і пачуццяў у гуках, словах, фарбах і інш.’; ’створаны мастаком ці акцёрам характар, тып’ (БРС, КТС); ’абраз’ (БРС, КТС, Нас., Касп., Шат., Мал.). Гл. абраз. Першае і другое значэнні з’явіліся пад уплывам рускай мовы (Крукоўскі, Уплыў, 149). Дэрываты вобразны і вобразнасць — гэта калькі адпаведных рускіх слоў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
іко́наж. (абраз) Ikóne f -, -n, Héiligenbild n -(e)s, -er
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
іко́на, ‑ы. ж.
Малюнак бога або святога як прадмет рэлігійнага пакланення; абраз 1. На покуці вялікая ікона нейкага святога, за сталом на канапе зложаны адзін на адзін старыя альбомы...Чорны.
[Грэч. eikōn — малюнак, абраз, падабенства.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
icon
[ˈaɪkɑ:n]
n.
1) іко́на f., сьвяты́абра́з
2) кумі́р -а, сы́мбаль -ю m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Іко́на. Ст.-рус.икона < ст.-слав.икона < с.-грэч.εἰκόνα ад ст.-грэч.εἰκών ’малюнак, абраз, падабенства’. Фасмер, 2, 125; Шанскі, 2, I, 46.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гва́знуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
Абл. З сілай стукнуцца, ударыцца аб што‑н. Мікіта падскочыў на лаве і знячэўку штурхнуў плечуком Мікалая Мірлікійскага. Абраз з шумам гвазнуўся наперад аб стол, а потым аб лаву.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АНА́НІЯ,
беларускі разьбяр па дрэве 2-й пал. 15 — 1-й пал. 16 ст. Стварыў для пінскага князя Фёдара Яраславіча двухбаковы разны абраз «Премудрость созда себе храм. Праздники» на тэму прытчаў Саламонавых (зберагаецца ў Рус. музеі ў С.-Пецярбургу).
Літ.:
Плешанова И.И. Два резных деревянных образка в собрании Русского музея // Памятники культуры: Новые открытия: Ежегодник, 1979. Л., 1980.
Ананія. «Премудрость созда себе храм. Праздники». Абраз. Канец 15 — пач. 16 ст.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
КУПЯ́ЦІЦКІ УВЯДЗЕ́НСКІ МАНАСТЫ́Р.
Існаваў у 1628—1817 у в. Купяцічы (цяпер Пінскі р-н). Засн. Апалоніяй Войнай (з Валовічаў) як правасл. мужчынскі манастыр пры старадаўняй царкве Уводзін Багародзіцы ў храм. Гал. яго святыняй быў абраз Маці Божай у выглядзе меднага крыжа-энкалпіёна, знойдзенага, паводле царк. легенды, у 1182 пры дзівосных абставінах. У сярэдзіне 17 ст.абраз перанесены ў Сафійскі сабор у Кіеве. Першыя манахі прыйшлі ў Купяцічы ў 1629 з Віленскага Святадухаўскага манастыра. У 1630-я г. ў манастыры жыў бел.рэліг. дзеяч і пісьменнік Афанасій Брэсцкі, які ў сваіх творах усхваляў купяціцкі абраз як гал.правасл. святыню Рэчы Паспалітай. У 1743 манастыр стаў уніяцкім і неўзабаве далучаны да Пінскага Богаяўленскага манастыра. У 1817 зачынены. Будынкі былі драўляныя, не зберагліся.
