szczyt, ~u

м. верх, вяршыня; верхавіна;

szczyt góry — горная вяршыня;

szczyt dachu — вільчак;

godzina ~u — сама розрух; самы рух; гадзіна пік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

раз​I в разн. знач. раз, род. ра́зу м., мн. разы́, род. разо́ў;

в пе́рвый раз пе́ршы раз;

в тот раз той раз, таго́ ра́зу, тады́;

◊

вот тебе́ и раз! вось табе́ і на (раз)!;

раз (и) навсегда́ раз (і) назаўсёды;

раз-два и гото́во раз-два і гато́ва;

раз-два и обчёлся раз-два і ўсё;

раз-друго́й раз-другі́;

раз за ра́зом раз-по́раз, раз за ра́зам;

раз от ра́зу што да́лей, то…; дале́й-бо́лей;

раз плю́нуть раз плю́нуць;

в са́мый раз а) (в подходящее время, вовремя) у са́мы раз, са́мы раз, са́мая пара́, са́ма што; б) (впору) як раз, у са́мы раз, са́мы раз;

ино́й раз, друго́й раз і́ншы раз, другі́ раз, часа́мі, ча́сам;

не раз не раз;

ни в ко́ем ра́зе ні ў я́кім ра́зе;

дать раза́ раз сту́кнуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

cardinal​2 [ˈkɑ:dɪnl] adj.

1. асно́ўны, гало́ўны, са́мы істо́тны; кардына́льны;

cardinal argu ments гало́ўныя, асно́ўныя до́вады;

the cardinal merit гало́ўная заслу́га;

cardinal numbers ко́лькасныя лічэ́бнікі;

the four cardinal points чаты́ры кіру́нкі све́ту

2. я́рка-чырво́ны, пунсо́вы

3. кардына́льскі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

In nullum avarus bonus est, in se pessimus

Прагны/скупы для ўсіх благі, для сябе ж горш за ўсё/самы дрэнны.

Жадный/скупой для всех плох, для себя же хуже всех/самый плохой.

бел. Сабака на сене ляжыць: ні сам не есць, ні другім не дае. І сам не гам, і другому не дам. Горка з’есці і шкала кінуць.

рус. Скряге деньги что собаке сено: и сам не ест и другим не дает. Жадный сам себе покою не даёт.

фр. N’en mange pas et n’en donne pas не ест, и не даёт).

англ. Gluttony kills more than sword (Жадность губит сильнее, чем меч).

нем. Er liegt auf seinem Geld wie der Hund auf dem Heu (Он лежит на своих деньгах, как собака на сене).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

звані́ца, ‑ы, ж.

Вежа для званоў над будынкам царквы або пры царкве. Адзванілі даўно на званіцах званы, Адшумелі на вечах даўно палачане. Грахоўскі. Аднойчы сярод белага дня ўдарыў на царкоўнай званіцы самы большы звон, які звычайна склікаў людзей, на пажар. Хведаровіч.

•••

Глядзець са сваёй званіцы на каго-што гл. глядзець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карана́сты, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае тоўстыя, моцныя карані. [Петрык] недалёка перад сабой убачыў самы сапраўдны дуб — каранасты, разгалісты, з рэдкім пажоўклым лісцем на магутнай кране... Якімовіч.

2. Невысокі, шыракаплечы, моцнага целаскладу; каржакаваты. Віка падумала, што ён прыгожы, іх бацька: сярэдняга росту, каранасты, у генеральскім мундзіры, які вельмі яму да твару. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

намо́рднік, ‑а, м.

1. Раменная сетка, якая надзяваецца на морду сабак або іншых жывёл. [Дог] стаяў спакойна, дасягаючы амаль да пояса нізкаросламу ад’ютанту, высока ўзняўшы сваю тупую, звязаную наморднікам морду. Самуйлёнак.

2. Папярочны рэмень аброці, які ідзе па пераноссю каня. Вартавы ўзяў каня за наморднік і пацягнуў на самы край дарогі. Кавалёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расша́ркацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Раскланяцца, шаркаючы нагой. Ён падышоў да яе, расшаркаўся, як самы далікатны кавалер, і стаў мармытаць кампліменты. Крапіва. [Максім:] — А перад Эмай, бач, як расшаркаўся і ручку пацалаваў, па прыкладу сваіх польскіх калег. Машара.

2. перан. Выказаць залішне пачціва-ветлівыя адносіны да каго‑н. Расшаркацца перад начальствам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чы́нны, ‑ая, ‑ае.

Кніжн.

1. Дзейсны, актыўны; непасрэдны. Ігнат быў камсамольцам. Ён браў чынны ўдзел ва ўсім камсамольскім жыцці. Лынькоў. Самы чынны ўдзел браў я ў рабоце школьнага літгуртка. Мележ.

2. Прасякнуты важнасцю, саліднасцю. Стараліся быць мужчынамі. Начлег нам здаваўся казкай. І з выглядам самым чынным Насілі вайсковыя каскі. Маркевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шліфава́цца, ‑фуецца; незак.

1. Апрацоўвацца шліфаваннем. Звіняць санкі па шкляных рэйках ружова-сонечнага снегу, шліфуюцца. Бядуля. / у перан. ужыв. [Валодзя:] — Рабочы чалавек — гэта самы правільны чалавек, у яго ніколі душа не заіржавее... Яго душа заўсёды шліфуецца. Сабаленка.

2. Паддавацца шліфаванню, быць прыдатным для шліфавання. Шкло добра шліфуецца.

3. Зал. да шліфаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)