useless [ˈju:sləs] adj. бескары́сны; дарэ́мны, ма́рны; Іt’s useless to argue. Няма сэнсу спрачацца. I feel useless at maths. Я нічога не разумею ў матэматыцы.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
абхо́дны, -ая, -ае.
1. Такі, па якім можна ісці ў абход; кружны.
А. шлях.
2. перан. Не просты, звязаны з хітрыкамі, падманам (пра дзеянні, паводзіны каго-н.).
Дзейнічаць абходнымі сцежкамі.
3. Звязаны з абходам, акружэннем ворага.
А. манеўр.
○
Абходны ліст (лісток) — дакумент, у якім адзначаецца, што няма матэрыяльнай запазычанасці ў тых, хто ідзе ў адпачынак ці звальняецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цвет, -у, М цве́це, м.
1. зб. Кветкі на раслінах і дрэвах у перыяд цвіцення.
Цвету было многа на яблыні, а яблыкаў няма.
Ліпавы ц. лечыць прастуду.
2. Час цвіцення.
Здарылася гэта, калі вішні былі ў цвеце.
3. перан., чаго. Лепшая, перадавая частка чаго-н.
Ц. моладзі.
4. перан. Росквіт сіл, гады маладосці.
Памёр у цвеце сіл.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
АЎТБРЫ́ДЗІНГ
(англ. outbreeding),
скрыжаванне асобін аднаго віду, якія не знаходзяцца ў непасрэднай роднасці (няма агульных продкаў у 4—6 пакаленнях); метад селекцыі, з дапамогай якога камбінуюць розныя каштоўныя якасці, каб стварыць новую пароду або сорт. Выкарыстоўваюць у жывёлагадоўлі і раслінаводстве для прадухілення шкодных вынікаў блізкароднаснага скрыжавання (інбрыдзінгу). Аўтбрыдзінг вядзе да павышэння жыццяздольнасці і прадукцыйнасці патомкаў.
т. 2, с. 122
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ДВАРЖЭ́ЦКІ Уладзіслаў Вацлававіч
(26.4.1939, г. Омск, Расія — 28.5.1978),
расійскі акцёр. Скончыў тэатр. студыю пры Омскім дзіцячым т-ры (1955), дзе і працаваў. З 1971 здымаўся ў кіно. Яго мастацтва вызначалася ўменнем па-філасофску асэнсоўваць характары герояў: «Бег», «Салярыс», «Вяртання няма», «Зямля Саннікава», «Да апошняй хвіліны» і інш. Дзярж. прэмія Украіны імя Т.Шаўчэнкі 1975.
т. 6, с. 76
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВЫКАНА́ЎЧЫ НА́ДПІС,
у Рэспубліцы Беларусь і некаторых краінах СНД распараджэнне натарыяльнага органа аб спагнанні з даўжніка на карысць спаганяльніка грашовай сумы ці аб выпатрабаванні маёмасці, зробленае на дакуменце, які пацвярджае пэўнае абавязацельства. У населеных пунктах, дзе няма натарыяльных кантор, выканаўчы надпіс робяць выканкомы мясц. Саветаў дэпутатаў. Выканаўчы надпіс з’яўляецца падставай для прымусовага выканання.
т. 4, с. 310
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВЫ́МАРАЧНАЯ МАЁМАСЦЬ,
у цывільным праве маёмасць памерлага, у якога няма спадчыннікаў ні па законе, ні па завяшчанні або яны пазбаўлены спадчынадаўцам спадчыны ці адмовіліся ад яе. Паводле бел. заканадаўства вымарачная маёмасць пераходзіць на карысць дзяржавы, якая пасля прыняцця спадчыны адказвае па даўгах спадчынадаўцы ў межах сапраўднага кошту маёмасці, што перайшла да яе.
т. 4, с. 313
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Карэ́с «няма карэсу без інтарэсу» (Федар. IV). З франц. caresse ’ласка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мац, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца паводле значэння дзеясл. мацаць. Мац у кішэнь — аж няма табакеркі... Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
про́шукі, ‑аў; адз. няма.
Кніжн. Скрытыя, тайныя дзеянні, накіраваныя на дасягненне якіх‑н. заганных ці злачынных мэт; інтрыгі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)