хенатэ́ка
(н.-лац. chaenotheca)
накіпны сумчаты лішайнік сям. каліцыевых, які расце на кары дрэў, раслінных рэштках і гнілой драўніне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АНТАРКТЫ́ЧНАЯ ПЛАТФО́РМА,
старажытная дакембрыйская тэктанічна стабільная структура зямной кары, якая займае ўсх. частку Антарктыды. Адносіцца да платформаў Гандванскай групы. На З абмежавана байкалідамі Трансантарктычных гор. Пл. каля 8 млн. км2. Магутнасць зямной кары каля 40 км. Крышталічны фундамент мае архейскі ўзрост і складзены з парод гранулітавай і амфібалітавай фацый метамарфізму (эндэрбіты, чарнакіты, гнейсы, крышт. сланцы), якія прарваны інтрузіямі магматычных парод. Пароды фундамента выходзяць на падледавіковую паверхню ўздоўж узбярэжжа, адкуль паступова апускаюцца ў бок Трансантарктычных гор. Платформавы чахол пашыраны ў зах. частцы (магутнасць 3000—4000 м). Пераважаюць рыфейска-ніжнепалеазойскія вулканагенна-асадкавыя пароды (магутнасць да 2000 м), якія ўтвараюць дэпрэсіі на З і аўлакагены на У. Верхнепалеазойскія пароды на антарктычнай платформе развіты спарадычна (кангламераты, пясчанікі, каменныя вугалі пермскага ўзросту, агульнай магутнасцю да 1300 м). Верхнюю частку чахла складаюць сярэдняюрскія базальты, магутнасць якіх дасягае 1500 м.
М.А.Нагорны.
т. 1, с. 384
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Ліма́к ’кара вяза’ (Маш., Пятк. 1). Да лем (гл.). Параўн. таксама ільмак ’кара вяза, з якой можна плесці лапці’ (Бяльк.). Аднак у лексеме ліман можна бачыць замену н > му тады яна выглядала б ліпак і з’яўлялася б роднаснай да ўкр. линити (у рашэтнікаў: знімаць слой кары з папярэдне распараных у печы ліпавых ствалоў, агаляючы слой лыка), што ў сваю чаргу можна было б суаднесці з ліняць, лінька, лініва.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
базіфіка́цыя
(ад гр. basis = аснова + -фікацыя)
1) прыродны працэс узбагачэння горных парод;
2) працэс ператварэння кантынентальнай зямной кары ў акіянічную.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
бацы́дыя
(н.-лац. bacidia)
накіпны сумчаты лішайнік сям. лецыдзеевых, які расце на кары дроў, раслінных рэштках, радзей на камянях, глебе.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
бетулі́н
(н.-лац. betulma, ад лац. betula = бяроза)
1) бярозавая жывіца;
2) белы фарбавальнік, які змяшчаецца ў клетках бярозавай кары.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
горст
(ням. Horst = гняздо)
участак зямной кары, абмежаваны тэктанічнымі разрывамі і крыху прыўзняты над суседнімі ўчасткамі, якія аселі (параўн. грабен).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
гу́мі
(лац. gummi, ад гр. kommi = камедзь, клей)
густы сок з кары некаторых дрэў, які выкарыстоўваецца ў якасці клею; камедзь.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дыястрафі́зм
(ад гр. diastrophe = скрыўленне)
сукупнасць рухаў зямной кары, якія абумоўліваюць змены ў пачатковых формах залягання горных парод; тэктанічныя рухі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ізагеатэ́рмы
(ад іза- + геа- + -тэрмы)
ізалініі пунктаў зямной кары з аднолькавай тэмпературай на глыбінях, куды не даходзяць гадавыя ваганні тэмпературы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)