лайда́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак.

Разм. неадабр. Бяздзейнічаць, лодарнічаць; ухіляцца ад работы, ад абавязкаў. Пакуль дзяўблі камень, працавалі нехаця, асабліва лайдачылі Муха і Фрыд. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

незапа́мятны, ‑ая, ‑ае.

Вельмі даўні. Ляжыць гэты белы камень тут з незапамятных часоў, і старыя кажуць, што ад яго і назва вёскі пайшла — Белая. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раздрабі́цца, ‑дробіцца; зак.

1. Разбіцца на дробныя частачкі. Камень раздрабіўся. Костка раздрабілася.

2. Раздзяліцца, распасціся на дробныя часткі, групы; расчляніцца. Поле раздрабілася на мноства ўчасткаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БУДАЎНІ́ЧАЯ КЕРА́МІКА,

матэрыялы і вырабы з керамікі, якія выкарыстоўваюцца ў буд-ве. Да будаўнічай керамікі адносяць сценавыя матэрыялы (цэгла, керамічны камень), матэрыялы для аздаблення фасадаў і ўнугр. паверхняў будынкаў (гл. Аддзелачныя матэрыялы), дахавыя матэрыялы (чарапіца), сан.-буд. вырабы, керамічныя трубы, кіслота- і вогнетрывалыя вырабы (абліцовачныя пліты, вогнетрывалая цэгла і інш.), вырабы спец. прызначэння (клінкер, камень для падземных збудаванняў і інш.).

т. 3, с. 310

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

абтачы́ць I сов. (на станке и т.п.) обточи́ть;

а. ка́мень — обточи́ть ка́мень;

а. уту́лку — обточи́ть вту́лку

абтачы́ць II сов. (о червях и т.п.) источи́ть, объе́сть;

чарвякі́ ~чы́лі ўсю кару́ — че́рви источи́ли (объе́ли) всю кору́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абцяка́ць несов.

1. прям., перен. обтека́ть;

вада́ ~ка́е ка́мень — вода́ обтека́ет ка́мень;

та́нкі ~ка́юць фланг праці́ўніка — та́нки обтека́ют фланг проти́вника;

2. разг. стека́ть;

разве́сь мо́крае паліто́, няха́й ~ка́е — разве́сь мо́крое пальто́, пусть стека́ет (вода́)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вапе́ннішча Месца, дзе складаюць вапнавы камень або ачышчаюць гашаную вапну (Нас.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

привороти́ть сов.

1. разг. прывярну́ць;

привороти́ть ка́мень к стене́ прывярну́ць ка́мень да сцяны́;

2. прост. (повернув, подъехать) прывярну́ць, падвярну́ць;

привороти́ть к крыльцу́ прывярну́ць (падвярну́ць) да га́нка;

3. (пристать к берегу) прыста́ць, прыча́ліць;

4. уст., прост. прычарава́ць, прываражы́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ма́рмур ’цвёрдая горная парода, якая ўжываецца для архітэктурных і скульптурных работ’ (ТСБМ, Нас., Бес.; швянч., Сл. ПЗБ), марму́рак ’папера, афарбаваная пад мармур’, марму́ркавы ’колерам падобны да мармура’ (Нас.), марвовы ’мармуровы’ (мін., Нар. сл.), ст.-бел. мармуръ, марморъ ’мармур’ (XV ст.) запазычана са ст.-польск. marmur, marmor (Булыка, Лекс. запазыч., 141; Кюнэ, 76), якія з лац. marmor ’тс’ < ст.-грэч. μάρμαρος ’камень’, ’бліскучы камень’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ґе́рґа, ґе́рґаўка ’крэмень’ (Сл. паўн.-зах.). Лічыцца запазычаннем з літ. мовы; параўн. літ. gérgužė, gargãžė ’крамяністы камень’ (так Сл. паўн.-зах.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)