Verbum

слі́на, -ы, ж.

Цягучая вадкасць, якая выдзяляецца ў поласці рота чалавека і жывёлы і садзейнічае змочванню і пераварванню ежы.

◊

Глытаць сліну — з зайздрасцю, з прагнасцю глядзець на што-н. смачнае, прывабнае, але недаступнае.

Пырскаць слінай — гаварыць узрушана, з гневам, абурэннем і пад.

|| прым. слі́нны, -ая, -ае.

Слінныя залозы.

сашчапі́цца, -шчаплю́ся, -шчэ́пішся, -шчэ́піцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Злучыцца пры дапамозе чаго-н. (сашчэпак, клямараў і пад.).

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Сплёўшыся, злучыцца разам; шчыльна з сілай сціснуцца (пра зубы і пад.), сашчаміцца (пра рукі, пальцы і пад.).

Пальцы сашчапіліся ў кулакі.

3. перан. Сысціся ў бойцы, спрэчцы.

С. за грудкі.

|| незак. сашчапля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца і сашчэ́плівацца, -аюся, -аешся, -аецца.

знасі́ць¹, знашу́, зно́сіш, зно́сіць; зно́шаны; зак., што.

Доўгай носкай зрабіць непрыгодным.

З. сукенку.

◊

Не знасіць галавы каму (разм.) — не мінуць пакарання, не ўцалець, загінуць з-за сваёй неасцярожнасці, свавольства і пад.

|| незак. зно́шваць, -аю, -аеш, -ае; наз. зно́шванне, -я, н.

залі́к, -у, мн. -і, -аў, м.

Від праверачных іспытаў (у вышэйшай школе, у спартыўных установах і пад.), а таксама адзнака аб праходжанні такіх іспытаў.

Здаць з.

Атрымаць з.

|| прым. заліко́вы, -ая, -ае.

Заліковая кніжка (для адзнак аб здадзеных экзаменах, заліках).

баль, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Вечар з танцамі і забавамі.

Выпускны б.

2. Вялікі званы абед.

3. перан. Нястомны разгул чаго-н. (рэакцыі, ваеншчыны і пад.).

○

Баль-маскарад — касцюміраваны вечар з танцамі.

|| прым. ба́льны, -ая, -ае.

Бальныя танцы.

по́чапка, -і, ДМ -пцы, мн. -і, -пак, ж.

1. Дужка ў вядры з вяроўкі, дроту.

2. Вяровачка або раменьчык, прывязаныя абодвума канцамі да чаго-н. (калыскі, кашолкі і пад.).

Торба з почапкай.

|| прым. по́чапачны, -ая, -ае і по́чапкавы, -ая, -ае.

це́ста, -а, М -сце, н.

1. Вязкая маса з мукі, замешанай на вадзе, малацэ і пад.

Замясіць ц.

Здобнае ц.

2. Густая маса, атрыманая пры змешванні цвёрдага, сыпкага рэчыва з вадкасцю.

Бетоннае ц.

|| прым. це́ставы, -ая, -ае (да 1 знач.).

падці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні́; -нуты; зак.

1. што. Мацней увязаць або закруціць.

П. воз з сенам.

П. гайкі.

2. што. Сагнуўшы, сціснуўшы, падцягнуць пад сябе.

П. пад сябе ногі.

П. губы.

3. перан. Крыху павялічыцца (пра мароз, холад; разм.).

Была адліга, а потым падціснуў мароз.

|| незак. падціска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

грэ́бці, грабу́, грабе́ш, грабе́; грабём, грабяце́, грабу́ць; гроб, грэ́бла; грабі́; незак.

1. Збіраць у адно месца, зграбаць граблямі, віламі і пад.

Г. сена.

2. Працаваць вёсламі, плывучы ў лодцы.

3. Разграбаць, капаць.

Г. пясок.

4. перан. 3 прагнасцю браць, захопліваць сабе.

Г. дабро.

Кожная курыца пад сябе грабе (з нар.).