1.Разм. Гаварыць лухту, бязглуздзіца, няпраўду; гаварыць несупынна. [Хрысціна:] — А Мікола Шугалей, з Русакоў, дык той усю дарогу трэплецца. Аж моташна бывае.Асіпенка.[Шумейка:] Таварыш капельмайстар! Наталля Мікалаеўна танцаваць хоча. [Наталля:] Годзе вам трапацца.Крапіва.// Расказваць што‑н., прагаворвацца аб чым‑н. [Юрка:] — Косця, Аня прынесла твой ліст у дзесяты пакой, стала на табурэт і ўсім прачытала... Потым чытала Верцы. Трэплецца ўсім...Карпюк.
2.Зал.да трапаць (у 1, 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цьмяне́ць, ‑ее; незак.
1. Станавіцца цьмяным; цямнець. На голых кустах стухаў вечар, неба цьмянела і, здавалася, асядала на лес.Карамазаў.// Траціць свой бляск, яркі колер. [Хлопец:] — Ах, як жа не пашанцавала вам! Блешні цьмянеюць і чарвячкі, відаць, сохнуць.Ракітны.
2.перан. Траціць сваю яркасць, выразнасць: станавіцца менш выразным. Цьмянела яго слава. □ Дарагія вобразы радзімы ніколі не цьмянеюць перад нашымі вачыма.Хведаровіч.Але што больш астывалі [мядзведзіцкія], то ўсё больш цьмянела задавальненне ад перамогі.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
You need special qualities to work as a nurse. Каб працаваць медыцынскай сястрой, вам патрэбна мець пэўныя асабістыя якасці.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
знаёмстваср., в разн. знач. знако́мство; (начало таких отношений — ещё) представле́ние;
заве́сці з. — завести́ знако́мство;
ганары́цца ~вам з пісьме́ннікам — горди́ться знако́мством с писа́телем;
з. з вёскай — знако́мство с дере́вней;
◊ з пе́ршага з. — с пе́рвого знако́мства;
па ~ву — по знако́мству;
ша́пачнае з. — ша́почное знако́мство
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Плю́хаць1 ’падаць з шумам’ (ТСБМ), плю́хнуць ’упасці ў ваду’ (Бяльк.), плю́хацца ’падаць, шлёпацца ў ваду, гразь з пляскам’, ’перамяшчацца, рухацца ў вадзе, балоце’ (ТСБМ), плю́хаць ’удараючы па вадзе, рабіць плёскат, пляск’ (Шат.), хоць апошняе можа ўзыходзіць і да плёхаць (гл.). Побач з гэтым у плю́хаць, плю́хацца развіваецца значэнне ’плёскацца’, ’боўтацца па гразі’ (Шат.), ’пералівацца праз край’, ’ударацца аб што-н.’, ’купацца, мыцца, распырскваючы ваду’ (ТСБМ); адпаведна плю́х! — пра выліванне: нясуць, а іш шайкі плюх, плюх на мост (мсцісл., Нар. лекс.), альбо плюх (параўн.: плюх вады яму ў вочы!) замяняе плюсь ’тс’ (Бяльк.). Сюды ж: плю́хнуць ’упасці ў ваду’ (Бяльк.) ’ударыць’ (Жд. 1), ’лінуць’ (смарг., ваўк., Сл. ПЗБ), параўн. укр.плю́хати, плю́хнути ’плёскаць; падаць з шумам’, рус.плю́хать, плю́хнуть, польск.pluchać ’тс’, балг.плю́(х)вам, плю́хна ’даваць аплявуху; упасці на зямлю’. Да прасл.*plʼux‑ati < *plʼusk‑a‑ti, гл. плю́скаць.
Плю́хаць2 ’хлюпаць’, ’ісці (аб працяглым дажджы)’, плюхце́ць ’тс’ (ТСБМ), плюхчэць ’падаць вялікімі кроплямі’ (Нас.). Да прасл.*plʼux‑t‑ě‑ti, якое з і.-е.*pleu̯‑sk‑ ’імжэць, імгліць’. Гл. папярэдняе слова; да словаўтварэння параўн. ды́хаць/дыхце́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дзя́каваць dánken vi, Dank ságen (каму-н за што-н.j-m für etw.A); sich bedánken (каму-н за што-н. bei j-mD, für etw.A); sich erkénntlich zéigen (за што-н. für A) (быць удзячным);
дзя́кую Вам! ich dánke Íhnen!, bésten Dank! dánke (schön)!
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
next2[nekst]adv.
1. по́тым, пасля́, заты́м;
What shall we do next? Што нам рабіць далей?
2. зноў, у насту́пны раз;
I’ll tell you about it when we next meet. Я скажу вам пра гэта, калі мы зноў сустрэнемся;
Whatever next! infml Яшчэ чаго! Гэтага яшчэ не хапала!
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
АТА́ЕЎ Сяргей Сяргеевіч
(н. 18.5.1916, г. Камянец-Падольскі Хмяльніцкай вобл., Украіна),
бел. вучоны ў галіне будаўніцтва. Д-ртэхн. н., праф. (1963). Засл. будаўнік Беларусі (1962), засл. дз. нав. і тэхн. Беларусі (1980). Скончыў Маскоўскі інж.-буд.ін-т (1941). З 1957 дырэктар Ін-та буд-ва і архітэктуры, з 1971 у БПІ, з 1979 дырэктар Бел.НДІ арганізацыі і кіравання буд-вам. З 1991 рэктар Камерцыйнага ін-та прадпрымальніцкай дзейнасці (Мінск). Навук. працы па пытаннях механізацыі буд-ва.
Тв.:
Механизация транспортно-монтажных работ в крупноэлементном жилищном строительстве. М., 1963;
Технология и экономика объемноблочного домостроения. Мн., 1967 (разам з М.П.Блешчыкам);
Технология индустриального строительства из монолитного бетона. М., 1989.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БАРХАТКО́Ў Ігар Антонавіч
(н. 5.1.1958, Мінск),
бел. жывапісец. Сын А.С.Бархаткова. Скончыў Бел.тэатр.-маст.ін-т (1984). У 1984—87 вучыўся ў Творчых акад. майстэрнях у М.Савіцкага. Творы вызначаюцца грамадзянскасцю, філасафічнасцю і глыбінёй пачуццяў. Асн. жанры — пейзаж і карціна, у якіх гал. месца займае духоўны аспект нашай мінуўшчыны («Царква ў Халмах», 1981; «Вясна на Нёмане», 1979; «Старая лесвіца», 1982; «Інтэр’ер Дома-музея Якуба Коласа ў Смольні», 1981; «Бацька і сын», 1984; «Аплакванне», 1985; «Памяці Юрыя Смірнова», 1986; «Сакавік. Закінутая вёска», «Юнацтва Скарыны», абодва 1990; «Святар», «І буду Вам бацькам, і Вы будзеце маімі Сынамі...», «Іверская Маці Божая», усе 1991; «Забыты крыж», «Вечар», «Лістапад», усе 1992); нізка твораў з в. Млева, 1990-я г.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЕЛААЗЕ́РСК,
горад у Беларусі, у Бярозаўскім раёне Брэсцкай вобласці. За 27 км ад г. Бяроза, 136 км ад Брэста, 19 км ад чыг. ст. Бронная Гара на лініі Мінск—Брэст. 12,8 тыс.ж. (1995). Бярозаўская ДРЭС, энергамеханічны завод (рамонт электраабсталявання), прадпрыемствы па вытв-сці будматэрыялаў, лёгкай прам-сці, доследны рыбгас «Белаазерск». 3 сярэднія школы, праф.-тэхн. вучылішча электратэхнікаў, 2 б-кі, бальніца. Царква св. Серафіма Сароўскага. Брацкая магіла сав. воінаў і партызанаў.
Узнік у 1958 на месцы в. Ніўкі ў сувязі з буд-вам Бярозаўскай ДРЭС. З 12.1.1960 р.п. Бярозаўскі, цэнтр пасялковага Савета 25.6.1960 перайменаваны ў Белаазерск, з 1963 пасёлак абл., з 1965 раённага падпарадкавання. У 1969 — 9 тыс.ж. З 16.9.1970 горад.