геліяцэнтры́зм

(ад гелія- + цэнтрызм)

тэорыя будовы сонечнай сістэмы, створаная Капернікам, паводле якой усе планеты рухаюцца вакол Сонца (параўн. геацэнтрызм).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

зашчы́та Насаджэнні дрэў вакол сядзібы, саду і інш. (Слаўг.). Тое ж забарона, абарона (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

абтапта́ць, ‑тапчу, ‑топчаш, ‑топча; зак., што.

Абмяць нагамі, утаптаць што‑н. вакол чаго‑н. Абтаптаць сена на возе. □ Тата дастаў з кішэні брусочак падвастрыць сякеру, а мне загадаў абтаптаць каля сасны снег, каб лепей было падсякаць. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паабрыва́ць ​1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Зрываючы, абарваць усё, многае. Паабрываць яблыкі.

2. Адарваць усё, многае. Паабрываць ніткі. Паабрываць правады.

паабрыва́ць ​2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Абрыць, парыць усё, многае. Паабрываць зямлю вакол агароджы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пракруці́цца, ‑кручуся, ‑круцішся, ‑круціцца; зак.

1. Павярнуцца вакол сваёй восі; зрабіць кругавы рух. Грузавік глуха забурчаў, правае кола, каля якога валтузіўся Пятрок, пракруцілася са два разы. Хадановіч.

2. Круціцца некаторы час. Дзіця пракруцілася ў ложку ўсю ноч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

mańka

mańk|a

ж. уст. левая рука, лявіца;

zażyć kogo z ~i — абвесці каго вакол пальца, падмануць, ашукаць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

інду́кцыя, -і, ж. (спец.)

1. Спосаб разважання і метад даследавання ад прыватных фактаў да агульных вывадаў; проціл. дэдукцыя (кніжн.).

2. Узбуджэнне электрычнага току ў якім-н. правадніку пры руху яго ў магнітным полі або пры змяненні вакол яго магнітнага поля.

3. Узаемадзеянне працэсаў узбуджэння і тармажэння ў нервовай сістэме, пры якім узнікненне аднаго працэсу выклікае развіццё другога, процілеглага.

Закон узаемнай індукцыі нервовых працэсаў.

|| прым. індукцы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ажыята́ж

(фр. agiotage)

1) спекулятыўная гарачка на біржах і рынках;

2) моцнае ўзбуджэнне, хваляванне, барацьба інтарэсаў вакол якой-н. справы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

канфарма́цыя

(лац. conformatio)

геаметрычныя формы, якія прымаюць малекулы арганічных злучэнняў пры свабодным вярчэнні асобных фрагментаў малекул вакол простых вугляродных сувязей.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

катэно́ід

(ад лац. catena = ланцуг + -оід)

мат. паверхня, якая ўтвараецца вярчэннем ланцуговай лініі вакол прамой, што з’яўляецца воссю гэтай лініі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)