бо́ўтацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Разм.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Плюхацца з аднаго боку ў другі, вагацца (пра вадкасць у пасудзіне). Чутно было, як боўталася з бляшаным адзвонам вадкасць у бітонах. Дуброўскі. // Матляцца, целяпацца. Да зброі Антось меў нястрыманую цягу, ён ухітраўся разабраць і пачысціць вялізны рэвальвер, які звычайна боўтаўся ў драўлянай кабуры пры баку ў дзядзькі Міхала. Хадкевіч. На рамяні [у камандзіра] кольт боўтаецца. Лынькоў.

2. Рухацца ў вадзе ў розных напрамках; плюхацца. Мы ўсю ноч напралёт боўталіся ў рэчцы. Гурскі.

3. Шукаць што‑н. у якой‑н. вадкасці, страве лыжкай ці чым‑н. іншым. Джвучка боўтаецца лыжкай у халадніку — ловіць агуркі, сёрбае праз зубы жыжку. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Заліва́цца ’тлусцець’ (Мат. Гом.), ’спяваць з пералівамі’ (ТСБМ). Рус. залива́ться ў розных знач., у тым ліку ’спяваць пералівіста’, укр. залива́тися ’пакрывацца вадкасцю’, ’смяяцца’, ’захлынацца’. Перан. ад залівацца ’пакрывацца вадкасцю’, ’напаўняцца вадкасцю’ (гл. заліць 3, ліць), для спеваў ’выдаваць гукі быццам бы такія, што пераліваюцца, як вадкасць’, для ’тлусцець’, ’набірацца тлушчу’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Dícke

I

f - таўшчыня́; паўната́; сы́тасць, тлу́стасць; фіз. гушчыня́ (пра вадкасць)

II

sub m, f -n, -n таўсту́н, таўсту́ха

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

вінілацэта́т

(ад вініл + ацэтат)

арганічнае злучэнне, вінілавы эфір воцатнай кіслаты, бясколерная вадкасць; выкарыстоўваецца ў вытворчасці пластмас, лакаў, клеяў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гліко́ль

[ад гліка- + (алкаг)оль]

двухатамны спірт, бясколерная вадкасць, без паху, салодкая на смак, выкарыстоўваецца як растваральнік, для ахаладжэння рухавікоў і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

іхтыёл

(ад гр. ichthys = рыба + -ол)

густая чырвона-бурая лекавая вадкасць — прадукт перапрацоўкі сланцаў, багатых рэшткамі выкапнёвых рыб.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

піпе́тка

(польск. pipetka, ад фр. pipette)

шкляная трубачка з гумавым каўпачком, якой набіраюць вадкасць і выпускаюць па кроплі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сафро́л

(ад ар. za farān = шафран + -ол)

жаўтаватая вадкасць, састаўная частка некаторых відаў эфірнага алею; выкарыстоўваецца ў парфумерыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

плюх, выкл.

Разм.

1. Абазначае гук ад падзення чаго‑н. у ваду або іншую вадкасць. У ранішняй цішыні толькі і чулася: плюх, плюх... Ігнаценка.

2. у знач. вык. Адпавядае дзеясловам: плюхнуць, плюхнуцца і плюхаць, плюхацца. Я глядзеў направа, а з левага боку — плюх за шыю нешта халоднае. Жычка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ацячы́, ацяку, ацячэш, ацячэ; ацячом, ацечаце, ацякуць; пр. ацёк, ацякла, ацякло; зак.

1. Апухнуць ад лішку вадкасці ў тканках. // Анямець ад парушэння кровазвароту (пра часткі цела); зацячы. Ад доўгага сядзення ацяклі, замлелі ногі. Гамолка.

2. Сцячы з чаго‑н. мокрага (пра вадкасць). Мокрая адзежа ацякла і правяла. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)