Verbum

нябо́жчык, ‑а, м.

Мёртвы чалавек; мярцвяк. У пакоі, дзе стаяла труна з нябожчыкам, было поўна аўтазаводцаў. Карпаў. // (звычайна ў дадатку). Ужываецца для таго, каб паказаць, што той, аб кім гавораць, не жыве. [Дзед:] — Мой бацька нябожчык на сваіх плячах з лесу сенцы вынасіў. Скрыган. [Палікар:] — Нябожчык Іван усё жыццё марыў аб шчасці, ды не дачакаўся, памёр, небарака. Кулакоўскі.

налята́ць ​¹, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; незак.

1. Незак. да наляцець.

2. заг. налята́й(це). Разм. Ужываецца, як запрашэнне хутчэй што‑н. браць, купляць. Гліняныя сзісцёлачкі Нясуць два ганчары: — Зязюлі! Перапёлачкі! — Той, налятай! Бяры! Куляшоў.

налята́ць ​², ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; зак.

Лётаючы, прабыць нейкі час у паветры або накрыць нейкую адлегласць. Налятаць сто гадзін. Налятаць тысячу кіламетраў.

начха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. Чхаючы, запырскаць каго‑, што‑н.

2. Разм. Выказаць пагарду да каго‑, чаго‑н. Ну прыйдзе ліха к нам, — Яго не пастрыножыш. Начхай ты на яго. Колас. Устае прад вачыма наш дзень — звычайны дзень простых людзей, што будуюць жыццё, тых людзей, каму, як той казаў, начхаць на запіскі на клямках. Брыль.

прыма́зацца, ‑мажуся, ‑мажашся, ‑мажацца; зак.

1. Разм. Прыгладзіць сабе валасы, змазаўшы іх чым‑н.

2. перан. Далучыцца да каго‑, чаго‑н. з карыслівымі мэтамі. — А ці не думаеце вы, што ён [Саўка] прымазаўся да паўстанцаў? — пытае ўсё той жа Бірка. Колас.

3. У азартных гульнях — прыняць удзел у гульні, дадаўшы сваю долю да стаўкі якога‑н. іграка.

прыхлы́нуць, ‑не; зак.

Раптоўна, імкліва прыцячы, прыліць. У Віктара прыхлынула да вушэй кроў, стала горача. Лобан. // перан. Раптоўна ахапіць, напоўніць каго‑н. (пра пачуцці). Мне нават сорамна стала перад другімі: чаму іменна мой партрэт наклеілі тут? Хіба я ўжо такі адметны ад усіх? Але ў той жа час і нейкі ціхі гонар прыхлынуў да сэрца. Сабаленка.

по́тырч, прысл.

1. Стаўма, старчаком, у вертыкальным становішчы. [Апейка] зноў убачыў, як зрушыла, нахілілася, коса папаўзла сцяна; стала потырч, упала ў цемру. Мележ.

2. Тварам уніз; тарчма. Мацвей з разгону насціг яго і так штурхануў у плечы, што той паляцеў потырч і носам зарыў. Лобан. Чачык спатыкнуўся, узмахнуў рукамі і паляцеў потырч з хаты цераз парог. Пташнікаў.

правафланго́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да правага фланга; размешчаны на правым флангу. — Як ідуць, Вася! Як ідуць! — шаптаў.. [Волкаў]. — Ты паглядзі толькі! І сам палкоўнік. Бачыш, правафланговая машына яго, як заўсёды... Шамякін.

2. у знач. наз. правафланго́вы, ‑ага, м. Той, хто знаходзіцца на правым флангу і з’яўляецца першым у радзе. На ўроках фізкультуры .. [Кузя] стаіць у страі правафланговым. Жычка.

апро́ч, прыназ. з Р.

Тое, што і апрача. Нічога не скажаш, апроч: век жыві і век вучыся. Грамовіч. Ганначка вельмі пільна паглядзела ў той бок і нічога, апроч светлай плямкі ў сіне-зялёнай смузе лесу, не ўбачыўшы, сказала: — У іх ёсць хлопчык Ігар. Брыль. Апроч усяго, Аўгіння ўмела накіраваць справу так, што верх заставаўся за ёю. Колас.

перага́р, ‑у, м.

1. Тое, што перагарэла. Усё нясуць, усё цягнуць той перагар і сыплюць ля сваіх хат і агародаў, каб менш было гразі. Ус.

2. Пах чаго‑н. перагарэлага. У паветры пахла перагарам бензіну і саляркі. Гроднеў. // Непрыемны пах з рота ад вялікай колькасці выпітых спіртных напіткаў. Ад Вадзіла патыхае перагарам гарэлкі і тытунём. Паўлаў.

пераку́пшчык, ‑а, м.

Той, хто купляе што‑н. на перапродаж, для спекуляцыі. Увесь ураджай з разгатых неагледжаных бэр і антонавак за некалькі гадоў наперад быў запраданы касавокаму перакупшчыку Шмуйлу, які з таго і жыў, што браў у арэнду папоўскія і яшчэ там чые сады. Лужанін. Гандляры, пасрэднікі, перакупшчыкі безупынна таўкуцца, шумяць, крычаць, паказваюць узоры тавараў, спрачаюцца, лаюцца. В. Вольскі.