і́мпульс, -у, м.
1. Унутраны штуршок, пабуджэнне, інтэлектуальны або эмацыянальны стымул, што выклікае якое-н. дзеянне.
2. Вектарная фізічная велічыня, колькасць руху, роўная здабытку масы цела на яго хуткасць (спец.).
І. да творчай працы.
|| прым. і́мпульсны, -ая, -ае.
Імпульснае выпрамяненне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
каме́та, -ы, ДМ -ме́це, мн. -ы, -ме́т, ж.
1. Нябеснае цела, якое мае выгляд абкружанай туманнай абалонкай яркай светлай плямы з вузкай паласой святла ў форме хваста.
2. Рачное быстраходнае пасажырскае судна на падводных крылах (разм.).
|| прым. каме́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
закапа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. гл. капацца.
2. Закапаць частку свайго цела ў што-н.; засыпаць сябе чым-н.
З. ў сена.
З. ў кнігі, у работу (перан.: цалкам аддацца чытанню, рабоце).
|| незак. зако́пвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
грань, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.
1. Плоская частка паверхні геаметрычнага цела, якая ўтварае вугал з другой такой жа паверхняй.
Грані куба.
2. перан. Тое, што адрознівае, аддзяляе адно ад аднаго.
Сціранне граней паміж фізічнай і разумовай працай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адме́рзнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; -мёрз, -мёрзла; зак.
1. Загінуць ад марозу, вымерзнуць.
Агуркі адмерзлі.
2. разм. Моцна азябнуць (пра часткі цела); страціць гібкасць, адчувальнасць на холадзе.
Адмерзлі вушы на марозе.
|| незак. адмярза́ць, -а́е.
|| наз. адмярза́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ко́бра, -ы, мн. -ы, кобр і -аў, ж.
Вялікая ядавітая змяя сямейства аспідаў, якая пры небяспецы прымае своеасаблівую позу, падымаючы пярэднюю частку цела вертыкальна над зямлёй і расшыраючы шыю ў выглядзе дыска (пашырана ў Афрыцы, Азіі, Паўднёвай і Цэнтральнай Амерыцы).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
распа́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., каго-што.
1. Размякчыць парай, варам.
Р. зерне.
2. Разагрэць да поту; разгарачыць (разм.).
Р. цела.
|| незак. распа́рваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. распа́рванне, -я, н. і распа́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
чу́хацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.
1. Чухаць, скрэбці сваё цела ці якую-н. яго частку.
Сабака чухаецца.
2. перан. Рабіць што-н. марудна, без жадання (разм.).
Хопіць ч., пара справамі займацца.
|| зак. пачу́хацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. чу́ханне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
шкіле́т, -а, М -лёце, мн. -ы, -аў, м.
1. Сукупнасць касцей, якія ствараюць цвёрдую аснову цела чалавека і жывёл.
Ш. чалавека.
На яго страшна глянуць: ш. (пра вельмі худога чалавека).
2. перан. Аснова, каркас.
Ш. будынка.
|| прым. шкіле́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
я́шчар, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Буйная млекакормячая жывёліна некаторых паўднёвых краін, якая мае пакрытае рагавой луской цела, невялікую галаву, доўгі хвост і кароткія лапы з моцнымі кіпцюрамі.
2. Устарэлая назва некаторых вымерлых паўзуноў і земнаводных.
|| прым. я́шчарны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)