ту́ша, -ы, мн. -ы, туш, ж.
1. Асвежаванае і выпатрашанае цела забітай жывёліны.
Т. авечкі.
2. Пра вялікага, поўнага чалавека (разм., неадабр.).
|| памянш. ту́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж. (да 1 знач.).
Т. труса.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эпітэ́лій, -ю, м. (спец.).
Тканка, якая пакрывае паверхню цела, высцілае сценкі поласцей і ўнутраных полых органаў, слізістыя абалонкі чалавека і жывёл, а таксама покрыва з танкасценных клетак, якое высцілае некаторыя ўнутраныя поласці раслін.
|| прым. эпітэлія́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пла́стыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
1. Уменне ствараць мастацкія вобразы ў форме фігур; скульптура. // Творы гэтага мастацтва.
2. Мастацтва рытмічных і грацыёзных рухаў чалавечага цела, блізкіх да танцаў. Пластыка рухаў. □ Сапраўдныя танцы — гэта прыгажосць, пластыка рухаў, гэта песня, выказаная палётам прыгожага чалавечага цела. Навуменка.
[Грэч. plastikē.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
А́ЛЕНА ПРА́ВІЛА,
правіла, якое вызначае заканамернасць змены памераў паверхні цела цеплакроўных жывёл у залежнасці ад змены кліматычных умоў. У млекакормячых жывёл на Пн часткі цела, якія выступаюць (канечнасці, вушы, хвост, шыя, лапы), карацейшыя, формы цела больш прысадзістыя, чым у прадстаўнікоў таго ж віду на Пд. У нейкай ступені Алена правіла справядліва і да вышэйшых раслін, парасткі якіх звычайна ўкарочаныя на Пн у параўнанні з паўд. шыротамі. Сфармулявана амер. вучоным Дж.Аленам (1877). Алена правіла, як і Бергмана правіла, вынікае з прынцыпу памяншэння цеплааддачы пры скарачэнні суадносін паверхні цела з аб’ёмам.
т. 1, с. 245
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГІДРАСТАТЫ́ЧНАЕ ЎЗВА́ЖВАННЕ,
метад вымярэння шчыльнасці вадкасцей і цвёрдых цел, заснаваны на Архімеда законе.
Для вызначэння шчыльнасці цвёрдага цела яго ўзважваюць двойчы: у паветры (вызначаецца маса цела) і ў вадкасці вядомай шчыльнасці, напр., у дыстыляванай вадзе (аб’ём цела — па рознасці 2 вынікаў). Пры вызначэнні шчыльнасці вадкасці ў ёй узважваюць цела вядомых мас і аб’ёму (напр., шкляны паплавок). У залежнасці ад патрэбнай дакладнасці праводзяць з дапамогай вагаў аналітычных, тэхн. або ўзорных; пры масавых вымярэннях выкарыстоўваюць спец. гідрастатычныя вагі, якія забяспечваюць хуткія вымярэнні, напр., вагі Мора—Вестфаля.
т. 5, с. 232
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
працвярэ́знік, ‑а, м.
Тое, што і выцвярэзнік. Прачнуўся хлопец у працвярэзніку. Балела галава і ўсё цела. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыбінтава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.
Забінтоўваючы, прымацаваць да якой‑н. часткі цела. Прыбінтаваць руку да тулава.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыляжа́ць, ‑ляжу, ‑ляжыш, ‑ляжыць; ‑ляжым, ‑лежыце; зак., што.
Доўга лежачы, выклікаць зняменне якой‑н. часткі цела; адлежаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праме́жнасць, ‑і, ж.
Частка цела паміж заднепраходнай адтулінай і знешнімі палавымі органамі (у чалавека і пазваночных жывёл).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бялко́вы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да бялка (у 2 знач.). Бялковыя рэчывы, злучэнні, кармы. Бялковае цела.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)