во́рчык м.
1. (упряжное приспособление) валёк;
2. (способ упряжки) пристя́жка ж.;
запрага́ць на в. — запрята́ть в пристя́жку;
хадзі́ць на ~ку — ходи́ть в пристя́жке
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
агло́бля ж. огло́бля; (сохи — ещё) о́бжа;
○ хадзі́ць у ~лях — (коренником) ходи́ть в корню́;
◊ завярну́ць ~лі — поверну́ть огло́бли;
запрэ́гчы ў ~лі — запря́чь в рабо́ту
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Дрынду́шка ’частушка’, ’дробязь, цацка’ (БРС), дрындуха ’частушка’ (Шат.). Параўн. у Насовіча: дры́ндаць ’ленавацца; хадзіць, спяваючы’, дры́нда ’гультай’, ’від плуга’. Слаўскі (1, 172) прыводзіць вялікую групу слав. слоў са шматлікай семантыкай і лічыць, што гэта ўсё лексемы гукапераймальнага характару. Параўн. польск. drynda ’вазок’, dryndač ’павольна ехаць, трэсціся на возе’, укр. дри́нда ’вазок’, дри́ндати ’бегчы рыссю’, серб.-харв. др̏ндати ’балбатаць, размаўляць’ і г. д. Паводле Сл. паўн.-зах., дры́ндаць ’хадзіць без справы, бадзяцца’ < польск. dryndać.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ды́нда ’гультай’ (Сл. паўн.-зах.). Паводле Сл. паўн.-зах., запазычанне з літ. dìnda ’тс’. Параўн. ды́ндаць ’хадзіць без справы’, якое ўзята з літ. dìnduoti (Сл. паўн.-зах.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Турніке́т ‘рухомая крыжавіна ў праходзе’ (ТСБМ). З рус. турнике́т ‘тс’, якое з франц. tourniquet ‘тс’ < tourniquer разм. ‘кружляць, хадзіць вакол’, ‘таптацца на месцы’, ‘круціцца’ (Арол, 4, 120).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
hike2 [haɪk] v.
1. падаро́жнічаць, хадзі́ць пехато́й, шпацырава́ць (дзеля задавальнення)
2. (up) павы́сіць, павялі́чыць (цэны, падаткі і да т.п.)
hike up [ˌhaɪkˈʌp] phr. v. infml падця́гваць, узніма́ць (што-н.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
walking1 [ˈwɔ:kɪŋ] n.
1. хадзьба́;
be fond of walking любі́ць хадзі́ць пе́шкі
walking shoes ту́флі для хадзьбы́ (на нізкім абцасе);
a walking tour пешахо́дная экску́рсія
2. спарты́ўная хадзьба́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ла́па, -ы, мн. -ы, лап, ж.
1. Ступня або ўся нага ў некаторых жывёл і птушак.
Каціная л.
2. Аб руцэ або назе чалавека (разм.).
Вялізная л.
Брыдкія лапы.
3. Галіна хвойнага дрэва.
Пышныя лапы ялін.
4. Расплюшчаны і загнуты канец у некаторых інструментах для выдзірання цвікоў, а таксама інструмент з такім канцом (спец.).
5. Шып на канцы бервяна (спец.).
Рубіць у лапу.
◊
Даць у (на) лапу — падкупіць каго-н. (разм.).
Налажыць лапу на што-н. — захапіць што-н., падпарадкаваць свайму ўплыву (разм.).
Папасціся ў лапы каму-н. — апынуцца ў залежнасці ад каго-н. (разм.).
У лапах каго-н. — быць у поўнай залежнасці.
Хадзіць на мяккіх лапах — хадзіць цішком; выслужвацца перад кім-н. (разм., неадабр.).
|| памянш. ла́пка, -і, ДМ -пцы, мн. -і, -пак, ж. (да 1—3 знач.).
|| прым. ла́пны, -ая, -ае (да 1, 3 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
аб’е́здзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.
1. што. Часта выязджаючы, пабываць у многіх месцах.
А. усю краіну.
2. каго. Прывучыць каня да язды, хадзіць пад сядлом.
А. жарэбчыка.
3. што. Абкатаць або зрабіць больш прыдатным, яздой праверыць машыну.
А. машыну.
4. што. Укатаць, зрабіць роўным, гладкім (пра дарогу).
|| незак. аб’язджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. аб’е́зд, -у, М -дзе, м. (да 1 знач.)
Аб’езд хворых.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
шо́ргаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. Утвараць шоргат, з шумам праводзіць чым-н.
Шыны аўтамабіляў шоргалі па асфальце.
Ш. мятлой па тратуары.
2. чым і без дап. Хадзіць, не падымаючы ног.
Не шоргай ботамі.
Хопіць ш. па хаце.
3. Шукаць навобмацак, мацаць.
Ш. упоцемку па дзвярах.
|| аднакр. шаргану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ і шо́ргнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. шо́рганне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)