развары́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ва́рыцца; зак.
Варачыся, стаць зусім мяккім або занадта мяккім.
Фасоля надта разварылася.
|| незак. разва́рвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раздурэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; зак. (разм.).
1. Стаць дуроным, непаслухмяным.
Хлопчык зусім раздурэў.
2. Распусціцца, разленавацца.
Раздурэў чалавек, не хоча нічога рабіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
растапі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -то́піцца; зак.
Стаць вадкім у выніку награвання.
Воск растапіўся.
|| незак. растапля́цца, -я́ецца і расто́плівацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расчы́сціцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -іцца; зак.
Стаць чыстым, свабодным ад чаго-н.
Неба расчысцілася ад хмар.
|| незак. расчышча́цца, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Разняха́яць ’стаць лянівым’ (Ян.). Утворана ад часціцы няха́й, як разво́йкацца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дубка́ нареч.
1. ды́бом;
2. на дыбы́;
◊ валасы́ ста́лі д. — во́лосы ста́ли ды́бом;
стаць д. — стать на дыбы́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Надубы́рыцца ’наставіць хіб, надзьмуцца, натапырыцца’ (Юрч. Сін.). Новаўтварэнне на базе фразеалагізма стаць дубарам (дубырым, Бяльк.) ’стаць на дыбы; натапырыцца’, што звязана з дуб, параўн. тыпалагічную паралель: ням. sich bäumend ’устаючы на дыбы’ пры Baum ’дрэва’ (Фасмер, 1, 549). Гл. дуба.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Размузне́ць ’стаць мяккім, ператварыцца ў месіва’ (Скарбы). Ад муза́ 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адпусці́цца, -пушчу́ся, -пу́сцішся, -пу́сціцца; зак. (разм.).
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аслабнуць, стаць менш нацягнутым, заціснутым.
Папруга адпусцілася.
2. Страціць загартоўку.
Сякера адпусцілася.
3. перан. Палагаднець, стаць больш згаворлівым.
Маці пазлуе крыху і адпусціцца.
4. Даравацца (пра грэх, віну і пад.).
Ім віна не адпусціцца — прыпомніцца ўсё.
|| незак. адпуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прычыні́цца¹, -ыню́ся, -ы́нішся, -ы́ніцца; зак.
1. да чаго. Стаць прычынай чаго-н.
Самаахвярная праца людзей прычынілася да росквіту гаспадаркі.
2. да чаго. Стаць саўдзельнікам якой-н. справы; далучыцца да чаго-н.
П. да развіцця музычнага мастацтва. П. да размовы.
3.(1 і 2 ас. не ўжыв.). Здарыцца, адбыцца.
Прычынілася бяда.
|| незак. прычыня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)