прыба́віцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -іцца; зак.

1. Паявіцца ў дадатак.

Людзей на вуліцах прыбавілася.

2. Стаць большым.

Дзень прыбавіўся.

П. ў вазе.

|| незак. прыбаўля́цца, -я́ецца.

|| наз. прыбаўле́нне, -я, н.

П. сям’і (пра нараджэнне ў сям’і дзіцяці).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паля́рны

(с.-лац. polaris)

1) які знаходзіцца на полюсе або ў раёне полюса (напр. п-ая станцыя, п. дзень);

2) перан. супрацьлеглы (напр. п-ыя погляды).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

мясопу́ст м., церк.

1. пост, род. по́сту м., по́сны дзень;

2. (масленица) ма́сленіца, -цы ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

база́рны база́рный;

~ная пло́шча — база́рная пло́щадь;

б. дзень — база́рный день;

◊ ~ная ба́ба — база́рная ба́ба

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дзве́ры, дзвярэ́й, Т дзвяра́мі і дзвяры́ма.

Праём у сцяне для ўваходу ў памяшканне, а таксама створ, якім закрываюць гэты праём.

Навесіць д.

Дубовыя д.

Зачыніць д. на ключ.

○

Царскія дзверы — у праваслаўнай царкве: галоўныя дзверы ў іканастасе, якія вядуць у алтар.

◊

Дзень адчыненых дзвярэй — дзень вольнага доступу ў навучальныя ўстановы з мэтай азнаямлення з імі перад паступленнем на вучобу.

Пры зачыненых дзвярах — без допуску пабочных асоб.

Стукацца ў дзверы — звяртацца да каго-н. з просьбай аб чым-н.

|| памянш. дзве́рцы, -аў.

|| прым. дзвярны́, -а́я, -о́е.

Д. праём.

Дзвярная клямка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ю́р’еў, ‑ева.

У выразе: Юр’еў дзень — у старажытнай Русі да канца 16 ст. — права пераходу сялян ад аднаго памешчыка да другога адзін раз у год, пасля заканчэння сельскагаспадарчых работ, у дзень святога Георгія (Юрыя).

•••

Вось табе, бабка, і Юр’еў дзень — пра нечакана страчаную надзею, спыненне свабоды дзеянняў і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

галада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. Адчуваць недахоп у ежы на працягу доўгага часу; пастаянна недаядаць.

Хто ўлетку цяньку шукае, той узімку галадае (прыказка).

2. Устрымлівацца ад яды з пэўнай мэтай.

Г. адзін дзень на тыдні.

|| наз. галада́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

параўна́льна, прысл.

1. У дастатковай ступені, болей або меней.

П. невялікі тэрмін.

Дзень прайшоў п. спакойна.

2. у знач. прыназ. з Т. У параўнанні з кім-, чым-н. (ужыв. з прыназ. «з»).

Гэта група п. з іншымі зрабіла вялікую работу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

насо́хнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; насо́х, -хла; зак.

1. Засыхаючы, прыстаць, прыліпнуць да чаго-н.

Насохла гразь на колах.

2. Засохнуць у вялікай колькасці (разм.).

Насохла дрэў у лесе.

3. Стаць надта сухім.

Трава насохла за дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

няшча́сны, -ая, -ае.

1. Які церпіць гора, бяду, перажывае няшчасце.

Н. чалавек.

2. Які з’яўляецца няшчасцем, заключае ў сабе няшчасце.

Н. выпадак.

3. Які прыносіць няшчасце або прадвяшчае яго.

Н. дзень.

4. Які выражае прыгнечаны, гаротны і пад. стан.

Н. выгляд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)