канклюдэ́нтны
(ад лац concludere = заключаць)
юр. накіраваны на заключэнне дагавора;
к-ае дзеянне — дзеянне, якое сведчыць аб маўклівай згодзе асобы заключыць дагавор.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Залёты ’імкненне выклікаць прыхільнасць з боку асобы іншага полу’. Укр. зальо́ти ’тс’. З польск. zaloty ’тс’. Паводле Брукнера (644), o незаканамерна з ě: lětь ’воля, магчымасць’. Гл. адлёт, лець. На запазычаны характар указвае ўкр. форма, а таксама фармальная і семантычная агульнасць польск., бел., укр. слоў. Параўн. з адрозненнямі чэш., славац. zálety ’залёты’, рус. залет ’зух, удалец’, залётка ’каханая’, славен. zalèt ’забег, спроба’, серб.-харв. за́лет ’разбег, размах’. Гл. заляцацца. Пра рус. залётка Адзінцоў, Этимология, 1974, 120–124.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трубе́ль ‘трубач; той, хто трубіць’ (валож., ашм., Стан.). Рэдкае словаўтварэнне з суф. ‑ель назоўнікаў у якасці назвы асобы, “схільнай да пэўнага дзеяння” (Сцяцко, Афікс, наз., 38), магчыма, пад уплывам літоўскага суф. ‑ėlis, параўн. Атрэмбскі, Gramatyka, 2, 119. Да труба 1 (гл.); поўнае фармальнае супадзенне па паходжанні з в.-луж. trubjel ‘поўнае сцябло’, ‘комін’, гл. Шустар-Шэўц, 1535; параўн. таксама н.-луж. tšubal ‘труба’, чэш. trouble ‘комін’, што дае падставы для рэканструкцыі прасл. *trǫbjel ‘трубка’ (Сной₂, 785).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апафео́з
(гр. apotheosis = абогатварэнне)
1) праслаўленне, узвялічванне якой-н. асобы, з’явы, падзеі;
2) урачыстая заключная сцэна ў некаторых спектаклях з удзелам усіх выканаўцаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
баста́рд
(с.-лац. bastardus)
1) гібрыд ад міжвідавых і міжродавых скрыжоўванняў жывёл;
2) пазашлюбны сын знатнай асобы (караля, герцага) у сярэдневяковай Зах. Еўропе.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ідэа́л
(фр. idéal, ад гр. idea = паняцце)
1) вышэйшая мэта дзейнасці грамадства, асобы, мяжа імкненняў, жаданняў;
2) дасканалы, найлепшы ўзор (напр. і. чалавека).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
імпі́чмент
(англ. impeachment = асуджэнне, ганьбаванне, абвінавачванне)
асобы парадак і ўстаноўленая працэдура прыцягнення да адказнасці вышэйшых службовых асоб дзяржавы (прэзідэнта, кіраўніка ўрада і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
эксклюзі́ўны
(англ. exclusive = выключны)
выключны, прадастаўлены толькі для пэўнай арганізацыі або асобы, напр. права на вытворчасць чаго-н. або на распаўсюджанне інфармацыйных матэрыялаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
лю́дзі мн
1. Ménschen pl, Léute pl; Persónen pl (асобы);
малады́я лю́дзіі júnge Léute [Ménschen];
на лю́дзіях vor áller Áugen, öffentlich;
вы́йсці [вы́біцца] ў лю́дзіі разм éine gute Lébensstellung erréichen; sich etablíeren;
быва́ць на лю́дзіях разм únter Ménschen géhen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
архі́ў, ‑хіва, м.
1. Установа, якая зберагае, сістэматызуе і апісвае пісьмовыя і графічныя помнікі мінулага з мэтай навуковага і практычнага іх выкарыстання. // Аддзел установы, дзе захоўваюцца старыя дакументы, скончаныя справы і пад.
2. Збор пісьмаў, рукапісаў, фатаграфій і пад., якія маюць адносіны да дзейнасці якой‑н. установы, асобы. Партызанскі архіў. Рукапісны архіў Янкі Купалы.
•••
Здаць (спісаць) у архіў каго-што гл. здаць.
[Лац. archivum.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)