пы́рскаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. чым. Раскідаць кроплі вадкасці, дробныя часцінкі чаго-н.
П. слінай ад злосці (злавацца, быць раз’юшаным). Шнур пырскаў іскрамі.
2. каго-што чым або што на каго-што. Рассейваць дробныя пырскі дзе-н., абліваць дробнымі пырскамі.
П. духамі.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разлятацца пырскамі (кроплямі і пад.); ліцца струменем, з сілай.
Фантан пырскае.
Гразь пырскае з-пад капытоў.
Кроў пырскае з раны.
Пырскае злосць (перан.).
4. Смяяцца (не стрымаўшыся або ў адказ на што-н. смешнае).
П. у кулак (хаваючы смех).
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Разбягацца імкліва, адразу.
П. у розныя бакі.
|| зак. пы́рснуць, -ну, -неш, -не; -ні́, напы́рскаць, -аю, -аеш, -ае (чым або што на каго-што; да 2 знач.) іпапы́рскаць, -аю, -аеш, -ае.
Пырснулі слёзы.
Пырснуць ад смеху.
Дзеці пырснулі ўрассыпную.
|| наз. пы́рсканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
су́вязь, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. Адносіны ўзаемнай залежнасці, абумоўленасці, агульнасці паміж чым-н.
С. навукі з вытворчасцю.
Прычынная с.
2. Цесныя зносіны паміж кім-, чым-н.
Гістарычныя сувязі народаў.
Не траціць сувязей са школай.
3. Любоўныя сувязі, сужыццё.
Быць у сувязі з кім-н.
4. мн. Блізкае знаёмства з кім-н., якое дае магчымасць мець падтрымку, выгаду ў чым-н.
Мець сувязі ў медыцыне.
Надзейныя сувязі.
5. Зносіны з кім-, чым-н., магчымасці такіх зносін, а таксама сродкі, пры дапамозе якіх ажыццяўляецца прыём і перадача інфармацыі.
С. з Мінскам.
Тэлеграфная с.
С. пры дапамозе спадарожніка Зямлі.
6. Сукупнасць устаноў, тэхнічных сродкаў і праграм, якія забяспечваюць зносіны на адлегласць (тэлефон, электронная пошта, тэлеграф і інш.).
Паштовае аддзяленне сувязі.
Работнікі сувязі.
Мабільная с.
◊
У сувязі з чым — з прычыны чаго-н.
Спазнілася ў сувязі з дрэнным надвор’ем.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ладI м.
1. (согласие, мир, порядок) лад, род. ла́ду м., зго́да, -ды ж., зла́гада, -ды ж.;
2. (способ, образец) лад, род. ла́ду м.;
на друго́й лад на і́ншы лад;
◊
быть не в лада́х быць не ў лада́х; не ла́дзіць;
де́ло идёт на лад спра́ва ідзе́ на лад.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нечи́стый
1. прил. нячы́сты; (грязный) бру́дны;
нечи́стое бельё нячы́стая бялі́зна;
нечи́стая поро́да нячы́стая паро́да;
нечи́стое произноше́ние нячы́стае вымаўле́нне;
нечи́стая рабо́та нячы́стая рабо́та;
нечи́стое де́ло нячы́стая (бру́дная) спра́ва;
нечи́стая со́весть нячы́стае сумле́нне;
2. сущ., миф. нячы́сты, -тага м.;
◊
быть нечи́стым на́ руку быць нячы́стым на руку́;
нечи́стая си́ла нячы́стая сі́ла.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нож нож, род. нажа́ м.;
перочи́нный нож сцізо́рык;
складно́й нож склада́нчык, склада́ны но́ж;
◊
быть на ножа́х быць на нажа́х;
э́то — нож в се́рдце гэ́та — нож у сэ́рца;
без ножа́ заре́зать без нажа́ зарэ́заць;
приста́ть с ножо́м к го́рлу прыста́ць з нажо́м да го́рла;
нож в спи́ну нож у спі́ну;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сапо́г бот, род. бо́та м.;
ко́жаные сапоги́ скураны́я бо́ты;
ва́ляные сапоги́ валёнкі;
◊
сапоги́ всмя́тку снег сало́маю тушы́ць; гру́шы на вярбе́; бязглу́здзіца, бяссэ́нсіца, глу́пства;
быть под сапого́м быць пад бо́там;
сапоги́-скорохо́ды бо́ты-скарахо́ды;
два сапога́ па́ра погов. адзі́н друго́га ва́рты; або́е рабо́е;
сапоги́ ка́ши про́сят бо́ты ка́шы про́сяць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тошни́ть несов., безл.
1. (о состоянии тошноты) ну́дзіць; быць мо́ташна (мло́сна); (рвать) рваць, ванітава́ць;
его́ три дня тошни́ло яго́ тры дні рва́ла, ён тры дні ванітава́ў;
меня́ тошни́т мяне́ ну́дзіць (мне мо́ташна, мне мло́сна);
2. перен., разг. ну́дзіць;
меня́ тошни́т от его́ разгово́ра мяне́ ну́дзіць ад яго́ гаво́ркі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
breed2 [bri:d] v. (bred)
1. (пра жывёл, птушак) спа́рвацца; распло́джвацца;
breed like rabbits распло́джвацца ху́тка, як трусы́
2. разво́дзіць, выво́дзіць (пародзістую жывёлу, птушак), гадава́ць
3. выхо́ўваць, навуча́ць;
He was bred abroad. Ён атрымаў выхаванне за мяжой.
4. выкліка́ць; быць прычы́най;
Poverty breeds despair and violence. Галеча вядзе да адчаю і насілля.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
contact1 [ˈkɒntækt] n.
1. канта́кт; сутыкне́нне, дачыне́нне;
be in contact быць у канта́кце, кантактава́ць; судакрана́цца;
come into contact (with) звя́звацца, нала́джваць/устана́ўліваць канта́кт;
make contact (with) нала́джваць канта́кт
2. pl. contacts адно́сіны, знаёмства, су́вязі
3. знаёмы (звыч. дзелавы)
4. electr. канта́кт;
make/break contact уключы́ць/вы́ключыць электры́чнасць
5. infml (канта́ктавая) лі́нза
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
grasp1 [grɑ:sp] n.
1. захо́п; хва́тка; кантро́ль;
Don’t let the situation escape from your grasp. Не дазваляйце сітуацыі выйсці з-пад вашага кантролю.
2. разуме́нне;
He has a good grasp of the subject. Ён добра валодае прадметам.
3. здо́льнасць; магчы́масць;
be within/out of smb.’s grasp быць дасяга́льным/недасяга́льным
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)