Verbum

Бамбу́ла ’вялікі, рослы і тоўсты чалавек’ (Ніканч.). Укр. бамбу́ла ’непаваротлівы, нехлямяжы чалавек або жывёла’, польск. bambuła ’тс’, чэш. bambula ’дурань’. Махэк₂ (44) бачыць крыніцу ў венг. bamba ’дурны’ (гукапераймальнае, гл. MESz, 1, 235). Тады бел. і ўкр. словы (націск!) праз польск. мову. Для ўкр. слова (без матэрыялу іншых слав. моў) Рудніцкі (70) прыводзіць франц. bamboula ’сенегальскі негр’ (са спасылкай на О. Горбача). Вельмі няпэўна.

Брухме́ль ’чалавек з тоўстым жыватом’ (КЭС, лаг.), брухе́ль ’празмерна тоўсты чалавек’ (Янк. Мат.). Бясспрэчна, экспрэсіўныя формы да бру́ха ’жывот’. Прынамсі брухме́ль сустракаецца, напр., у рус. гаворках (таксама ў форме брюхмель!) як назва брызгліны. Можна меркаваць, што назва расліны (ягад) тыпу брухме́ль нейкім чынам асацыіравалася з бру́ха ’жывот’ (аб гэтым сведчыць форма брюхмель у рус. гаворках) і была перанесена на тоўстага, брухатага чалавека. Гл. яшчэ брухе́ль.

Наґо́ґа ’капрызны чалавек’, наг̌о́г̌ытыся ’капрызіць’ (драг., Нар. сл.), параўн.: міргай сабе, кулацкая нагога (Барадулін), сюды ж, магчыма, укр. нагого́шитися ’надзьмуцца, натапырыцца’. Экспрэсіўнае аддзеяслоўнае ўтварэнне з характэрнай рэдуплікацыяй каранёвага элемента, параўн. нафуфы́рыцца, надудоніцца і пад., у аснове якога ляжаць, як правіла, гукаперайманні ці іранічныя ўтварэнні накшталт т. зв. дзіцячых слоў тыпу бу́ба, му́ма, вова і інш., параўн. польск. gogo ’франт, моднік, пуставаты і лянівы чалавек’.

Вальнякі́ ’месца, дзе жылі людзі, якія мелі вольнасць ад прыгону’ (Яшк.). Ад вальняк ’вольны чалавек’. Магчыма, таксама па мадэлі тапонімаў (Сушнякі і пад.).

Вы́жла ’гончая сука’ (БРС, Сцяшк.); ’хітры, пранырлівы чалавек; пра таго, хто віжуе’ (Нас., Шат., Сцяшк., Сцяц., З нар. сл., Мат. Гом.). Гл. выжал.

Гарла́н, гарла́ніць (БРС, Шат.). Рус. горла́н, горла́нить. Паводле Шанскага (1, Г, 135), рус. горла́н утворана ад го́рло (у значэнні ’сварлівы чалавек’) суфіксам ‑ан.

◎ Клігуніха ’жанчына, якая ўсё стогне’ (Жд. 3). Да клікуш- хау якое ў сваю чаргу ад клікун. Параўн. рус. кликун ’нервовахворы чалавек’, кликунья ’клікуша’.

◎ Ла́ўза ’бадзяга, валацуга’ (Сл. паўн.-зах.), рус. варон. лаўзить ’красці’. З літ. laužas ’няўдачнік, апушчаны, гультаявалі чалавек’ (Грынавецкене, Сл. паўн.-зах., 2, 632).

Лютае́ж ’жывёла, якая дрэнна есць’ (гродз., Сцяшк. Сл.), ’пераборлівы ў ядзе чалавек’ (Сцяц.). Да прасл. lʼuto(j)ědjь (Трубачоў, Эт. сл., 15, 226).

Ляўтра́ ’гультай’ (глыб., Сл. ПЗБ) — адзін з варыянтаў лексем лотр, лойтра (гл.), відавочна, кантамініраваны літуанізм, параўн. lãtras ’бадзяга’, laũšis ’тоўсты, непрыгожа апрануты чалавек’.