цэнту́рыя, ‑і, ж.
Гіст.
1. Частка легіёна, ваеннае падраздзяленне ў старажытным Рыме, першапачаткова колькасцю ў сто чалавек.
2. Група грамадзян у старажытныя Рыме, якая ўтваралася пры падзеле насельніцтва па маёмаснаму цэнзу.
[Лац. centuria.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Аббро́х ’чалавек, які з усімі пасварыўся, які любіць сварку’ (Мядзв.) да брахаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нешмана́ць ’не звяртаць увагі; не слухацца’ (Некр.), nieszmanajka ’адчайны чалавек’ (Пятк.). Гл. шманаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мяке́ка ’мяла, цяльпук’ (зэльв., Жыв. сл.). Балтызм. Параўн. літ. mekekė ’прыдуркаваты, нездагадлівы чалавек’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мярцвік ’мярцвяк’ (віл., чэрв., Сл. ПЗБ). У выніку кандэнсацыі састаўнога выразу мёртвы чалавек.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мі́нджа ’маўклівы чалавек’ (шчуч., Сцяшк. Сл.). Балтызм. Параўн. літ. mìndžoti ’ненавідзець, пагарджаць, грэбаваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вануглік ’чалавек, ад якога смярдзіць’ (Касп.). Да ванець (ванець > вануга > ванугаць > вануглы > вануглік).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Віньетыст ’чалавек, які робіць віньеткі’ (КТС). Утворана ад віньетка (гл.) і суф. ‑іст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Віту́шнік ’чалавек, які ходзіць у лапцях з «вітушкамі»’ (Шат.). Да вітушкі ’аборы’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Ачмара, очма́ра (экспр.) ’брудны чалавек’ (стол., Цыхун, вусн. паведамл.). Ад чмарыць ’вэндзіць, смажыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)