◎ Пасі́ліць ’змагчы’, павільваць, посіловаць ’перамагаць, здолець’, пасільный ’пераможаны’ (Бяльк., ТС), рус. пск., цвяр. посилить ’пераадолець, перамагчы’, укр. посиліти ’асіліць’. Да сіла (гл.). Нерэгулярнае семантычнае ўтварэнне — калька (?) — уплыў дзеяслова пабароць (?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скрупулёзны ‘дакладны да дробязей’ (ТСБМ). Відавочна, новае запазычанне з рус. скрупулёзный ‘тс’ (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 76 і наст.), у ст.-бел. запазычаннях не адзначана. Рус. з лац. skrupulosus ‘тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

effect

[ɪˈfekt]

1.

n.

1) вы́нік, рэзульта́т -у m.

2) ва́жкасьць, зна́чнасьць f. (прамо́вы)

3) уплы́ў -ву m.; эфэ́кт -у m.

4) ура́жаньне n.

2.

v.t.

1) выкліка́ць (зьме́ны)

2) рабі́ць ура́жаньне

•

- effects

- of no effect

- to the effect

- for effect

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

extend

[ɪkˈstend]

1.

v.t.

1) праця́гваць, падава́ць (руку́)

2) падаўжа́ць (адпачы́нак)

to extend a table — рассу́нуць стол

3) павялі́чваць; пашыра́ць (уплы́ў, дзе́йнасьць); разбудо́ўваць (дом)

4) дава́ць

to extend help — дава́ць дапамо́гу, дапамага́ць

2.

v.i.

1) распасьціра́цца; цягну́цца

2) бо́льшаць, павялі́чвацца

3) сяга́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Агіта́цыя агітатар (БРС). Новае запазычанне праз рускую мову (Крукоўскі, Уплыў, 80). У рускай мове з нямецкай (XIX ст.). Ст.-бел. агітавацца ’разглядацца на судзе’ (1658) (Булыка, Запазыч.) з іншай семантыкай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вальтыжы́раваць ’выконваць гімнастычныя практыкаванні ў час язды верхам на кані’ (КТС). З рус. вольтижировать (Крукоўскі, Уплыў, 80) да ням. voltigieren ’тс’ < франц. voltigeur ’салдат лёгкай пяхоты’ (Шанскі, 1, В, 156).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ма́ршал ’воінскае званне вышэйшага каманднага саставу’, ’губернскі прадвадзіцель дваранства’ (ТСБМ, Нас.). Запазычана з рус. мовы, у якой маршал з с.-в.-ням. marschalc ’стайнік’ (Фасмер, 2, 576; Крукоўскі, Уплыў, 82).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мацыён ’хадзьба, гулянне з мэтай умацавання здароўя або для адпачынку’ (ТСБМ). З рус. мовы (Крукоўскі, Уплыў, 77), у якой з ням. Motion < лац. mōtiōne(m) < moveo ’рухаю’ (Фасмер, 2, 666).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Падпо́льшчык ’той, хто працуе ва ўмовах падполля’. Да падполле ’дзейнасць, накіраваная супраць улад, якая праходзіць тайна’ < пол (гл.). Калька (або запазычанне) рус. подпо́льщик (Крукоўскі, Уплыў, III). Аналагічна падпо́льшчыца < рус. подпо́льщица.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пампе́зны ’які вызначаецца раскошай, пышнасцю, разлічанай на знешні эфект’ (ТСБМ). З рус. помпе́зный (Крукоўскі, Уплыў, 78), якое з франц. pompeux, ж. р. pompeuse ’тс’ < лац. pompa ’урачыстае шэсце’ (СИС, 393).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)