дзеяздо́льнасць, ‑і, ж.

1. Кніжн. Здольнасць да дзеяння, дзейнасці. Дзеяздольнасць арганізма.

2. Спец. Права на якія‑н. юрыдычныя дзеянні і абавязак несці адказнасць за свае ўчынкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэталізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Распрацаваны (распрацоўваць) у дэталях; удакладніць (удакладняць). Дэталізаваць план. □ Дэталізаваць свае думкі Язэп Крушынскі лічыў нетактоўным перад г[о]сцем. Бядуля.

[Ад фр. détaller.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недато́пак, ‑пка, м.

Абл. Стары, паношаны чаравік, бот, лапаць. «Няхай Андрэй сам цяпер даношвае свае лапці, а то ўсё мне чужыя недатопкі аддаюць», — думае Сцёпка. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

незадавальне́нне, ‑я, н.

1. Адмаўленне ў чым‑н. Незадавальненне просьбы.

2. Тое, што і нездавальненне. Некаторыя [людзі] разбіралі свае рэчы. Сям-там раздаваліся галасы абурэння, незадавальнення. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

несупы́нны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і няспынны. [Міхась].. выходзіў на вуліцу, у несупынную людскую плынь. Шахавец. На жаралістых камлях .. дубоў адбіла свае пячаці несупынная плынь часаў. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нівелі́равацца, ‑руецца; зак. і незак.

1. Знішчыцца (знішчацца), згладзіцца (згладжвацца), страціўшы свае асаблівасці. Пад.. уплывам [літаратурнай мовы] згладжваюцца, нівеліруюцца дыялектныя асаблівасці. «Полымя».

2. толькі незак. Зал. да нівеліраваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паадцвіта́ць, ‑ае; зак.

Адцвісці — пра ўсё, многае. Ліпы паадцвіталі ўжо, але пахучасці свае дасюль не страцілі. Мурашка. Як хутка змянілася ўсё тут! .. Нават паадцвіталі ружы. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паперакрэ́сліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Перакрэсліць усё, многае. Паперакрэсліваць старонкі. □ Загалоўкі я падаваў з народных прыказак і прымавак. Маргун іх паперакрэсліваў і панапісваў свае. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пялёстак, ‑тка, м.

Асобны лісток з вяночка кветкі. [Кветка] ўлюбёна падстаўляла сонцу свае чатыры шырокія глянцавітыя пялёсткі. Быкаў. Зося нахіляецца, зрывае рамонак, паволі шчып[а]е бялюткія пялёсткі. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сілагі́зм, ‑а. м.

Розумазаключанне, у якім з двух дадзеных суджэнняў (пасылак) атрымліваецца трэцяе (вывад). Не прадмет спрэчкі захапляе Гапановіча, а магчымасць адточваць свае сілагізмы. М. Стральцоў.

[Грэч. syllogismos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)